Μια σειρά χρονιζόντων προβλημάτων επιδιώκει να λύσει το νέο ερανιστικό σχέδιο νόμου που τέθηκε προς δημόσια διαβούλευση της Παρασκευή.
Ειδικότερα με τις διατάξεις του σχεδίου νόμου «Ρυθμίσεις για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και την παρακολούθηση και αξιολόγηση της φαρμακευτικής δαπάνης» επιδιώκονται τα ακόλουθα:
- συγκράτηση της φαρμακευτικής δαπάνης, μέσω της αναγκαίας προς τούτο αναδιοργάνωσης της Επιτροπής παρακολούθησης αυτής,
- εξορθολογισμός της αυτόματης επιστροφής (clawback) επί της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης και στον τομέα του φαρμάκου εν γένει,
- διασφάλιση της συνέχισης της αποτελεσματικής λειτουργίας των δομών του Εθνικού Συστήματος Υγείας, μέσω της διατήρησης στο Ε.Σ.Υ. έμπειρων στελεχών,
- αντιμετώπιση άμεσων ζητημάτων των υγειονομικών δομών και των εποπτευόμενων φορέων του Υπουργείου Υγείας,
- ρύθμιση ζητημάτων που αφορούν στο καθεστώτος απασχόλησης των ειδικευόμενων οδοντιάτρων, προκειμένου να αρχίσει η υλοποίηση των οδοντιατρικών ειδικοτήτων,
- προστασία της δημόσιας υγείας, μέσω της διασφάλισης της αδιάλειπτης προμήθειας αντιδραστηρίων αιμοδοσίας με συνοδό εξοπλισμό για τον έλεγχο του αίματος με τη μέθοδο της μοριακής τεχνικής νουκλεϊκών οξέων – ΝΑΤ, ο οποίος είναι αναγκαίος για το προς μετάγγιση αίμα για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας,
- ενίσχυση της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Υγείας και στη διασφάλιση της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας των Υπηρεσιών του,
- διευκόλυνση της εφαρμογής του ν. 5129/2024 (Α’ 124) περί ολοκλήρωσης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης,
- λειτουργία εργαστηρίου ανοσολογίας/ιστοσυμβατότητας των μεταμοσχεύσεων στο «Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο» (Ωνάσειο Νοσοκομείο), το οποίο είναι αρμόδιο για τη διενέργεια σε εικοσιτετράωρη βάση εξετάσεων ανοσολογίας και ιστοσυμβατότητας για τις ανάγκες των Μονάδων Μεταμοσχεύσεων αρμοδιότητας των 1ης, 2ης, 5ης, 6ης και 7ης Υγειονομικών Περιφερειών της χώρας,
- λειτουργία των φαρμακείων.
Τα 17 Προβλήματα
Σύμφωνα με την ανάλυση των συνεπειών των προβλεπόμενων ρυθμίσεων επιχειρείται να δοθεί λύση στα εξής:
Άρθρο 6: Παράταση χρόνου παραμονής στην υπηρεσία ιατρών κλάδου Εθνικού Συστήματος Υγείας και νοσοκομειακών φαρμακοποιών
Η προτεινόμενη ρύθμιση αντιμετωπίζει την ανάγκη διατήρησης στο Εθνικό Σύστημα Υγείας έμπειρων στελεχών προς εξυπηρέτηση της αποτελεσματικής λειτουργίας του, μέσω της παράτασης της παραμονής ιατρών κλάδου Εθνικού Συστήματος Υγείας και νοσοκομειακών φαρμακοποιών (Ε.Σ.Υ.)
