Έχοντας δώσει μεγάλη ανάσα στην ελληνική οικονομία κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής κρίσης και έχοντας επιπλέον επιδείξει αξιοσημείωτη αντοχή εν μέσω της υγειονομικής κρίσης, με μεγάλες απώλειες μεν, αλλά απρόσμενα καλά αποτελέσματα το 2021, τώρα, εν μέσω της γεωπολιτικής κρίσης, ο ελληνικός τουρισμός ετοιμάζεται να επανέλθει δριμύτερος.

Τα πρώτα μηνύματα από την εκκίνηση της σεζόν, και δη από την επιβατική κίνηση στα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας στους νησιωτικούς προορισμούς, παραπέμπουν σε νούμερα του 2019 και μάλιστα με οριακή αύξηση 0,5% για το πρώτο εικοσαήμερο του Απριλίου. Το γεγονός αυτό αυξάνει τις προσδοκίες στον κλάδο για ενισχυμένα έσοδα φέτος, κόντρα στο δύσκολο σκηνικό της ακρίβειας και των πληθωριστικών πιέσεων που έχουν προκαλέσει εκ νέου συνθήκες αβεβαιότητας και επιβραδύνουν τους ρυθμούς ανάπτυξης στην ελληνική οικονομία.

Δεν είναι τυχαίο ότι τις τελευταίες ημέρες πληθαίνουν οι εκτιμήσεις ότι δεν αποκλείεται να επιτευχθεί, ακόμα και να ξεπεραστεί το νούμερο-ρεκόρ του 2019, τη χρονιά της κανονικότητας, όταν οι τουριστικές εισπράξεις άγγιξαν για πρώτη φορά τα 18,2 δισ. ευρώ.

Κι αν το κυβερνητικό επιτελείο και ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) θεσμικά αποφεύγουν να αναφερθούν σε προβλέψεις λόγω ακριβώς της αβεβαιότητας σε αυτή τη συγκυρία, θεωρώντας ότι οτιδήποτε ειπωθεί τώρα είναι πρόωρο και άρα επισφαλές, οι πρώτες εκτιμήσεις από τις τράπεζες και τους τουριστικούς επιχειρηματίες ανεβάζουν τον πήχη για την πορεία του τουρισμού φέτος. Ο επίτιμος πρόεδρος του ΣΕΤΕ και CEO του ομίλου Sani/Ikos Ανδρέας Ανδρεάδης εκτιμά ότι μετά το σοκ της εισβολής στην Ουκρανία η ζήτηση για την Ελλάδα «ανακάμπτει εντυπωσιακά και διαφαίνονται τουριστικά έσοδα στα επίπεδα του 2019, κάτι που αν επιτευχθεί θα είναι μεγάλη επιτυχία της χώρας».
Πως μπορεί να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο ο Ελληνικός τουρισμός

Alpha Bank προεξοφλεί ότι η φετινή τουριστική σεζόν θα φτάσει στα επίπεδα-ρεκόρ του 2019, εκτιμώντας ότι ο κύριος αντίκτυπος στον τουρισμό λόγω του ρωσο-ουκρανικού πολέμου θα προέλθει από την -υπό πίεση- αγοραστική δύναμη των Ευρωπαίων, οι οποίοι αποτελούν τη βασική δεξαμενή των τουριστικών ροών προς την Ελλάδα. «Ο αντίκτυπος, σε κάθε περίπτωση, πάντως, θα είναι σχετικά μικρός», επισημαίνει η ανάλυση της Alpha Bank, τουλάχιστον για την τουριστική σεζόν του 2022, με το δεδομένο της συσσωρευμένης ζήτησης και της έντονης επιθυμίας για ταξίδια σε συνέχεια του εγκλεισμού της καραντίνας, όπως διαπιστώνουν από την πλευρά τους και οι τουριστικοί φορείς.

Αντίστοιχα, για θετική έκπληξη από τον τουρισμό φέτος, με νούμερα που παραπέμπουν στο 2019, κάνει λόγο και η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς, έχοντας συνομιλήσει με μεγάλους πελάτες της στον τουρισμό που καλύπτουν περίπου το 50% της προσφοράς καταλυμάτων. Ο ίδιος ο κ. Χρήστος Μεγάλου, διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας, ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ότι από την εικόνα που έχει σχηματίσει αναμένει ότι φέτος τα έσοδα από τον τουρισμό για τη χώρα θα ξεπεράσουν τα 18 δισ. ευρώ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των αφίξεων θα παραμείνει σε σαφώς χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τα 34 εκατομμύρια (συνολικά μαζί με την κρουαζιέρα) του 2019. Η αύξηση των τουριστικών εισπράξεων εκτιμάται ότι θα στηριχθεί και στην αυξημένη μέση δαπάνη που παρατηρήθηκε τις δύο προηγούμενες σεζόν COVID-19 (το ταξιδιωτικό κοινό προτίμησε εν μέσω κορωνοϊού να ξοδεύει περισσότερα για ψυχολογικούς λόγους, να παρατείνει την περίοδο των διακοπών του σε έναν προορισμό, ενώ παράλληλα ήταν κλειστοί λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών και μακρινοί προορισμοί που συγκεντρώνουν υπό άλλες συνθήκες μερίδα των πιο ακριβών ταξιδιωτών) και είναι διατηρήσιμη έως έναν βαθμό και φέτος, όπως έχει διαφανεί από τις αυξημένες προκρατήσεις στις υψηλές κατηγορίες ξενοδοχείων.

