Με πλειοψηφία 43%+1 από την πρώτη Κυριακή θα εκλέγονται οι περιφερειακές και δημοτικές αρχές σύμφωνα το νομοσχέδιο για το νέο εκλογικό σύστημα στην τοπική αυτοδιοίκηση, που κατατέθηκε στην Βουλή και το οποίο καταργεί την απλή αναλογική.

Ο νικητής θα εξασφαλίζει την εκλογή των 3/5 των μελών του συμβουλίου.

Επίσης, στις αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών είναι ότι ότι μπαίνει πλαφόν 3% για την είσοδο ενός συνδυασμού στο δημοτικό συμβούλιο, ενώ οι εκλογές θα γίνονται ανά πενταετία και όχι ανά τετραετία όπως ίσχυε.

Έτσι, βάσει του νομοσχεδίου οι επόμενες εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης θα πραγματοποιηθούν στις 8 Οκτωβρίου 2023 και η εγκατάσταση των νέων αρχών θα γίνει την πρώτη ημέρα του 2024

«Το παρόν σχέδιο νόμου επιλύει μια σειρά σοβαρών ζητημάτων που συνδέονται με την εφαρμογή του ν.455/2018 (Α’ 133) στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019, που επέβαλε μια άκριτη εφαρμογή της λεγόμενης «απλής αναλογικής» στον τρόπο κατανομής των εδρών του δημοτικού και περιφερειακού συμβουλίου», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο νομοσχέδιο.

Επίσης, επισημαίνεται: «Το παρόν σχέδιο νόμου επιδιώκει την επαναφορά σε γενικές γραμμές του μηχανισμού κατανομής εδρών που ίσχυε πριν το 2019, για τη διαμόρφωση ενός εκλογικού συστήματος που θα ευνοεί τη συνεπή υλοποίηση του προγραμματικού λόγου του εκλεγέντος δημάρχου και περιφερειάρχη, αντίστοιχα, μέσω της διασφάλισης της αναγκαίας πλειοψηφίας στο δημοτικό και περιφερειακό συμβούλιο»

Οι βασικές αλλαγές:

Επαναφορά της 5ετούς θητείας. Οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες που θα αναδειχθούν από τις εκλογές της 8ης Οκτωβρίου 2023, θα έχουν πλήρη πενταετή θητεία, η οποία θα ξεκινήσει την 1η Ιανουαρίου 2024.

Το όριο εκλογής από τον πρώτο γύρο τίθεται σε ποσοστό 43% συν μία ψήφο.

Τίθεται όριο 3% για το δικαίωμα εκλογής δημοτικού ή περιφερειακού συμβούλου, το οποίο είναι ανεξάρτητο από τον αριθμό των μελών του οικείου συμβουλίου και ευθυγραμμισμένο με το ισχύον όριο στις εθνικές εκλογές.

Εξασφαλίζεται η εκλογή των 3/5 των μελών του συμβουλίου στον νικητή των εκλογών.

Προβλέπεται η εκλογή συμβουλίων ή προέδρων δημοτικών κοινοτήτων σε όλη την επικράτεια, χωρίς εξαίρεση, μία ρύθμιση που ανταποκρίνεται σε σχετικά αιτήματα των τοπικών κοινωνιών. Ειδικότερα για τις κοινότητες με πληθυσμό μέχρι και 300 κατοίκους, κάθε συνδυασμός μπορεί να έχει πάνω από έναν (1) υποψήφιο πρόεδρο. Πρόεδρος εκλέγεται ο πρώτος σε σταυρούς, ανεξαρτήτως συνδυασμού, από τον πρώτο γύρο.

Ηλεκτρονική πύλη gov.gr

Η υποβολή των υποψηφιοτήτων γίνεται μόνο μέσω συνδυασμών και με δήλωση που υποβάλλεται στην ηλεκτρονική πύλη gov.gr, κατ’ επιλογή του υποψηφίου με το πατρώνυμο ή το μητρώνυμό του.

Τίθεται καταληκτική ημερομηνία η 31η Αυγούστου του έτους των εκλογών, για την κατάρτιση και δήλωση των συνδυασμών και η 10η Σεπτεμβρίου για την ανακήρυξη αυτών από το αρμόδιο δικαστήριο, ώστε να υπάρχει πλήρης έλεγχος των εκλογικών δαπανών και οι υποψήφιοι να είναι εγκαίρως γνωστοί στο εκλογικό σώμα.

Ο αριθμός των μελών των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων, καθώς και των συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων καθορίζεται με βάση συγκεκριμένες πληθυσμιακές κλίμακες. Προβλέπεται λελογισμένη μείωση του αριθμού των μελών τους, με στόχο τον εξορθολογισμό, χωρίς να δημιουργείται πρόβλημα στην ομαλή λειτουργία των ΟΤΑ.

Σημειώνεται, δε, ότι μετά τη δημόσια διαβούλευση, αφουγκραζόμενοι τις ανησυχίες που εξεφράσθησαν, επήλθαν στοχευμένες παρεμβάσεις. Στο πλαίσιο αυτό, δήμος που αποτελείται από περισσότερες από έξι (6) δημοτικές ενότητες και έχει πληθυσμό από 10.001 έως 50.000 κατοίκους, δικαιούται αυξημένου αριθμού μελών δημοτικού συμβουλίου.

Εξορθολογίζεται και συστηματικοποιείται το πλαίσιο κωλυμάτων εκλογιμότητας και ασυμβιβάστων, λαμβανομένων υπόψιν και παρατηρήσεων που διατυπώθηκαν στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης.

Επαναδιατυπώνονται με σαφήνεια και πληρότητα δικονομικές διατάξεις που αφορούν στην εκδίκαση διαφορών που σχετίζονται με τις εκλογές ΟΤΑ.

Για τη διεξαγωγή των εκλογών δημοτικών και περιφερειακών αρχών λαμβάνεται υπόψιν ο μόνιμος πληθυσμός, όπως αποτυπώνεται στα αποτελέσματα της τελευταίας απογραφής.

Τέλος και σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα ισχύοντα, ο εκλεγμένος περιφερειάρχης, κατά τη διάρκεια της θητείας του, τελεί σε αναστολή της επαγγελματικής του δραστηριότητας.