Άρθρο 7: Αμοιβές ιατρών Εθνικού Συστήματος Υγείας και προσωπικού κλάδου βιοϊατρικών επιστημών και κλάδου ακτινοφυσικών για συμμετοχή στην ολοήμερη λειτουργία και παραμονή στο νοσοκομείο πέραν της ημερήσιας νοσηλείας
Η υφιστάμενη διάταξη ρυθμίζει το φορολογικό καθεστώς του εισοδήματος των πανεπιστημιακών ιατρών από απογευματινή εργασία και της ειδικής αμοιβής για την παροχή κλινικού και εργαστηριακού έργου. Η αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζει την ανάγκη συμπερίληψης στην εν λόγω διάταξη προσωπικού συγκεκριμένων ειδικοτήτων, κλάδων Βιοϊατρικών Επιστημών και Ακτινοφυσικών που συμμετέχει στην ολοήμερη λειτουργία των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. και στη διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων ή άλλων επεμβατικών πράξεων που απαιτούν παραμονή στο νοσοκομείο πέραν της ημερήσιας νοσηλείας
Άρθρο 13: Νομιμοποίηση δαπανών των νοσοκομείων και των Υγειονομικών Περιφερειών
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται η ανάγκη κάλυψης δαπανών των νοσοκομείων του Εθνικού Συστήματος Υγείας και των Υγειονομικών Περιφερειών που αφορούν σε προμήθειες επείγοντος χαρακτήρα. Η προτεινόμενη ρύθμιση κρίνεται αναγκαία, προκειμένου, αφενός, να καλυφθούν άμεσα οι προμηθευτές και, αφετέρου, να διασφαλιστεί η ομαλή και εύρυθμη λειτουργία του συνόλου των φορέων του ευρύτερου Ε.Σ.Υ. Σε περίπτωση μη θέσπισης της αξιολογούμενης ρύθμισης, οι φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας (νοσοκομεία και ΔΥΠΕ- Κέντρα Υγείας) αδυνατούν να προβούν σε εξόφληση δαπανών προμηθειών. Σε αντίθετη περίπτωση, ελλοχεύει ο κίνδυνος παύσης πληρωμών από τους ως άνω φορείς, με απρόβλεπτες συνέπειες για τη λειτουργία τους.
Άρθρο 14: Προσδιορισμός αρμοδιοτήτων στο ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης της διακίνησης φαρμάκων στην εγχώρια αγορά
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται η ανάγκη διάκρισης του υπευθύνου επεξεργασίας και του εκτελούντος την επεξεργασία του Ηλεκτρονικού Συστήματος Παρακολούθησης Διακίνησης Φαρμάκων (Η.Σ.Πα.Δι.Φ.) ως προς την υπηρεσία που θα έχει πρόσβαση στα δεδομένα του και θα επιβάλλει κυρώσεις στους υπόχρεους συμμετοχής σε αυτό. Επίσης, αποτυπώνεται ορθώς η ιδιότητα της ΗΔΙΚΑ ως εκτελούσας την επεξεργασία δεδομένων.
Η ιδιότητα της διαχειρίστριας του Ηλεκτρονικού Συστήματος Παρακολούθησης Διακίνησης Φαρμάκων (ΗΣΠΑΔΙΦ) είχε αποδοθεί στην ΗΔΙΚΑ, χωρίς να έχει διευκρινιστεί ποιος είναι ο υπεύθυνος επεξεργασίας των δεδομένων του ΗΣΠΑΔΙΦ και ποιος ο πραγματικός διαχειριστής και αρμόδιο όργανο να επιβάλει κυρώσεις στους υπόχρεους συμμετοχής σε αυτό. Αυτό έχει ως συνέπεια, έως σήμερα, να μην μπορούν να επιβληθούν κυρώσεις στους υπόχρεους που δεν δίνουν δεδομένα στο ΗΣΠΑΔΙΦ, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να συναχθούν αξιόπιστα συμπεράσματα για τα αποθέματα κρίσιμων φαρμάκων στη χώρα.
Άρθρο 15: Σύσταση και έργο της Επιτροπής παρακολούθησης της φαρμακευτικής δαπάνης
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται η ανάγκη αναδιοργάνωσης της Επιτροπής παρακολούθησης της φαρμακευτικής δαπάνης, της ολοκλήρωσης των διαγνωστικών/θεραπευτικών πρωτοκόλλων και της 4 δημιουργίας εθνικών μητρώων ασθενών με στόχο την αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση του σκοπού της.