Από τις τράπεζες εκτιμάται ότι το αυξημένο ενεργειακό κόστος περιορίζει το διαθέσιμο εισόδημα και την αγοραστική ικανότητα των νοικοκυριών σε όλη την Ευρώπη, όπως άλλωστε και οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις. Ωστόσο, τουλάχιστον για φέτος, οι αποταμιεύσεις της πανδημίας θα μπορούν να αποτελέσουν στήριγμα, ενώ πιο αβέβαιες είναι οι συνθήκες για την τουριστική σεζόν του 2023, ανάλογα και με το αν θα έχει βρεθεί σύντομα νέο σημείο ισορροπίας στο οικονομικό πεδίο. Στο μέτωπο της πανδημίας, ο κορωνοϊός παραμένει ακόμη μία παράμετρος αβεβαιότητας για τη φετινή τουριστική σεζόν, έστω και αν πανευρωπαϊκά (και στην Ελλάδα) οι χώρες, η μία μετά την άλλη, μπαίνουν σταδιακά στη φάση συνύπαρξης με τον ιό καταργώντας τους προορισμούς εν όψει και του καλοκαιριού.

Σε απόλυτα νούμερα, λόγω του πολέμου, είναι δεδομένη η απώλεια της ρωσικής αγοράς, η οποία όμως εκτιμάται ότι θα καλυφθεί από άλλες, ενώ ήδη το μερίδιο των Ρώσων στις τουριστικές αφίξεις εμφανίζεται μειωμένο τα τελευταία χρόνια. Οι αναλυτές της Alpha Bank επισημαίνουν ότι από το 2014 και την κρίση στην Κριμαία οι ροές από τη Ρωσία έχουν σταδιακά μειωθεί εξαιτίας της υποτίμησης του εθνικού νομίσματος (ρούβλι) έναντι του ευρώ. Συγκεκριμένα, ενώ οι Ρώσοι τουρίστες αντιστοιχούσαν στο 7,5% των συνολικών τουριστικών αφίξεων το 2013, το συγκεκριμένο ποσοστό υποχώρησε κάτω του 2% το 2019.

Τα νούμερα από τα αεροδρόμια

Πώς έχει γίνει η εκκίνηση της νέας σεζόν; Μέσα στον Απρίλιο, κατά το πρώτο εικοσαήμερο της νέας καλοκαιρινής περιόδου, καταγράφεται συνολική αύξηση της επιβατικής κίνησης στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια της τάξεως του 0,5% σε σύγκριση με το 2019 και 582,5% σε σύγκριση με το 2021 – αν και τα νούμερα στην περίπτωση αυτή, λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών που ίσχυαν πέρυσι και των κλειστών συνόρων δεν είναι απολύτως συγκρίσιμα. Σε σχέση με το 2019, όμως, την αντίστοιχη περίοδο προ κορωνοϊού, η μεγάλη αύξηση, σε διψήφιο ποσοστό 19,8%, προέρχεται από την κίνηση εξωτερικούη οποία εμφανίζεται αυξημένη με το εξωπραγματικό 1.062% έναντι του 2021 (πάντα λόγω των περσινών ταξιδιωτικών περιορισμών). Στους επιβάτες εσωτερικού τα νούμερα υπολείπονται ακόμη έναντι του 2019 και είναι μειωμένα στο πρώτο εικοσαήμερο του Απριλίου κατά 18,3% έναντι του 2019, ενώ σε σύγκριση με το 2021 καταγράφεται αύξηση 267,6%.

Όσον αφορά το top 5 των περιφερειακών αεροδρομίων αυτές τις πρώτες ημέρες του Απριλίου με βάση την επιβατική κίνηση και σε σύγκριση με το 2019, είναι η Ρόδος, η Ζάκυνθος, η Κέρκυρα, η Κως και τα Χανιά.

Αναλυτικότερα, η Ρόδος σημειώνει αύξηση κατά 41,3% στην επιβατική κίνηση, με τρεις αγορές εξωτερικού να ξεχωρίζουν: Αγγλία (+164%), Γερμανία (+340%), Ισραήλ (+578%).

Στη Ζάκυνθο ο Απρίλιος ξεκίνησε με αύξηση κατά 37,4%, με την κίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο να εμφανίζεται ενισχυμένη σε ποσοστό πάνω από 202% και ακολουθεί η Κέρκυρα με +32,3% στην επιβατική κίνηση του αεροδρομίου. Πρώτες αγορές στην προκειμένη περίπτωση είναι η Αγγλία (+53%), η Γερμανία (+51%) και η Γαλλία (+236%).

Στην Κω το ξεκίνημα του Απριλίου έχει φέρει αύξηση 27,4% στην επιβατική κίνηση, με πρώτες τις αφίξεις από τη Γερμανία (+65%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (+340%).

Τέλος, στην Κρήτη, και δη στα Χανιά, η επιβατική κίνηση εμφανίζεται αυξημένη κατά 23,4%, με περισσότερες αφίξεις από τη Βρετανία (+89,3%), τη Γερμανία (+108%) και την Πολωνία (+256%).

Στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, το «Ελευθέριος Βενιζέλος», η κίνηση το πρώτο 20ήμερο του μήνα κυμαίνεται περίπου στο 83% του αντίστοιχου διαστήματος του 2019, με την αμερικανική, τη βρετανική και τη γαλλική αγορά να κινούνται σε υψηλότερα ποσοστά.