Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, κατά την ομιλία του στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος που διεξάγεται στη Ρόδο από τις 7 έως τις 10 Νοεμβρίου 2024 προανήγγειλε μεταρρύθμιση, η οποία εισάγει στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) την έννοια της «ευελιξίας».
«Εκτός από τις χρήσεις γης για τις οποίες είμαστε έτοιμοι να πούμε ότι μπορεί να υπάρχουν σε μία περιοχή, θα εισηγηθώ στο Υπουργικό Συμβούλιο, να βάλουμε και χρήσεις γης, υπό προϋποθέσεις πραγματοποίησης των αναγκαίων έργων που τις καθιστούν εφικτές, με βάση τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ)», δήλωσε ο Θόδωρος Σκυλακάκης. Πρόκειται για μία μεταρρύθμιση – πρόνοια για την αναπτυξιακή προοπτική περιοχών της χώρας, οι οποίες σήμερα περιορίζονται από συγκεκριμένες χρήσεις γης, διότι ελλείψει βασικών έργων υποδομών (π.χ. ύδρευσης, αποχέτευσης, ενέργειας, αφαλάτωσης, οδοποιίας, κ.λπ.) η φέρουσα ικανότητα είναι περιοριστική.
Μιλώντας για την αξία αυτής της μεταρρύθμισης, ζήτησε τη συνεργασία των Δήμων για την υλοποίησή της. Εξέφρασε την εκτίμηση ότι η συγκεκριμένη πρωτοβουλία θα μπορέσει να λύσει πάρα πολλά προβλήματα, όταν θα κληθούν τόσο η κυβέρνηση όσο και οι Δήμοι να πάρουν αποφάσεις για την επιλογή περιοχών σε σχέση με τις χρήσεις γης. Και αυτό, διότι μετά, όταν θα γίνουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, η πιθανότητα αλλαγής τους ή ο χρόνος αλλαγής τους, θα είναι πολύ πιο δύσκολος.
Αναφερόμενος σε ενεργειακά ζητήματα, σημείωσε πως οι επενδύσεις σε αυτό το πεδίο θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους ποιο θα είναι το πραγματικό ενεργειακό περιβάλλον. «Θα έρθουν πολύ χαμηλές τιμές. Πρέπει να μπορείτε να τις απολαύσετε ως Δήμοι και ως Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης – Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ)» υπογράμμισε ο Υπουργός.
Με αφορμή την επικείμενη προκήρυξη προγράμματος, ύψους 40 εκατ. ευρώ, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την ενεργειακή απόδοση, κάλεσε τους άμεσα ενδιαφερόμενους να καταθέσουν -όταν έρθει η ώρα- προτάσεις για πραγματικά, αποτελεσματικές επενδύσεις.
Όπως είπε, χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στο ενεργειακό προφίλ των Δήμων: «Οι γεωτρήσεις, πολλές φορές, πρέπει να δουλεύουν σε 24ωρη βάση, όπως και οι αφαλατώσεις το καλοκαίρι. Συνεπώς, στο πρόγραμμα των 40 εκατ. ευρώ για την ενεργειακή απόδοση, μην φέρετε προτάσεις για φωτοβολταϊκά. Φέρτε επενδύσεις που να έχουν πραγματική αποτελεσματικότητα και παραγωγικότητα, διότι δεν μας περισσεύουν πόροι για μη αποτελεσματικές επενδύσεις ή για επενδύσεις που δεν λαμβάνουν υπόψη το ευρύτερο περιβάλλον».
Σε σχέση με τη διαχείριση των υδάτων ο Υπουργός σημείωσε πως η λειψυδρία και οι πλημμύρες είναι βέβαιο, ότι θα αποτελούν τεράστια προβλήματα, τα οποία θα έχουμε μπροστά μας. «Η λειψυδρία όχι παντού, σε κάποιες περιοχές θα είναι δεινή, σε άλλες περιοχές, όπως η Δυτική Ελλάδα, ελπίζουμε ότι δεν θα έχει τέτοια χαρακτηριστικά. Στην Αττική μόνον, υπολογίζουμε πως θα μας κοστίσει περίπου 700 εκατ. – 1 δισ. ευρώ. Στην Αττική, επειδή η ΕΥΔΑΠ είναι εισηγμένη, οι πόροι αυτοί, με διάφορους τρόπους, μπορούν να βρεθούν μέσα από δανεισμό και να «απλωθούν» στον χρόνο», επισήμανε.
Υπενθύμισε ότι 80 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας διατίθενται για έργα που αφορούν, αποκλειστικά, στην «τοπική» λειψυδρία (όχι έργα της ΕΥΔΑΠ), σε περιοχές υψηλής λειψυδρίας, δηλαδή σε νησιά, στην Ανατολική Πελοπόννησο, κ.λπ.
Επιπρόσθετα, απευθυνόμενος στους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τόνισε πως στη μεταρρύθμιση για τις ΔΕΥΑ, η οποία αποτυπώνεται σε υπό κατάρτιση νομοσχέδιο του Υπουργείου, «θα πρέπει στο τέλος να εξασφαλίσουμε ότι θα έχουμε οργανισμούς με αρκετό μέγεθος και υπόσταση, ώστε να μπορούν να «σηκώσουν» δανεισμό στην αγορά, προκειμένου αθροιζόμενα με τα χρήματα που θα έρχονται από το κεντρικό κράτος -τα οποία μπορούμε να διασφαλίσουμε- να μπορούμε να κάνουμε τα έργα που χρειαζόμαστε στο μέλλον, στην ύδρευση και στην αποχέτευση. Αυτό είναι, για εμένα, το σημείο “κλειδί” της μεταρρύθμισης».
