Εάν βρεθεί κάποιος σε συζήτηση γονέων λίγο μετά την Πρωτοχρονιά, θα ακούσει τουλάχιστον οκτώ στους δέκα συμμετέχοντες να έχουν ήδη παραγγείλει αποκριάτικες στολές από την Temu. Ο λόγος; Μια στολή της δημοφιλούς ηρωίδας της Disney Βαϊάνα κοστίζει περί τα 10 ευρώ και μάλιστα με δωρεάν αποστολή, στη μισή τιμή από ό,τι σε ένα γνωστό ελληνικό κατάστημα παιχνιδιών που θα χρεώσει και μεταφορικά. Ανάλογα συμπεράσματα θα βγάλει κάποιος εάν ακούσει μια συζήτηση για προετοιμασία παιδικών πάρτι, ενώ εάν η συζήτηση προχωρήσει σε είδη σπιτιού ή ταξιδιού, τότε θα διαπιστώσει ότι πλέον ο μισός εξοπλισμός κουζίνας σε πολλά ελληνικά νοικοκυριά προέρχεται από την Temu.

Από τα παραπάνω και μόνο προκύπτει ότι η πρόταση της Κομισιόν να επιβάλει τέλος 2 ευρώ στα πακέτα χαμηλής αξίας που έρχονται από την Κίνα και παραδίδονται απευθείας στους τελικούς καταναλωτές δεν μοιάζει ούτε καν με «ασπιρίνη» για την αντιμετώπιση της «επιδημίας» των κινεζικών πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου, η οποία έχει εξαπλωθεί όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση. «Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι διακινούνται περίπου 60.000 πακέτα ημερησίως τα οποία έχουν αγορασθεί από τις πλατφόρμες Temu και Shein, με την πλειονότητα αυτών να είναι χαμηλής αξίας, μέχρι 20 ευρώ», τονίζει στην «Κ» ο κ. Στέλιος Πετρίδης, γενικός διευθυντής του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GRECA).

Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, σχεδιάζεται να επιβληθεί τέλος 2 ευρώ για τα δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ, όταν αυτά παραδίδονται απευθείας στους τελικούς καταναλωτές (direct to consumers). Για τα πακέτα που εισάγονται από χονδρεμπόρους προτείνεται η αντίστοιχη επιβάρυνση να είναι 0,50 ευρώ/δέμα. Ως επιχείρημα για την επιβολή του τέλους προβάλλει η αδυναμία διαχείρισης από τα τελωνεία του μεγάλου όγκου των δεμάτων αυτών, τα οποία το 2024 έφτασαν σε επίπεδο Ε.Ε. τα 4,6 δισ., εκ των οποίων το 91% εισήχθη από την Κίνα. Για τον λόγο αυτό το τέλος θα εισπράττεται με στόχο τη δημιουργία μιας Ενιαίας Αρχής Τελωνείων με ορίζοντα το 2028.

Τα στοιχεία για την εξάπλωση των κινεζικών πλατφορμών στην Ελλάδα και στην Ε.Ε. είναι αποκαλυπτικά, στοιχεία που προκύπτουν από τις εκθέσεις διαφάνειας τις οποίες υποχρεούνται να καταρτίζουν οι πολύ μεγάλες ηλεκτρονικές πλατφόρμες (VLOPS – Very Large Online Platforms) βάσει της Digital Services Act (DSA), της κοινοτικής οδηγίας για τις ψηφιακές υπηρεσίες. Ο μέσος όρος μηνιαίων χρηστών της Shein στην Ελλάδα το εξάμηνο Αυγούστου 2024 – Ιανουαρίου 2025 ανήλθε σε 2,65 εκατομμύρια, ενώ στην Ε.Ε.-27 ο αντίστοιχος μέσος όρος ήταν την ίδια περίοδο 130,47 εκατομμύρια. Διευκρινίζεται ότι ως μηνιαίοι χρήστες δεν θεωρούνται μόνο όσοι έχουν κάνει αγορά από τις πλατφόρμες, αλλά και όσοι αναζητούν ένα προϊόν, χωρίς απαραιτήτως να καταλήγουν σε αγορά. Το βέβαιο είναι ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό εξ αυτών προβαίνει και σε αγορές. Ενδεικτικά, αρκεί να πούμε ότι οι πωλήσεις της Temu εκτιμάται ότι έφτασαν τα 70,8 δισ. δολάρια το 2024, από 18 δισ. δολάρια το 2023.

