Σχεδόν μισό αιώνα ζωής κλείνουν στην Ελλάδα μερικά από τα πυροσβεστικά αεροσκάφη Canadair τύπου CL-215.
Τα συγκεκριμένα εναέρια μέσα είναι πολύ αρχαιότερα από τα πληρώματα των πιλότων που τα χειρίζονται. Στις σχεδόν πέντε δεκαετίες που μάχονται τις φωτιές έχουν συντριβεί έξι, το τελευταίο σήμερα, στοιχίζοντας τις ζωές 12 χειριστών.
Ο ΟΤ καταγράφει την ιστορία των Canadair που πετούν στη χώρα μας όπως και της καναδικής βιομηχανίας που τα σχεδίασε και τα κατασκεύασε. Κι ενώ η κλιματική κρίση με τους καύσωνες και τις πυρκαγιές καίνε όλο και περισσότερες δασικές εκτάσεις στον πλανήτη, οι χώρες είναι ανίσχυρες στην αντιμετώπιση τους αφού η γραμμή παραγωγής του πλέον κατάλληλου όπλου για την κατάσβεση των φωτιών έχει κλείσει εδώ και 15 χρόνια.
Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, στην ιστορία των Canadair καταγράφεται πως τα πιο σύγχρονα «turbo prop» CL-415 παραγγέλθηκαν από την κυβέρνηση Σημίτη και άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα από το 2003.
Συνολικά η χώρα παρέλαβε 8 αεροσκάφη, από τα οποία 7 είναι σε υπηρεσία, ενώ ένα συνετρίβη.
Τα εναέρια πυροσβεστικά μέσα εφέτος
Φέτος επιχειρούν 89 εναέρια πτητικά μέσα, αεροσκάφη και ελικόπτερα, έναντι 61 συνολικώς το 2019 αντίστοιχα. Από αυτά 11 είναι από τα παλαιά Canadair CL-215 της ιστορικής 355 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών και 7 από τα νεότερα Canadair CL-415 της 383 Μοίρας Ειδικών Επιχειρήσεων Αεροπυροσβέσεως . Υπάρχουν επίσης και άλλα 18 μονοκινητήρια PZLM-18 Dromander, πολωνικής κατασκευής, της 359 ΜΑΕΔΥ. Συνολικώς δηλαδή η Πολεμική Αεροπορία πετά και συντηρεί 36 αεροσκάφη, από τα 89 που διαθέτουμε φέτος, ενώ τα υπόλοιπα 53 αεροσκάφη και ελικόπτερα είναι νοικιασμένα από το εξωτερικό.
Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί μαζί με το σημερινό 5 δυστυχήματα με θανάτους πιλότων και 5 ατυχήματα με τα CL-215:
Ατυχήματα με CL-215
Πέμπτη 26 Μαΐου 1977, ένα CL-215 συνετρίβη κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής υδροληψίας στο κόλπο της Ελευσίνας σκοτώνοντας και τους τρεις επιβαίνοντες.
Πέμπτη 8 Μαρτίου 1984, CL-215 συνετρίβη κοντά στην Ελευσίνα κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης. Το αεροπλάνο εκτελούσε εκπαίδευση touch and go όταν έπρεπε να επιστρέψει στην αεροπορική βάση μετά από προβλήματα κινητήρα. Και οι τρεις επιβαίνοντες σκοτώθηκαν.
CL-215
Κυριακή 22 Αυγούστου 1993, CL-215 συνετρίβη επιχειρώντας κοντά στην Πάτρα Ο πιλότος ανέφερε ότι δεν μπορούσε να μετακινήσει τα χειριστήρια πτήσης μετά από άφεση νερού. Το αεροπλάνο συνετρίβη, σκοτώνοντας τα δύο μέλη του πληρώματος.
Σάββατο 15 Ιουλίου 2000, CL-215 συνετρίβη στο Πήλιο. Λίγο μετά την αυγή, το πλήρωμα απογειώθηκε από την Νέα Αγχίαλο και ετοιμαζόταν να ρίξει νερό όταν έκανε δεξιά στροφή και η δεξιά πτέρυγα χτύπησε στο έδαφος. Στη συνέχεια το αεροσκάφος εξερράγη, σκοτώνοντας τα δύο μέλη του πληρώματος.
Μη θανατηφόρα ατυχήματα με CL-215
Τρίτη 18 Ιουλίου 1978, CL-215 πραγματοποίησε αναγκαστική προσγείωση στο αεροδρόμιο Ιωαννίνων μετά από φωτιά κατά την πτήση που προκλήθηκε από διαρροή καυσίμου. Το αεροσκάφος κάηκε ολοσχερώς.
Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου 1992, CL-215 συνετρίβη κοντά στη Διώρυγα της Κορίνθου μετά από φωτιά επί του αεροσκάφους. Το αεροπλάνο προσπαθούσε να πάρει νερό κατά τη διάρκεια αποστολής πυρόσβεσης.
Πέμπτη 6 Ιουλίου 2006, CL-215 συμμετείχε σε επιχείρηση κατάσβεσης στη νήσο Τζιά. Ενώ άντλησε θαλασσινό νερό στον Αργοσαρωνικό, το αεροπλάνο έπεσε σε κύμα και βυθίστηκε. Και οι δύο πιλότοι διέφυγαν και διασώθηκαν από ελικόπτερο Super Puma.
Παρασκευή 17 Ιουλίου 2015, CL-215 μετά από τεχνικά προβλήματα υπέστη ζημιές κατά τη διάρκεια αναγκαστικής προσγείωσης κοντά στο χωριό Φαράκλο, όπου συμμετείχε σε δασοπυρόσβεση.
Κυριακή 26 Ιούνιου 2016, CL-215 το οποίο επιχειρούσε από την Βάση Νέας Αγχιάλου και συμμετείχε σε αποστολή αεροπυρόσβεσης στην περιοχή Δερβενοχωρίων, εκτέλεσε αναγκαστική προσγείωση.
CL-415
Ατυχήματα με CL-415
Δευτέρα 23 Ιουλίου 2007 CL-415 συμμετείχε σε κατάσβεση στην Εύβοια, στην περιοχή Τσακαίοι. Το αεροπλάνο συνετρίβη και διαλύθηκε σε έναν λόφο σκοτώνοντάς τους δύο χειριστές.
Μη θανατηφόρα ατυχήματα
Τετάρτη 26 Απριλίου 2006 CL-415 ενεπλάκη σε ατύχημα στο νερό κοντά στην Χαλκίδα. Ενώ ρυμουλκείτο στην ακτή, το αεροσκάφος αναποδογύρισε. Ανακτήθηκε και στη συνέχεια αποσύρθηκε από τη χρήση στην Αεροπορική Βάση Ελευσίνας.
Η ιστορία των Canadair
Το Canadair CL-215 (Scooper) είναι το πρώτο μοντέλο μιας σειράς αμφίβιων αεροσκαφών που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από την καναδική κατασκευάστρια αεροσκαφών Canadair, στο Μόντρεαλ του Κεμπέκ. Tο CL-215 ήταν το πρώτο αεροσκάφος που σχεδιάστηκε ειδικά για να είναι «βομβαρδιστικό νερού» και έκανε την πρώτη εμφάνιση του το 1966, Συνολικά 125 αεροσκάφη κατασκευάστηκαν πριν από την παράδοση του τελικού CL-215 τον Μάιο του 1990.
Κατά τη διάρκεια του 1987, ανταποκρινόμενη στις επικρατούσες τάσεις της αγοράς προς πιο αποτελεσματικούς, ισχυρούς και αξιόπιστους στροβιλοκινητήρες, η Canadair ανέλαβε το έργο της μετασκευής 17 πλαισίων αεροσκαφών CL-215 με τους κινητήρες Pratt & Whitney Canada PW123AF που παρείχαν αύξηση ισχύος 15%, καθώς και βελτιωμένη αξιοπιστία και ασφάλεια. Κατά την ανάπτυξη του νέου μοντέλου, η εταιρεία θεώρησε ότι η ζήτηση της αγοράς για το τροποποιημένο μοντέλο ήταν οριακή, και επομένως δεν αρκούσε για να δικαιολογήσει την ανάπτυξη ενός ολοκαίνουργιου αεροσκάφους.
Έχοντας πραγματοποιήσει το σχετικά επιτυχημένο αυτό πρόγραμμα, η εταιρεία αποφάσισε να αναπτύξει ένα περαιτέρω βελτιωμένο μοντέλο του αεροσκάφους με κωδικό CL-415. Στις 6 Δεκεμβρίου 1993, το CL-415 πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση, ενώ οι πρώτες παραδόσεις ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 1994.
Παραγγελίες για τον τύπο ελήφθησαν αμέσως από πολλές χώρες. Συνολικά ενενήντα πέντε CL-415 είχαν ολοκληρωθεί όταν η Bombardier έκλεισε τη γραμμή παραγωγής τον Οκτώβριο του 2015, αν και η εταιρεία συνέχισε να εμπορεύεται ενεργά τον τύπο καθώς και να παρέχει υποστήριξη στον υπάρχοντα στόλο πέρα από αυτή την ημερομηνία.
Μετά από οικονομικά προβλήματα η Canadair έκλεισε, και τα δικαιώματα παραγωγής αγοράστηκαν από την Bombardier η οποία όμως σταμάτησε την παραγωγή το 2015. Το 2016 η Viking Air αγόρασε τα δικαιώματα και τα σχέδια για το CL-415. Παρά το γεγονός ότι 2016 ανακοίνωσε επίσης νεοαποκτηθείσες και ειδικά ανακαινισμένες εγκαταστάσεις στο Κάλγκαρι αλλά και πρόσληψη 40 νέων υπαλλήλων, δεν προχώρησε στην κατασκευή νέων αεροσκαφών. Πλέον η Viking Air μαζί με κάποιες άλλες εταιρίες του ίδιου ομίλου μετονομάστηκε πρόσφατα σε De Havilland Canada (DHC).
Σύγχρονο δασοπυροσβεστικό αεροσκάφος Canadair CL-515 αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει. Πρόκειται μόνο για σχέδιο που θα αρχίσει να παράγεται ως DHC-515 όταν δοθεί στην εταιρεία ένας ικανός αριθμός παραγγελιών για να μπορέσει να ανοίξει τη γραμμή παραγωγής του!
Η εταιρία έψαχνε να βρει χρηματοδότηση και πελάτες για να ανοίξει νέα γραμμή παραγωγής, οπότε εδώ εμφανίστηκε μια ομάδα 6 ευρωπαϊκών χωρών (Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Κροατία), η οποία προτίθεται να παραγγείλει έως 22 αεροσκάφη. Τις σχετικές διαπραγματεύσεις σε διακρατικό επίπεδο με την κρατική υπηρεσία του Καναδά (Canadian Commercial Corporation) συντονίζει και όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας (ECHO
Η Ελλάδα έχει κάνει παραγγελία, μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πολιτικής Προστασίας για 8 CL-515, ως τμήμα της συνολικής Ευρωπαϊκής παραγγελίας, ώστε με τον τρόπο αυτό η εταιρεία να ανοίξει τη γραμμή παραγωγής του. Αν αρχίσει η παραγωγή οι πρώτες παραδόσεις του CL-515 θα πραγματοποιηθούν περί τα μέσα – τέλη της τρέχουσας δεκαετίας και η Ελλάδα θα είναι μεταξύ των χωρών που θα πάρουν από αυτά τα πρώτα αεροσκάφη.