Η Επιτροπή παρακολούθησης της φαρμακευτικής δαπάνης, της ολοκλήρωσης των διαγνωστικών/θεραπευτικών πρωτοκόλλων και της δημιουργίας Μητρώων ασθενών δεν έχει συσταθεί με νόμο αλλά με διοικητική πράξη, οι δε αρμοδιότητές της εντοπίζονται διάσπαρτες είτε σε διατάξεις νόμου είτε σε υπουργικές αποφάσεις. Επίσης, η απουσία σχετικής διάταξης, στα πρότυπα της Επιτροπής Αξιολόγησης και Αποζημίωσης Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης (άρθρο 247 του ν. 4512/2018) και της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων (άρθρο 254 του ν. 4512/2018) δεν επιτρέπει στην Επιτροπή να παράγει το κυρίως έργο της το οποίο είναι η παρακολούθηση της φαρμακευτικής δαπάνης με τη χρήση (δημοσίευση) δεδομένων υπηρεσιών υγείας που δύναται περιπτωσιολογικά να αποτελέσουν εμπορικά απόρρητα για την προστασία των οποίων δεν έχει ληφθεί πρόνοια.
Άρθρο 16: Διαδικασία αξιολόγησης φαρμάκων από την Επιτροπή Αξιολόγησης
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται η άμεση και επείγουσα ανάγκη εμφάνισης στα έσοδα και εγγραφής στον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας του καταβαλλόμενου από τους Κατόχους Άδειας Κυκλοφορίας τέλους για την αξιολόγηση ενός φαρμάκου. H προτεινόμενη ρύθμιση κρίνεται απαραίτητη για την άμεση πίστωση του τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου Υγείας.
Άρθρο 17: Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται η αναγκαιότητα πιστοποίησης από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων, ως πλέον αρμόδιο όργανο, των λόγων δημόσιας υγείας για τους οποίους ένα φάρμακο δύναται να ακολουθήσει εξαιρετική διαδικασία αξιολόγησης.
Η προτεινόμενη ρύθμιση κρίνεται αναγκαία για την πιστοποίηση από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων, ως πλέον αρμόδιο όργανο, των λόγων δημόσιας υγείας για τους οποίους ένα φάρμακο δύναται να ακολουθήσει εξαιρετική διαδικασία αξιολόγησης.
Άρθρο 18: Αξιολόγηση φαρμάκων έκτακτης εισαγωγής
Η προτεινόμενη ρύθμιση αντιμετωπίζει την ανάγκη βελτιστοποίησης της διαδικασίας αξιολόγησης των φαρμάκων. Η προτεινόμενη ρύθμιση είναι απολύτως αναγκαία δεδομένου ότι η διαδικασία είναι εξαιρετική και αφορά λόγους δημόσιας υγείας που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα, και με διαφάνεια. Με βάση την εν λόγω διάταξη ο Υπουργός Υγείας θα προσδιορίζει το τρόπο που θα υπάγονται σε αξιολόγηση τα φάρμακα που διακινούνται με έκτακτη εισαγωγή και αποζημιώνονται, μέσω του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας Μ.Α.Ε., σε εκτέλεση παραγγελιών του Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έξι (6) μηνών και με μηνιαίο κόστος θεραπείας ανά ασθενή άνω των χιλίων (1.000) ευρώ.
Άρθρο 19: Εξορθολογισμός αυτόματης επιστροφής (clawback) επί της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης
Στο άρθρο επισημαίνεται ότι για το έτος 2023 και 24, ορίζεται για τους Κατόχους Άδειας Κυκλοφορίας (Κ.Α.Κ.) και τις φαρμακευτικές εταιρείες, που είναι προμηθευτές φαρμακευτικών σκευασμάτων των νοσοκομείων του Εθνικού Συστήματος Υγείας και του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», μέγιστο ποσοστό αυτόματης επιστροφής (clawback), ανάλογα με την αξία προμήθειας των φαρμακευτικών σκευασμάτων, ήτοι τη νοσοκομειακή τιμή τους μείον την επιστροφή (rebate) πέντε τοις εκατό (5%) πλέον Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), ως εξής: α) για φαρμακευτικά σκευάσματα με αξία προμήθειας από ένα λεπτό του ευρώ (0,01) έως πέντε ευρώ (5,00), ποσοστό αυτόματης επιστροφής (clawback), μηδέν τοις εκατό (0%). β) για φαρμακευτικά σκευάσματα με αξία προμήθειας από πέντε ευρώ και ένα λεπτό του ευρώ (5,01) έως δέκα πέντε ευρώ (15,00), ποσοστό αυτόματης επιστροφής (clawback) έως σαράντα τοις εκατό (40%). γ) για φαρμακευτικά σκευάσματα με αξία προμήθειας από δεκαπέντε ευρώ και ένα λεπτό του ευρώ (15,01) έως τριάντα (30,00) ευρώ, ποσοστό αυτόματης επιστροφής (clawback) έως εξήντα τοις εκατό (60%).
H προτεινόμενη ρύθμιση κρίνεται απαραίτητη ώστε οι Κάτοχοι Άδειας Κυκλοφορίας (ΚΑΚ) να συμμετέχουν όσο το δυνατόν αναλογικότερα στον μηχανισμό αυτόματης επιστροφής (clawback), δεδομένου ότι η απαλλαγή ενός φαρμακευτικού σκευάσματος ενός ΚΑΚ από τον μηχανισμό αυτόματης επιστροφής (clawback) ή ο ποσοστιαίος περιορισμός του, επιβαρύνει υπέρμετρα τους λοιπούς Κατόχους, οι οποίοι επωμίζονταν εν μέρει ή εξ ολοκλήρου την αναλογούσα επιστροφή του ανωτέρω Κ.Α.Κ.
Άρθρο 21: Αντικατάσταση Επιτροπής Ελέγχου του Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται η ανάγκη επίσπευσης της διαδικασίας ορισμού εισηγητή και εξωτερικού εμπειρογνώμονα με απόφαση του Προέδρου της Επιτροπής Ελέγχου του Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης χωρίς να απαιτείται συνεδρίαση της Επιτροπής Ελέγχου και παρέχεται η δυνατότητα στον πρόεδρο μη ορισμού εξωτερικού εμπειρογνώμονα. H προτεινόμενη ρύθμιση κρίνεται απαραίτητη για λόγους ταχύτητας και ευελιξίας της επιτροπής Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας.
Άρθρο 22: Ρύθμιση για αποθηκευμένη ποσότητα ανακτημένου πλάσματος ΕΚΕΑ
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της παραμονής του αποθηκευμένου επί αρκετά έτη στις εγκαταστάσεις του Ε.ΚΕ.Α. πλάσματος, 62.000 λίτρων περίπου, το οποίο ανήκει στην κατηγορία των ανακτώμενων πλασμάτων και δεν μπορεί να μεταγγιστεί σε ασθενείς ούτε πληροί τις προδιαγραφές για κλασματοποίηση και παρασκευή παραγώγων πλάσματος. Η διάταξη επιλύει το πρόβλημα της διαχείρισης της ποσότητας του αποθηκευμένου πλάσματος και της αποδέσμευσης των καταψύξεων του κέντρου και ενός εμπορευματοκιβωτίου (container), η οποία επιφέρει μεγάλη αύξηση στην κατανάλωση ρεύματος και στα έξοδα συντήρησης.
Άρθρο 32: Χρηματοδότηση Τοπικών Ομάδων Υγείας
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση παρέχεται η δυνατότητα κάλυψης της χρηματοδότησης της μισθοδοσίας του προσλαμβανόμενου προσωπικού, των μισθωμάτων και των εξόδων για εγκατάσταση και λειτουργία των Τοπικών Μονάδων Υγείας και από άλλους, πέραν των ενωσιακών, πόρους.
Χωρίς την παροχή δυνατότητας κάλυψης της χρηματοδότησης της μισθοδοσίας, των μισθωμάτων, των εξόδων για εγκατάσταση και λειτουργία των ΤΟΜΥ και από άλλους, πέραν των ενωσιακών, πόρους, ελλοχεύει ο κίνδυνος αδυναμίας κάλυψης των ως άνω δαπανών σε περίπτωση μη επάρκειας των ενωσιακών πόρων.
Άρθρο 33: Χρόνος εκτέλεσης συνταγών φαρμακείων
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται η ανάγκη αύξησης της προθεσμίας εκτέλεσης των συνταγών φαρμάκων. Με τη διατήρηση της προθεσμίας εκτέλεσης των συνταγών στις πέντε εργάσιμες ημέρες καθίσταται δυσχερής η εκτέλεση των φαρμακευτικών συνταγών και η διασφάλιση της ανεμπόδιστης πρόσβασης στη φαρμακευτική αγωγή των δικαιούχων, ιδίως σε περιπτώσεις καθυστέρησης εκτέλεσης των συνταγών, η οποία οφείλεται σε ελλείψεις στην αγορά φαρμάκων, δοθέντος ότι οι συνταγές μετά την εκπνοή της προθεσμίας καθίστανται ανεφάρμοστες, απαιτώντας έκδοση νέων.
