Το Μεγάλο Σάββατο είναι η πιο σιωπηλή και κατανυκτική ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας. Καθώς η Εκκλησία τιμά την Ταφή του Χριστού και τη μυστική Κάθοδό Του στον Άδη, οι πιστοί στέκονται σε βαθιά αναμονή του κοσμοσωτήριου γεγονότος της Ανάστασης. Είναι η μέρα που, όπως ψάλλει ο Χερουβικός Ύμνος, «σιγησάτω πάσα σαρξ βροτεία».
Το σώμα του Χριστού αναπαύεται στον Τάφο, όμως η ψυχή Του εργάζεται για τη σωτηρία. Δεν πρόκειται για ήττα αλλά για τελική νίκη απέναντι στον θάνατο. Με τη θεία Του κάθοδο, καταλύει τα δεσμά του Άδη και ανοίγει τον δρόμο της αιωνιότητας για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Εκεί που οι άνθρωποι Τον οδήγησαν στον θάνατο, Εκείνος τους χάρισε την αθανασία.
Η «Πρώτη Ανάσταση» και η προσμονή της νίκης
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου τελείται ο Εσπερινός της Ανάστασης με τη Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου – μια προαναγγελία του θριάμβου που θα ακουστεί με το «Χριστός Ανέστη» τα μεσάνυχτα. Κατά τη διάρκεια της ακολουθίας, ο ιερέας σκορπά δάφνες στον ναό, σημάδι νίκης και χαράς, προεικονίζοντας τη συντριβή του θανάτου.
Το Μεγάλο Σάββατο είναι και η μοναδική ημέρα του έτους όπου τηρείται αυστηρή νηστεία χωρίς λάδι, γι’ αυτό και αποκαλείται Αλάδωτο Σάββατο. Η σιωπή του τάφου και η προσμονή της νίκης κάνουν αυτή τη μέρα ξεχωριστή, μεταβατική — από το Πάθος στην Ανάσταση.
«Συνεγείρομαι σήμερον αναστάντι Σοι…»
Τη βαθιά πνευματική διάσταση του Μεγάλου Σαββάτου αποτυπώνει ιδανικά ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, που γράφει:
«Χθες συνεθαπτόμην σοι, Χριστέ, συνεγείρομαι σήμερον αναστάντι σοι», δηλώνοντας ότι η εμπειρία της Ανάστασης δεν είναι απλώς μνήμη, αλλά βίωμα συμμετοχής στη σωτηρία.
Το φως πλησιάζει. Το βράδυ, με τις λαμπάδες αναμμένες, θα ψάλουμε όλοι μαζί το «Δεύτε λάβετε φως» και θα γίνουμε κοινωνοί του θαύματος που αλλάζει τα πάντα: τη νίκη της ζωής επί του θανάτου.