Ο μέσος όρος μηνιαίων χρηστών της Temu ξεπέρασε τα 2 εκατομμύρια στην Ελλάδα (στοιχεία εξαμήνου Απριλίου – Σεπτεμβρίου 2024), ενώ σε επίπεδο Ε.Ε.27 κατέγραψε 93,7 εκατομμύρια μηνιαίους χρήστες. Η Aliexpress μετρά στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία Οκτωβρίου 2024 – Μαρτίου 2025, 1,5 εκατομμύρια μηνιαίους χρήστες, ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ε.Ε.-27 είναι 172,73 εκατομμύρια.

Μπορεί το τέλος των 2 ευρώ να ανακόψει τη διείσδυση αυτών των πλατφορμών; «Η ιστορία έχει δείξει ότι όταν μπαίνει ένα τέλος, αυτό μετακυλίεται στην τιμή. Οταν μάλιστα είναι τόσο χαμηλό, δεν μπορεί να αποτρέψει τους καταναλωτές από το να ψωνίσουν», τονίζουν χαρακτηριστικά στελέχη του κλάδου ηλεκτρονικού εμπορίου που μίλησαν στην «Κ». Οπως μάλιστα προσθέτουν, το κόστος είναι τόσο χαμηλό που ακόμη και όταν οι καταναλωτές παραλαμβάνουν ένα ελαττωματικό προϊόν, ούτε καν μπαίνουν στον κόπο να το επιστρέψουν στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Ενα υψηλότερο τέλος θα έλυνε το πρόβλημα; Σε καμία περίπτωση, είναι η απάντηση. «Η αγορά πρέπει να λειτουργεί χωρίς τέλη. Και σε καμία περίπτωση δεν μπορείς να στερείς από τους καταναλωτές την επιλογή πιο φθηνών προϊόντων. Αυτό που χρειάζεται είναι περισσότεροι έλεγχοι. Τι να τους κάνουμε τους ελέγχους έπειτα από τρία χρόνια;» τονίζουν με νόημα.

Και ακόμη κι αν οι απόψεις για την πρόταση της Κομισιόν διαφέρουν από χώρα σε χώρα, όλοι συμφωνούν στο εξής: η ίδια η Κομισιόν, αλλά και η ελληνική νομοθεσία, επιβάλλει σειρά ελέγχων στα προϊόντα που πωλούν τα ευρωπαϊκά ηλεκτρονικά καταστήματα, από την ασφάλεια των προϊόντων μέχρι τη διενέργεια προσφορών, όταν τα προϊόντα που παραγγέλνουν απευθείας οι καταναλωτές δεν υπόκεινται σε κανέναν τέτοιο έλεγχο. Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε πέρυσι η Toys Industries Europe (ευρωπαϊκή ομοσπονδία κατασκευαστών παιχνιδιών) σε πάνω από 100 παιχνίδια που αγόρασε από τις επίμαχες πλατφόρμες, το 80% αυτών δεν ανταποκρινόταν στις ευρωπαϊκές προδιαγραφές ασφάλειας.

Διαβάστε ακόμη:

• Eurovision 2025: Οι χώρες που «σνόμπαραν» την Ελλάδα – Δείτε πώς ψήφισαν την Κλαυδία
• HELLENiQ ENERGY: Μέρισμα-παυσίπονο σε μια εταιρεία με βαριά συμπτώματα
• Χ.Α.: Οι τράπεζες τραβούν μπροστά – Στήριγμα αλλά και προειδοποιητικό καμπανάκι
• ElvalHalcor: Οικονομικά ρεκόρ, αλλά μετοχή σε στασιμότητα – Με τέτοια κέρδη, γιατί δεν κινείται;