Απαντώντας στο ερώτημα: «Γιατί πρέπει να δανειστούν αυτοί οι οργανισμοί;», ο Υπουργός σημείωσε: «Σε όλο τον κόσμο, οι επιχειρήσεις ύδατος δανείζονται για να κάνουν επενδύσεις. Κομμάτια των επενδύσεων καλύπτονται από πόρους κεντρικούς, όπου διατίθενται από πλεονάσματα και άλλα κομμάτια των επενδύσεων τα πληρώνει η ίδια η επένδυση. Αν, δηλαδή, πάρεις 1 εκατομμύριο και μειώσεις τις απώλειες του δικτύου από το 40 στο 15, αυτή -χωρίς να πειράξεις καθόλου τα τιμολόγιά σου- είναι μια πολύ υψηλής απόδοσης επένδυση, που θα πληρώσει τον “εαυτό” της».
Όπως πρόσθεσε ο κ. Σκυλακάκης «σε μια περίοδο δημοσιονομικής δυσκολίας και μεγάλων προκλήσεων, δεν πρέπει να κλείνουμε τα μάτια σε όλες τις δυνατότητες που έχουμε για να κάνουμε έργα και προσπάθειες… Μακάρι η Ευρωπαϊκή Ένωση να φτιάξει ένα Ταμείο αντιστοίχου μεγέθους με το Ταμείο Ανάκαμψης, αποκλειστικά και μόνο για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Αυτό θα είναι η δική μου προσπάθεια στην ευρωπαϊκή πτυχή. Δεν ξέρω αν μπορεί να πετύχει. Η Ευρώπη είναι σε μετάβαση αυτή τη στιγμή, αλλά αξίζει τον κόπο να το επιδιώξουμε. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πρέπει να προσπαθήσουμε η οργάνωση του νερού να είναι πιο αποτελεσματική».
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφέρθηκε και στο ζήτημα των πυρκαγιών και συγκεκριμένα στον αντιπυρικό κανονισμό. «Η αλήθεια είναι ότι αυτός ο κανονισμός προηγήθηκε της δικής μου εποχής. Είχε θεσπιστεί αρκετούς μήνες πριν πάω στο Υπουργείο. Όταν έφτασε η ώρα της εφαρμογής, ήμασταν πολύ κοντά στην αντιπυρική περίοδο. Και ήμασταν στην πολύ δύσκολη θέση είτε να στείλουμε το λάθος μήνυμα -έχοντας τον πιο άνυδρο χειμώνα και την πιο ζεστή χρονιά από τότε που μετράμε- είτε να ακολουθήσουμε την πολιτική που εφαρμόσαμε τελικά. Κάναμε μία πρώτη παρέμβαση: βγάλαμε την υποχρεωτικότητα και είπαμε ότι όλες οι σχετικές δράσεις είναι ενδεικτικές. Παράλληλα, διαθέσαμε 30 εκατ. ευρώ στους Δήμους για τις αντιπυρικές ζώνες, τα οποία πρέπει να αξιοποιηθούν μέχρι την αρχή της επόμενης αντιπυρικής περιόδου».
Ακόμη, τόνισε πως τότε δεν ήταν η εποχή -παραμονές αντιπυρικής περιόδου- για να ανοίξει η συζήτηση περί αναθεώρησης του κανονισμού. Τώρα, όμως, είναι η στιγμή και πρέπει να αναθεωρηθεί για να γίνει ρεαλιστικός, να διασφαλίζει -όσο είναι δυνατόν- και όπου πρέπει τα ελάχιστα (π.χ. να μην ακουμπάει το πεύκο πάνω στο σπίτι, σε περιοχή που είναι δίπλα στο δάσος και όπου αν ξεσπάσει φωτιά τίθεται σε κίνδυνο). «Μέσα στο επόμενο δίμηνο πρέπει να κάνουμε και το διάλογο και την αλλαγή αυτού του κανονισμού» δήλωσε ο κ. Σκυλακάκης.
Τέλος, σε σχέση με άρθρο νόμου του Υπουργείου που αφορά στον «Εθνικό και
Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων» τόνισε: «Δεν έχουμε καμία
απολύτως πρόθεση υφαρπαγής οποιασδήποτε αρμοδιότητας, σε σχέση με τα
απορρίμματα».
Καθησυχάζοντας την Τοπική Αυτοδιοίκηση, εξήγησε τις περιπτώσεις κατά τις οποίες θα βρίσκει εφαρμογή το σχετικό άρθρο του ν.5151/2024: «Θα σας θυμίσω την
κατάσταση στον Πύργο το 2016. Για δύο χρόνια τα απορρίμματα ήταν στους
δρόμους. Κανείς εκείνη την περίοδο δεν παρενέβη. Ο Δήμος δήλωνε αδυναμία, η
Περιφέρεια δήλωνε αδυναμία και το κεντρικό κράτος δήλωνε ανυπαρξία. Αυστηρά
για τέτοιου είδους περιστατικά ή για περιστατικά που έχουμε ένα πρόστιμο που
πληρώνουμε ως κεντρικό κράτος και δεν γίνονται αυτά που πρέπει, μόνο για τέτοιου
είδους περιστατικά που είναι πραγματικά έκτακτης ανάγκης, υπάρχει πρόθεση να
αξιοποιηθεί αυτό το άρθρο».
