Αντιμέτωπη με το πρώτο έντονο κύμα καύσωνα βρίσκεται η νότια Ευρώπη με τα θερμόμετρα να δείχνουν έως 46 βαθμούς Κελσίου σε περιοχές της Ισπανίας και της Πορτογαλίας ενώ 40αρια αναμένεται να δουν τις επόμενες ημέρες και περιοχές της Γερμανίας.

Οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν οδηγήσει τις αρχές σε αρκετές χώρες να εκδώσουν προειδοποιήσεις για την υγεία και να κινητοποιήσουν πυροσβεστικές δυνάμεις για την πρόληψη πυρκαγιών.

Στην Πορτογαλία καταγράφηκε θερμοκρασία 46,6°C στη Μόρα, περίπου 60 μίλια ανατολικά της Λισαβόνας, θερμοκρασία που εξετάζεται αν αποτελεί νέο εθνικό ρεκόρ για τον Ιούνιο.

Στην Ιταλία οι εισαγωγές σε νοσοκομεία σε ορισμένες από τις πιο ζεστές περιοχές, όπως η Τοσκάνη, αυξήθηκαν κατά 20%, με τις αρχές να συμβουλεύουν τους κατοίκους και τους επισκέπτες να μην βγαίνουν έξω από τις 11 το πρωί μέχρι τις 6 το απόγευμα.

Στη Γαλλία εκδόθηκαν για πρώτη φορά στην ιστορία προειδοποιήσεις για καύσωνα σχεδόν για ολόκληρη την ηπειρωτική χώρα με την υπηρεσία Météo-France να έχει θέσει το 88% των περιοχών σε πορτοκαλί συναγερμό. Η γαλλική κυβέρνηση ζήτησε από τις επιχειρήσεις να προσαρμόσουν το ωράριο εργασίας για να προστατεύσουν τους εργαζόμενους από τη ζέστη, ενώ 200 δημόσια σχολεία έκλεισαν μέχρι και αύριο.

Στη Γερμανία η μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας ανακοίνωσε ότι η ζέστη και η ξηρασία αυξάνουν τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών, με ορισμένες πόλεις να επιβάλλουν περιορισμούς στην άντληση νερού, καθώς οι θερμοκρασίες σε ορισμένες περιοχές της χώρας θα πλησιάσουν τους 40 °C μέχρι την Τετάρτη.

Το φαινόμενο heat dome

Οι ειδικοί αποδίδουν την κατάσταση αυτή στο φαινόμενο heat dome (θερμικός θόλος), το οποίο εμφανίζεται όταν μια περιοχή υψηλής πίεσης παραμένει πάνω από μια περιοχή για ημέρες ή εβδομάδες.

Αυτή η πίεση παγιδεύει τον ζεστό αέρα – όπως ο θόλος ενός φούρνου πίτσας ή το καπάκι μιας κατσαρόλας – και «ψήνει» τον αέρα και τη γη από κάτω.

Καθώς το έδαφος ξεραίνεται, απορροφά θερμότητα, καθιστώντας τις συνθήκες ακόμα πιο ζεστές. Ο θερμικός θόλος εμποδίζει επίσης τα σύννεφα και τον πιο δροσερό αέρα, με αποτέλεσμα τον καθαρό ουρανό και τη συνεχή ζέστη.

Αυτό στο οποίο δεν έχουν οριστική απάντηση, πάντως, οι ειδικοί είναι αν το φαινόμενο heat dome θα γίνεται ολοένα και πιο συχνό. «Ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν ότι οι θερμικοί θόλοι θα γίνουν πιο συνηθισμένοι καθώς το κλίμα θερμαίνεται, με αποτέλεσμα πιο συχνές καύσωνες, αλλά δεν υπάρχει ακόμη επιστημονική συναίνεση» λέει στο Sky News ο ειδικός στο κλίμα Μάικλ Μπάιρν.

Αλλά αυτό που είναι απολύτως σαφές είναι ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις πιθανότητες, έτσι ώστε όταν εμφανίζεται ένας θερμικός θόλος, φέρνει υψηλότερες και πιο επικίνδυνες θερμοκρασίες, προσθέτει ο ίδιος.

Η Ευρώπη είναι ήδη 2°C θερμότερη από ό,τι στην προβιομηχανική εποχή και είναι η ήπειρος με την ταχύτερη θέρμανση στον κόσμο, γεγονός που κάνει κάθε καύσωνα και θερμικό θόλο πιο ζεστό από ό,τι θα ήταν. Αυτό συμβαίνει επειδή τα αέρια του θερμοκηπίου που εκλύονται από την καύση ορυκτών καυσίμων παγιδεύουν περισσότερη θερμότητα στην ατμόσφαιρα της Γης, αυξάνοντας τις μέσες θερμοκρασίες.

Ο «σιωπηλός δολοφόνος»

Οι επιστήμονες αποκαλούν τις καύσωνες «σιωπηλό δολοφόνο», επειδή προκαλούν σημαντική αύξηση των θανάτων, ιδιαίτερα σε άτομα που είναι ήδη ευάλωτα. Οι καύσωνες αποτελούν μεγάλο κίνδυνο και για τα μικρά παιδιά, τα σώματα των οποίων θερμαίνονται γρηγορότερα, αλλά και για τις έγκυες καθώς αυξάνουν τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού.

Οι παρενέργειες από τους καύσωνες επηρεάζουν, επίσης τη γη και τα κτίρια καθώς η ζέστη ευνοεί τις συνθήκες για την εκδήλωση πυρκαγιών και μπορεί να προκαλέσει βλάβες στις καλλιέργειες, στους σιδηροδρόμους και στα ηλεκτροφόρα καλώδια.

Όπως τονίζει η Μαντλίν Τόμσον από το Wellcome TRUST «η στρατηγική της αντίδρασης σε κάθε κρίση αποτυγχάνει και η επιστήμη μας λέει ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί. Πρέπει να στραφούμε σε προληπτικές, γρήγορες και συντονισμένες δράσεις για να μετριάσουμε την κλιματική αλλαγή και να προσαρμοστούμε σε αυτήν. Τα εργαλεία υπάρχουν. Τα στοιχεία είναι σαφή. Αυτό που λείπει είναι η αίσθηση του επείγοντος. Πρέπει να δράσουμε και πρέπει να δράσουμε τώρα».

Διαβάστε ακόμη: