Ολοκληρώθηκε στις αρμόδιες Επιτροπές της Βουλής, η πρώτη ανάγνωση του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης σχετικά με τις «τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας», που ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία.

Υπέρ της αρχής του τάχθηκαν μόνο οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας. ΣΥΡΙΖΑ, Κίνημα Αλλαγής και Ελληνική Λύση επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν στην Ολομέλεια, ενώ ΚΚΕ και ΜέΡΑ25 δήλωσαν ότι το καταψηφίζουν. Η σχετική συζήτηση ξεκίνησε την προηγούμενη Πέμπτη (4/11).

«Πρέπει με ξεκάθαρο τρόπο να πούμε όλοι στην ελληνική κοινωνία ποια είναι η θέση των κομμάτων. Η δική μας άποψη είναι ότι τα ειδεχθή εγκλήματα, όπως οι ανθρωποκτονίες και τα αδικήματα σε βάρος ανηλίκων δεν μπαίνουν στο ζύγι. Γι’ αυτό για εμάς η ποινή είναι μία και είναι ισόβια», τόνισε χαρακτηριστικά ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας, κλείνοντας τη σημερινή μαραθώνια επεξεργασία του νομοσχεδίου.

Ιδιαίτερα αυστηρός εμφανίστηκε ο κ. Τσιάρας σε ό,τι αφορά αδικήματα κατά ανηλίκων, απορρίπτοντας προβληματισμούς που εκφράστηκαν για την αυστηριοποίηση των ποινών με το νέο Ποινικό Κώδικα.

«Γι’ αυτόν που βιάζει ένα ανήλικο παιδί δεν γίνεται να λέμε ότι δεν έχουμε διαζευκτική ποινή ή ότι θα κρίνεται ad hoc η περίπτωση. Δεν κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας. Χωρίς αστερίσκους και επιφυλάξεις, με οριζόντιο, αδιαπραγμάτευτο τρόπο και εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη λέμε τη γνώμη μας για τα ειδεχθή αυτά εγκλήματα», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Απαντώντας στον εισηγητή του ΣΥΡΙΖΑ, Σπύρο Λάππα, ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι δεν μπορεί να υπάρχει επιμέτρηση ποινής για αδικήματα κατά ανηλίκων. «Δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Δεν μπορεί να μένει ατιμώρητη η βάναυση συμπεριφορά κατά ανηλίκου, που έχει υποστεί βάναυσο βιασμό. Είναι ξεκάθαρα ζητήματα αυτά που άπτονται της ανθρώπινης αξιοπρέπειας», επισήμανε.

Άρθρο 191

Απαντώντας στις επικρίσεις που δέχθηκε τόσο από την αντιπολίτευση όσο και από εκπροσώπους φορέων, με σημείο αιχμής το άρθρο 191 για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων, ο κ. Τσιάρας απέρριψε τις αιτιάσεις τους ότι οι έννοιες φόβος και ανησυχία θα παρερμηνευτούν και θα οδηγήσουν σε φίμωση των ΜΜΕ και της ελεύθερης έκφρασης γνώμης. Αντέτεινε ότι η διάταξη του νέου Ποινικού Κώδικα συμβαδίζει με το άρθρο 10 της Διεθνούς Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την έκφραση γνώμης, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι ο νόμος που ίσχυε εδώ και 70 χρόνια είχε πιο σκληρή διατύπωση και μπορούσε να κατηγορηθεί κάποιος ακόμα και για φήμες.

«Είμαι ανοιχτός να ακούσω αν υπάρχει άλλη πρόταση για διαφορετική διατύπωση. Η νέα ρύθμιση είναι προϊόν πολύ σκληρής προσπάθειας ώστε να διαμορφωθεί ένα σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο που δεν θα δημιουργεί καμία συνθήκη φίμωσης του Tύπου ή φόβο στην έκφραση απόψεων. Το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή χάνονται συνάνθρωποι μας, γιατί κάποιοι τους πείθουν να μην εμβολιαστούν δεν πρέπει να τύχει αντιμετώπισης από τη δικαιοσύνη;», ανέφερε ο κ. Τσιάρας.

Επί του θέματος συμπλήρωσε: «Σε θέματα κοινής λογικής, αυτονόητα, πρέπει να βρίσκουμε κοινό έδαφος, όπως στο να μην είναι θύμα fake news η κοινωνία. Το δικαίωμα αυτό πρέπει να το κρατήσουμε πολύ ψηλά. Δεν μπορεί να δηλώνουμε ότι είμαστε δικαιοματιστές αλλά ένα τέτοιο δικαίωμα να μην το έχουμε πρώτη προτεραιότητα μας. Είναι μια ειλικρινής, υπεύθυνη προσπάθεια, που δεν έχει ούτε τιμωρητικό σκεπτικό ούτε τη διάθεση της πολιτείας να καταστρατηγήσει τα πάντα και να μην αφήσει ελευθερίες στον Tύπο και στην έκφραση άποψης».

Αρνητικοί οι φορείς με το επίμαχο άρθρο 191

Είχαν προηγηθεί νωρίτερα, οι ακροάσεις αρμόδιων εξωκοινοβουλευτικών φορέων, οι οποίοι στην πλειονότητα τους εξέφρασαν προβληματισμούς, επιφυλάξεις και ενστάσεις για ορισμένες διατάξεις και τόνισαν την ανάγκη περαιτέρω αποσαφηνίσεων. Σχεδόν όλοι οι φορείς, τάχθηκαν κατά του επίμαχου άρθρου 191, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι δεν μπορεί να αυστηριοποιούνται οι ποινές με αόριστες έννοιες περί διασποράς ψευδών ειδήσεων ικανές να προκαλέσουν φόβο ή ανησυχία.

Ο πρόεδρος της Ενωσης Ασκούμενων και νέων Δικηγόρων Αθηνών, Ιωάννης Αβακιώτης, σημείωσε ότι «η αυστηριοποίηση των ποινών υπό το βάρος της αύξησης της εγκληματικότητας και της πίεσης της κοινής γνώμης, δεν αποτελεί λύση στο πρόβλημα» και πρόσθεσε ότι «αυτό που χρειάζεται είναι ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο αντιεγκληματικής πολιτικής». Οπως είπε, σίγουρα έχει θετικά στοιχεία το νομοσχέδιο, όμως ορισμένα σημεία του δεν προσφέρουν δικαιότερη απονομή της δικαιοσύνης.

Η πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ, Μαρία Αντωνιάδου, εξέφρασε την κάθετη αντίθεση της Ενωσης στο άρθρο 191, επισημαίνοντας ότι ελοχεύει ο κίνδυνος να παρεμβαίνει η δικαιοσύνη και να περιορίζεται η έκφραση λόγου και ελευθερίας των Μέσων Ενημέρωσης. «Είναι απαραίτητο να προσδιοριστεί το όριο των πράξεων, τι εννοεί ο νόμος. Είναι επικίνδυνο αν μείνει η αόριστη διατύπωση της διάταξης περί διασποράς ψευδών ειδήσεων ικανές να προκαλέσουν φόβο και ανησυχία. Είναι σαφείς οι κίνδυνοι για την ελευθερία του λόγου. Ζητούμε την απόσυρση της. Ηδη είναι σαφής η αντίθεση της Ομοσπονδίας των Ευρωπαίων Δημοσιογράφων και θα θέσει το ζήτημα στην ΕΕ», υπογράμμισε -μεταξύ άλλων.

Ο γενικός γραμματέας της Ενωσης Εισαγγελέων Ελλάδος, Σπυρίδων Παππάς, εξέφρασε επιφυλάξεις ως προς την επιβολή ποινών για ανθρωποκτονία βάσει φύλου, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχει σε κανένα ευρωπαϊκό δικαιοδοτικό σύστημα και τονίζοντας ότι πρέπει η ποινή να είναι ίδια ανεξαρτήτως φύλου. Ενστάσεις εξέφρασε και για την «αοριστία του άρθρου 191», όπως είπε.

Η Φωτεινή Σιάνου, συντονίστρια του Ελληνικού Δικτύου για τη Φεμινιστική Απεργία 8ης Μάρτη, στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα της γυναικοκτονίας, επισημαίνοντας ότι υπάρχει πληθώρα υλικού τώρα για να γίνει αποδεκτή η αλλαγή του ποινικού κώδικα και να ενσωματωθεί αυτός ο όρος. «Πρέπει όμως να ξεκαθαρίσουμε ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι απέναντι στο νόμο ανεξάρτητα από το φύλο. Θέλουμε να ρίξουμε φως ότι ο φόνος γίνεται επειδή είναι γυναίκα και υπάρχει η αντίληψη της ιδιοκτησίας», ανέφερε.