Στο πιο ασφαλές από τα ασφαλή καταφύγια συνωστίζονται κεντρικές τράπεζες, επενδυτές και νοικοκυριά που καταφεύγουν στον χρυσό σε μια προσπάθεια να διαχειριστούν τις αλλεπάλληλες κρίσεις που απειλούν την παγκόσμια τάξη. Από την εισβολή στην Ουκρανία και το πληθωριστικό σοκ που προκάλεσε έως την απειλή των δασμών με την εκλογή Τραμπ και τώρα την κρίση στη Μέση Ανατολή, η παγκόσμια αβεβαιότητα χτυπάει κόκκινο. Μαζί με αυτήν στο κόκκινο βρίσκεται και η τιμή του χρυσού, καταρρίπτοντας διαδοχικά ανοδικά σερί και φθάνοντας χθες στα 2.929,6 ευρώ ανά ουγγιά (3.378,4 δολάρια ανά ουγγιά).
Σε επίπεδα-ρεκόρ
Μαζί με τις κεντρικές τράπεζες που αυξάνουν τα αποθέματα σε χρυσό, αγγίζοντας το επίπεδο-ρεκόρ των 38.000 τόνων που είχε καταγραφεί στα μέσα της δεκαετίας του 1960, σε αγορές χρυσού επιδίδονται και τα νοικοκυριά τόσο στη χώρα μας, όσο και σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, που προκρίνουν τον χρυσό ως επενδυτική επιλογή.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στη χώρα μας οι αγοραπωλησίες χρυσής λίρας καταγράφουν το α΄ εξάμηνο του έτους αύξηση έως και 30% σε σχέση με τα τέλη του 2024, φθάνοντας κοντά στα 100.000 κομμάτια έναντι 150.000 που εκτιμάται ότι έγιναν συνολικά το 2024.
Με βάση το δελτίο τιμών της ΤτΕ, η τιμή πώλησης της χρυσής λίρας διαμορφώνεται από χθες στα 778,30 ευρώ (η τιμή αγοράς στα 664,17 ευρώ). Πολύ κοντά, στα 777,5 ευρώ, είναι η τιμή πώλησης από την Τράπεζα Πειραιώς (η τιμή αγοράς είναι στα 664,5 ευρώ) έναντι 592 ευρώ που ήταν η τιμή πώλησης ένα χρόνο πριν (η τιμή αγοράς ήταν 493 ευρώ), καταγράφοντας δηλαδή άνοδο κατά 30% περίπου σε μόνο ένα έτος, ακολουθώντας την άνοδο της τιμής του χρυσού που αυξήθηκε το ίδιο διάστημα ανάλογα.
Υπενθυμίζεται ότι στη χώρα μας η δυνατότητα αγοράς ή πώλησης χρυσών λιρών επίσημα γίνεται αποκλειστικά από την ΤτΕ και την Τράπεζα Πειραιώς, που διατηρεί τα δικά της αποθέματα και είναι η μοναδική εμπορική τράπεζα στη χώρα που δραστηριοποιείται σε προϊόντα και υπηρεσίες χρυσού, ως επίσημος αντιπρόσωπος και διανομέας του Βασιλικού Νομισματοκοπείου της Μεγάλης Βρετανίας για τη διάθεση χρυσών λιρών Αγγλίας. Εκτός από τις λίρες χρυσού, τόσο η ΤτΕ όσο και η Τράπεζα Πειραιώς πωλούν ή αγοράζουν ράβδους χρυσού.
Εκτίναξη συναλλαγών
Μέσα από τα δύο αυτά βασικά κανάλια διακινήθηκαν το 2024 συνολικά 150.000 κομμάτια, από τα οποία το ένα τρίτο περίπου ήταν συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν μέσω της ΤτΕ. Οι συναλλαγές της κεντρικής τράπεζας τόσο το 2024 όσο και το α΄ τρίμηνο του 2025 ήταν κυρίως αγορές χρυσού (συγκεκριμένα 48.328 κομμάτια το 2024 και 11.150 κομμάτια το α΄ τρίμηνο του 2025), ενώ μόλις 7.182 κομμάτια ήταν οι πωλήσεις χρυσών λιρών το 2024 και άλλα 1.732 το α΄ τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Βάσει των εκτιμήσεων, οι μεγαλύτερες αγοραπωλησίες πραγματοποιούνται από την Τράπεζα Πειραιώς, μέσω της οποίας εκτιμάται ότι γίνονται τα δύο τρίτα των συναλλαγών, με τις πωλήσεις να αντιπροσωπεύουν πλέον το 50% των συναλλαγών. Από τον Φεβρουάριο ωστόσο και μετά παρατηρείται αυξημένο αγοραστικό ενδιαφέρον από το επενδυτικό κοινό, που ανακαλύπτει τη λάμψη του ασφαλούς νομίσματος ως αντίδοτο στις απειλές των δασμών που ακολούθησαν της εκλογής Τραμπ ή στη νέα κρίση που ξέσπασε στη Μέση Ανατολή.
Το α΄ εξάμηνο του έτους οι πωλήσεις χρυσών λιρών είναι αυξημένες και αντιπροσωπεύουν το 60% των συναλλαγών, καθώς ολοένα και περισσότερα ελληνικά νοικοκυριά επιλέγουν χρυσό ως επενδυτική επιλογή έναντι άλλων περιουσιακών στοιχείων που επηρεάζονται περισσότερο από τη μεταβλητότητα των αγορών.
Τα ενεχυροδανειστήρια
Ανεπίσημο κανάλι αποτελούν τα ενεχυροδανειστήρια, οι συναλλαγές μέσω των οποίων, ωστόσο, απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή, καθώς δεν διαθέτουν σε όλες τις περιπτώσεις τους εξειδικευμένους πιστοποιητές για την αξιολόγηση των χρυσών νομισμάτων, που φέρουν διάφορα χαρακτηριστικά ανάλογα με την προέλευσή τους ή ακόμη και τη χρήση τους. Μια χρυσή λίρα μπορεί να είναι λιποβαρής λόγω της χρήσης της ή να φέρει χτυπήματα που επηρεάζουν την τιμή της. Στα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να προσέξει ο ενδιαφερόμενος αγοραστής είναι το βάρος της που είναι 7,988 γραμμάρια, η διάμετρος που είναι 22,05 χιλιοστά και η καθαρότητα του χρυσού που μετρείται στα 22 καράτια.
Αυτόνομος
Το μεγάλο πλεονέκτημα του χρυσού είναι πως δεν επηρεάζεται από το ύψος του δημοσίου χρέους καμιάς χώρας, ούτε από οποιεσδήποτε άλλες υποχρεώσεις, όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο Νίκος Καβάλης, διευθυντικό στέλεχος της Metals Focus. Οπως εξηγεί, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στην περίπτωση του χρυσού, «όταν ένας επενδυτής τοποθετείται σε ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου ή άλλης χώρας, ή ακόμη και σε νομίσματα, τελικά επενδύει στην εκάστοτε οικονομία».
Ετσι εξηγείται η διαφορά ανάμεσα στην ανοδική πορεία που σημειώνει φέτος ο χρυσός και την αντίστοιχη των άλλων παραδοσιακά θεωρούμενων ασφαλών καταφυγίων που επηρεάζονται από τη δημοσιονομική εικόνα των οικονομιών, τη βαθμολογία τους από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης και από αστάθμητους παράγοντες.
