Με σαφή χρονικό ορίζοντα πλέον, η πορεία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης (RRF) μπαίνει στην τελική της φάση. Η 31η Αυγούστου 2026 αποτελεί την τελευταία ημέρα ολοκλήρωσης όλων των προβλεπόμενων οροσήμων και στόχων, καθώς κάθε ενέργεια μετά την ημερομηνία αυτή δεν θα λαμβάνεται υπόψη για αξιολόγηση.

Η 30ή Σεπτεμβρίου 2026 είναι η τελευταία προθεσμία υποβολής αιτημάτων πληρωμής, ενώ οι πληρωμές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή λήγουν αμετάκλητα στις 31 Δεκεμβρίου 2026. Από το 2027 δεν προβλέπεται καμία εκταμίευση, γεγονός που καθιστά την επόμενη διετία απολύτως καθοριστική.

Η πρόοδος της Ελλάδας: Ρευστότητα μεν, υστέρηση σε ορόσημα δε

Η Ελλάδα εμφανίζεται ισχυρή ως προς την απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, έχοντας λάβει το 59% των συνολικών χρηματοδοτήσεων, γεγονός που της εξασφαλίζει σημαντική ρευστότητα για τη στήριξη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων. Ωστόσο, η απορρόφηση δεν συμβαδίζει με την πρόοδο στα ορόσημα.

Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν, μόλις το 35% των στόχων και μεταρρυθμίσεων του Εθνικού Σχεδίου «Ελλάδα 2.0» έχει ολοκληρωθεί, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη για ταχύτερες και συντονισμένες ενέργειες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποιεί:
«Απαιτούνται αυξημένες προσπάθειες για να διασφαλιστεί η πλήρης υλοποίηση όλων των μέτρων έως τον Αύγουστο του 2026».

Διοικητικά εμπόδια και δικαστικές εκκρεμότητες επιβραδύνουν το σχέδιο

Το φιλόδοξο «Ελλάδα 2.0» αντιμετωπίζει συγκεκριμένες διαρθρωτικές δυσκολίες, με κυριότερες:

  • Αδύναμο συντονισμό μεταξύ φορέων, τόσο σε κεντρικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο
  • Γραφειοκρατία σε απαλλοτριώσεις και μεταβιβάσεις ακινήτων
  • Προσφυγές και νομικές ενστάσεις σε δημόσιες συμβάσεις, που καθυστερούν κρίσιμα έργα

Αυτά τα εμπόδια επιβραδύνουν την υλοποίηση και εντείνουν τον κίνδυνο απώλειας πολύτιμου χρόνου.

Ιδιωτικές επενδύσεις και φορολογικά άλματα

Παρά τις προκλήσεις, έχουν γίνει σημαντικά βήματα σε στρατηγικούς τομείς. Δάνεια ύψους 7,1 δισ. ευρώ έχουν ήδη υπογραφεί για την ενίσχυση ιδιωτικών επενδύσεων σε καινοτομία, πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, εξαγωγικό προσανατολισμό και έρευνα.

Παράλληλα:

  • Ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος και ο Κώδικας Φορολογικής Διοίκησης απλοποιήθηκαν, βασισμένοι σε ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές
  • Η Δικαιοσύνη ενισχύθηκε με πληροφοριακά συστήματα για επιτάχυνση αποφάσεων
  • Στον τομέα της τεχνολογίας, προχωρούν συμβάσεις για μικρούς δορυφόρους και χαρτογραφικές εφαρμογές
  • Η δικτυακή αναβάθμιση για gigabit Internet έχει ήδη δρομολογηθεί

Αναθεωρημένο σχέδιο με νέα έργα και αιτήματα πληρωμής

Η Ελλάδα αναμένει την επίσημη έγκριση του αναθεωρημένου σχεδίου από την Κομισιόν μέσα στον Αύγουστο, το οποίο εστιάζει σε ασφάλεια μετακινήσεων, πράσινες υποδομές και ψηφιακή υγεία. Μεταξύ άλλων, προβλέπονται:

  • Αναβάθμιση ασφάλειας σε 10 σιδηροδρομικά τούνελ του ΟΣΕ
  • Έξυπνες διαβάσεις έξω από σχολεία
  • Αυτόνομα δίκτυα φωτισμού στους άξονες των Περιφερειών
  • 175 νέα ηλεκτρικά λεωφορεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη
  • Επέκταση του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη με χρήση δορυφόρων και drones
  • Ψηφιακή ενίσχυση των υποδομών υγείας

Με την έγκριση του νέου πακέτου, η Ελλάδα θα υποβάλει το 6ο αίτημα πληρωμής (3,9 δισ. ευρώ), ενώ το 7ο αίτημα, ύψους 3,5 δισ. ευρώ, έχει δρομολογηθεί για τον Νοέμβριο 2025.

Η ευρωπαϊκή εικόνα: Το 50% των πόρων έχει εκταμιευθεί

Σύμφωνα με την Κομισιόν, μέχρι τον Μάιο του 2025:

  • Έχουν εκταμιευθεί 315 δισ. ευρώ (49% του συνόλου)
  • Έχουν ολοκληρωθεί 2.218 ορόσημα και στόχοι
  • Το 31% έχει αξιολογηθεί ως πλήρως εκτελεσμένο
  • Άλλο ένα 21% αναφέρεται ως ολοκληρωμένο από τα κράτη-μέλη

Η Επιτροπή τονίζει:
«Η υλοποίηση υπήρξε γρήγορη, ιδιαίτερα όσον αφορά τις επιδοτήσεις, αντανακλώντας την κινητοποίηση μεταρρυθμίσεων και την απορρόφηση μέσω προχρηματοδότησης».

Το παράθυρο ευκαιρίας κλείνει – Η πρόκληση είναι τώρα

Με τις τελικές ημερομηνίες 31 Αυγούστου – 30 Σεπτεμβρίου – 31 Δεκεμβρίου 2026 να ορίζουν το αμετάκλητο τέλος του RRF, η Ελλάδα έχει μόλις 24 μήνες για να καλύψει το χαμένο έδαφος. Το στοίχημα αφορά όχι μόνο την απορρόφηση, αλλά την ουσιαστική ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων που θα διαμορφώσουν το παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την επόμενη δεκαετία.

Διαβάστε ακόμη: