Συμφωνία AUKUS
Το Παρίσι και ο Γάλλος πρόεδρος έχουν αιφνιδιαστεί μετά την ανακοίνωση των ΗΠΑ και τη δημιουργία του νέου οργανισμού ασφάλειας. Ο Αμερικανός πρόεδρος μεθόδευσε παρασκηνιακά τον επονομαζόμενο AUKUS (Αυστραλία-Βρετανία-ΗΠΑ), μια συμφωνία που έκλεισε χωρίς να χρειαστεί καν οι τρεις αυτές χώρες να ζητήσουν την άδεια της ΕΕ. Έξαλλοι, είναι οι πολίτες της Αυστραλίας από την αιφνιδιαστική αυτή εξέλιξη.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο θα μοιραστούν τεχνολογία και τεχνογνωσία με την Αυστραλία για να την βοηθήσουν να κατασκευάσει πυρηνικά υποβρύχια στο πλαίσιο του πρόσφατα ανακοινωθέντος αμυντικού συμφώνου μεταξύ των τριών χωρών. Μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης εκφράζει την οργή της για τη συμφωνία, ανησυχώντας ότι μπορεί να είναι ένας Δούρειος Ίππος για τη βιομηχανία πυρηνικής ενέργειας, στην οποία το έθνος αντιστέκεται εδώ και χρόνια.
Δεν είναι μόνο η Αυστραλία. Αρκετές χώρες έβαλαν φρένο στην περαιτέρω ανάπτυξη της βιομηχανίας πυρηνικής ενέργειας μετά την καταστροφή της Φουκουσίμα το 2011 στην Ιαπωνία. Ο σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Φουκουσίμα Νταϊίτσι έχασε την ισχύ του σε σεισμό και τσουνάμι, πράγμα που σήμαινε ότι τα συστήματα ψύξης απέτυχαν, οδηγώντας σε πυρηνικές καταρρεύσεις και εκρήξεις υδρογόνου. Παρά την προσπάθεια καθησυχασμού της κοινής γνώμης, γεγονός παραμένει ότι διαχύθηκε επιβλαβής ακτινοβολία στην ατμόσφαιρα.
Αντεπίθεση Μακρόν
Την ίδια στιγμή με την ανάκληση των Γάλλων πρεσβευτών από ΗΠΑ και Αυστραλία, πέρασε στην αντεπίθεση ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
«Κατόπιν αιτήματος του προέδρου της Δημοκρατίας, αποφάσισα να ανακαλέσω αμέσως στο Παρίσι για διαβουλεύσεις τους δύο πρεσβευτές μας στις ΗΠΑ και την Αυστραλία. Αυτή η ασυνήθιστη απόφαση δικαιολογείται από την ασυνήθιστη σοβαρότητα των ανακοινώσεων που έγιναν στις 15 Σεπτεμβρίου από την Αυστραλία και τις ΗΠΑ», είπε την Παρασκευή το βράδυ, σε ανακοίνωσή του ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν.
«Δεν βλέπουμε πώς μπορούμε να εμπιστευτούμε την Αυστραλία»
Η Γαλλία δεν βλέπει πως μπορεί να εμπιστευτεί την Καμπέρα στις εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και της Αυστραλίας, μετά την απόφαση της τελευταίας να αθετήσει τη δέσμευσή της να αγοράσει γαλλικά υποβρύχια, δήλωσε νωρίτερα το απόγευμα της Παρασκευής ο υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Κλεμάν Μπον.
«Βρισκόμαστε σε εμπορικές διαπραγματεύσεις με την Αυστραλία, δεν βλέπω πώς μπορούμε να εμπιστευτούμε τον Αυστραλό εταίρο», είπε ο Μπον, κατά τη διάρκεια μιας εκπομπής στο ραδιοφωνικό δίκτυο RFI και στα τηλεοπτικά δίκτυα France24 και Public Sénat, την επομένη της ανακοίνωσης μιας συμφωνίας ασφαλείας μεταξύ της Αυστραλίας, των ΗΠΑ και της Βρετανίας, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την ακύρωση του συμβολαίου με τη Γαλλία.
«Πρόκειται για μια μεγάλη διάρρηξη της εμπιστοσύνης εκ μέρους της Αυστραλίας. Οι διεθνείς σχέσεις δεν έχουν να κάνουν με την αφέλεια, τις καλές προθέσεις, όμως ο λόγος, η υπογραφή μιας σύμβασης μετράνε. Εάν δεν υπάρχει πλέον εμπιστοσύνη, δεν μπορούμε πλέον να προχωρήσουμε», εκτίμησε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει από το 2018 να διαπραγματευτεί συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.
Από τη στιγμή που η Γαλλία χάνει, επίσης, πάνω από 50 δισ., λόγω συμμετοχής της Αυστραλίας στη συμμαχία, στην οποία θα παρέδιδε υποβρύχια, αποφάσισε να ακυρώσει γκαλά στην πρεσβεία της στην Ουάσινγκτον.
Η εκδήλωση, που ήταν προγραμματισμένο να διεξαχθεί το απόγευμα της Παρασκευής στη γαλλική πρεσβεία και σε γαλλική φρεγάτα στη Βαλτιμόρη, σηματοδοτούσε την 240η επέτειο από τη «Μάχη του Τσέζαπικ».
Ο κορυφαίος αξιωματούχος του ναυτικού της Γαλλίας, που ταξίδεψε στην Ουάσινγκτον για τους εορτασμούς που γίνονται για τη συμβολή του Παρισιού στη μάχη των ΗΠΑ για ανεξαρτησία, το 1781, θα επιστρέψει στο Παρίσι. Η κίνηση συνιστά σαφώς ενέργεια αντίδρασης και διαμαρτυρίας από τη μεριά της Γαλλίας.
Γαλλικά πυρά και κατά Λονδίνου: Οπορτουνισμός η συμμετοχή στην AUKUS
Την ίδια ώρα, η γαλλική διπλωματία εγκαλεί τη Μεγάλη Βρετανία για απόφαση διεπόμενη από οπορτουνισμό, βάζοντας σε ηπιότερους πάντως τόνους, και το Λονδίνο στο στόχαστρό της με αφορμή τη συμμετοχή του τελευταίου στην τριπλή συμμαχία AUKUS.
Το Ηνωμένο Βασίλειο ενήργησε καιροσκοπικά, με «οπορτουνιστικό τρόπο», ως προς τη συμφωνία που συνήψαν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής με την Αυστραλία σχολίασε γαλλική διπλωματική πηγή.
«Η κυβέρνηση του ΗΒ εντάχθηκε σε αυτή τη συμφωνία με οπορτουνιστικό τρόπο. Δεν χρειάζεται να διαβουλευθούμε στο Παρίσι με τον πρεσβευτή μας (σ.σ. στο Λονδίνο) για να κατανοήσουμε την κατάσταση και να αντλήσουμε συμπεράσματα», ανέφερε η γαλλική διπλωματική πηγή.
Ως αυτό το στάδιο, η γαλλική κυβέρνηση δεν είχε αναφερθεί στη Βρετανία σε καμιά από τις επίσημες ανακοινώσεις της για τη συμφωνία, καθώς η οργή του Παρισιού μοιάζει να είναι επικεντρωμένη στις ενέργειες της Αυστραλίας και ιδιαίτερα των ΗΠΑ.
Η αντίδραση του Λευκού Οίκου
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκφράζουν τη λύπη τους για την απόφαση της Γαλλίας να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της από την Ουάσινγκτον και θα συνεχίσουν να εργάζονται τις επόμενες ημέρες για να επιλύσουν τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών, ανέφερε ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.
Είναι η πρώτη φορά που το Παρίσι παίρνει μια τέτοια απόφαση απέναντι στις δύο αυτές χώρες, ιδίως απέναντι στις ΗΠΑ, ιστορικό σύμμαχο της Γαλλίας από την εποχή του πολέμου της αμερικανικής ανεξαρτησίας.
Η διπλωματία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής επαναβεβαίωσε ότι:
«Η Ουάσινγκτον θεωρεί τη Γαλλία «σύμμαχο ζωτικής σημασίας» μετά την απόφαση του Παρισιού να ανακαλέσει τους πρεσβευτές στην Ουάσινγκτον και στην Καμπέρα για διαβουλεύσεις στο Παρίσι, μετά την τριμερή συμφωνία ΗΠΑ-Ηνωμένου Βασιλείου-Αυστραλίας για την ασφάλεια που πυροδοτεί διπλωματική κρίση.
«Η Γαλλία είναι εταίρος ζωτικής σημασίας και ο παλαιότερος σύμμαχός μας. Αποδίδουμε τη μέγιστη αξία στη σχέση μας», τόνισε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σε δελτίο Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα.
Η αντίδραση της Αυστραλίας
Από την πλευρά της, η διπλωματία της Αυστραλίας ανακοίνωσε σήμερα ότι της προκάλεσε λύπη η απόφαση της Γαλλίας να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της στην Καμπέρα για διαβουλεύσεις στο Παρίσι μετά την τριμερή συμφωνία για την ασφάλεια που σύναψε με τις ΗΠΑ και το ΗΒ, διαβεβαιώνοντας ότι αποδίδει μεγάλη αξία στη διμερή σχέση και θα επιδιώξει να συνεχίσει τον διάλογο σε πολλά άλλα ζητήματα.
«Καταγράφουμε με λύπη την απόφαση της Γαλλίας να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της στην Αυστραλία. Η Αυστραλία θεωρεί πολύτιμη τη σχέση της με τη Γαλλία. Θα επιδιώξουμε να διεξαγάγουμε διάλογο με τη Γαλλία και πάλι για πολλά ζητήματα αμοιβαίου συμφέροντος βάσει αξιών που μοιραζόμαστε», προστίθεται στην ανακοίνωση του ΥΠΕΞ.