Άρθρο 34: Διάθεση τυποποιημένων γυαλιών πρεσβυωπίας και υγρών επαφής από τα φαρμακεία
Η διάθεση από φαρμακεία τυποποιημένων ομματοϋαλλίων (πρεσβυωπίας) και υγρών φακών επαφής υπό την προϋπόθεση ορισμού οπτικού ως επιστημονικά υπευθύνου υποχρεώνει τους φαρμακοποιούς σε πρόσθετες και μη αναγκαίες λειτουργικές δαπάνες, παρά το γεγονός ότι οι τελευταίοι, εκ της ιδιότητάς τους ως επαγγελματιών υγείας, έχουν την κατάλληλη και ειδική γνώση που απαιτείται για την ασφαλή διάθεση των ως άνω οπτικών ειδικών.
Άρθρο 36: Δυνατότητα μετάταξης των αποσπασμένων υπαλλήλων φορέων του δημοσίου τομέα στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται η ανάγκη διατήρησης της στελέχωσης της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Υγείας με εξειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό που ήδη υπηρετεί σε αυτήν. Χωρίς την αξιολογούμενη ρύθμιση, η κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας, στην οποία υπηρετεί από το 2021 αποσπασμένο προσωπικό, μετά τη λήξη της διάρκειας των εν λόγω αποσπάσεων, θα στερηθεί έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό, σε βάρος της εύρυθμης λειτουργίας της.
Άρθρο 37: Παράταση παραμονής στην υπηρεσία των Προϊσταμένων των Διευθύνσεων της Ενιαίας Τεχνικής Υπηρεσίας των Διοικήσεων Υγειονομικών Περιφερειών
Η αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζει την ανάγκη παράτασης της παραμονής στην υπηρεσία έμπειρων προϊσταμένων διευθύνσεων των Ενιαίων Τεχνικών Υπηρεσιών των Διοικήσεων Υγειονομικών Περιφερειών (Δ.Υ.ΠΕ.), των οποίων η υπαλληλική σχέση λύεται αυτοδικαίως έως τις 31.12.2025, λόγω συμπλήρωσης του εξηκοστού έβδομου (67ου) έτους ηλικίας τους.
Η αυτοδίκαιη λύση της υπαλληλικής σχέσης λόγω συμπλήρωσης του εξηκοστού έβδομου (67ου) έτους ηλικίας έως τις 31.12.2025 των προϊσταμένων διευθύνσεων των Ενιαίων Τεχνικών Υπηρεσιών των Διοικήσεων Υγειονομικών Περιφερειών (Δ.Υ.ΠΕ.) θα προκαλέσει δυσαναπλήρωτο κενό στη διοικητική οργάνωση και την εύρυθμη λειτουργία των εν λόγω υπηρεσιών, κυρίως λόγω της ανάγκης ταχείας και επιτυχούς ολοκλήρωσης των μεγάλων έργων κτιριακών αναβαθμίσεων Νοσοκομείων σε όλη την Ελλάδα, ενταγμένων στο Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάπτυξης με πολύ ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα και ημερομηνία ολοκλήρωσης την 30ή.6.2026.
Άρθρο 38: Μητρώο Αποκλειστικών Νοσοκόμων
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται η ανάγκη της κατ’ εξαίρεση παροχής υπηρεσιών αποκλειστικών νοσοκόμων και από μη εγγεγραμμένους στο μητρώο αποκλειστικών νοσοκόμων σε περίπτωση εξαντλήσεως του σχετικού καταλόγου που τηρείται σε κάθε νοσοκομειακό ίδρυμα.
Χωρίς την πρόβλεψη της -κατ’ εξαίρεση- παροχής υπηρεσιών αποκλειστικών νοσοκόμων από μη εγγεγραμμένους στο μητρώο αποκλειστικών νοσοκόμων, σε περίπτωση εξαντλήσεως του σχετικού καταλόγου που τηρείται σε κάθε νοσοκομειακό ίδρυμα, ασθενείς, των οποίων η νοσηλεία απαιτεί συμβολή αποκλειστικού νοσοκόμου, θα στερούνταν του τελευταίου, διακυβεύοντας την ομαλή ανάρρωσή τους.
