Η φιγούρα του διαιτητή, συχνά βρίσκεται στο επίκεντρο αθλητικών αντιπαραθέσεων και σπάνια αντιμετωπίζεται από ανθρώπινη σκοπιά.

Ωστόσο, ο πρώην Σουηδός διαιτητής Γιόνας Έρικσον, ο οποίος διηύθυνε αγώνες στα μεγαλύτερα ποδοσφαιρικά στάδια του κόσμου από το 2002 έως το 2018, σηκώνει το «πέπλο» και αποκαλύπτει τι συνέβαινε στα παρασκήνια της ευρωπαϊκής διαιτητικής ελίτ.

Όσα περιγράφει δεν αποτελούν παράδειγμα επαγγελματισμού, αλλά μάλλον ένα περιβάλλον σωματικού ελέγχου, φόβου και ταπείνωσης.

Στο νέο του βιβλίο, με τίτλο «House of Cards», ο Έρικσον παρουσιάζει μια ωμή μαρτυρία για το πώς ήταν να αποτελεί μέλος της διαιτητικής ομάδας της UEFA υπό την εποπτεία του Πιερλουίτζι Κολίνα, του θρυλικού Ιταλού διαιτητή που, μετά την αποχώρησή του το 2005 από την ενεργό δράση, κατείχε καίριες θέσεις στο ευρωπαϊκό διαιτητικό σύστημα.

Σύμφωνα με τον Έρικσον, η εμμονή του Κολίνα με τη φυσική τελειότητα οδήγησε σε «εξευτελιστικές» πρακτικές που σημάδεψαν ολόκληρη μια γενιά διαιτητών.

Το μαρτύριο του βάρους και του σωματικού λίπους

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά αποσπάσματα του βιβλίου αφορά ένα τεστ σωματικής κατάστασης το 2010.

Ο Έρικσον θυμάται λεπτομερώς τη στιγμή που, μαζί με άλλους κορυφαίους διαιτητές της Ευρώπης, αναγκάστηκαν να σταθούν με τα εσώρουχα, σχηματίζοντας μια γραμμή μπροστά στον Κολίνα και σε μια ομάδα εξεταστών φυσικής κατάστασης!

«Ήμασταν εκεί, σε μια μεγάλη γραμμή, μόνο με τα εσώρουχά μας. Ήμασταν οι καλύτεροι διαιτητές της Ευρώπης, αθλητές υψηλού επιπέδου, πρότυπα, ενήλικες, γονείς… αλλά κανείς δεν μίλησε», γράφει στο συγκλονιστικό απόσπασμα που δημοσιεύτηκε από τον Guardian.

«Ανεβαίναμε ένας-ένας στη ζυγαριά. Ρουφούσα την κοιλιά μου, ίσιωνα την πλάτη μου και κρατούσα την αναπνοή μου, λες και αυτό θα έκανε τη διαφορά», προσθέτει.

Ακολούθησε κάτι ακόμα πιο επεμβατικό. Ένας εκπαιδευτής χρησιμοποιούσε δερματοπτυχόμετρο για να μετρήσει τα χιλιοστά σωματικού λίπους σε διάφορα σημεία του σώματος.

«Το εργαλείο ήταν παγωμένο, και ανατρίχιαζα κάθε φορά που με ακουμπούσε», θυμάται. Οι αριθμοί ανακοινώνονταν δυνατά, ο ένας μετά τον άλλον, μπροστά σε όλους.

Μια κουλτούρα φόβου

Ο πρώην Σουηδός διαιτητής δεν κατακρίνει την ανάγκη για φυσική κατάσταση ή υψηλά πρότυπα φυσικής ετοιμότητας· αντίθετα, παραδέχεται ότι και ο ίδιος επιθυμούσε να βελτιωθεί και να φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο. Αυτό που καταγγέλλει είναι ο τρόπος με τον οποίο επιβάλλονταν αυτοί οι έλεγχοι.

«Γιατί δεν είπα τίποτα; Γιατί δεν σταθήκαμε να πούμε ότι ήταν ταπεινωτικό; Επειδή, αν το έκανα, θα υπέγραφα τη θανατική καταδίκη της καριέρας μου. Αν αμφισβητούσα τις μεθόδους του Κολίνα, είμαι βέβαιος ότι δεν θα διηύθυνα ξανά σημαντικό παιχνίδι», εξομολογείται.

Ο Έρικσον υποστηρίζει ότι η εμμονή με το βάρος και το λίπος γέννησε μια τοξική κουλτούρα ανάμεσα στους διαιτητές, όπου ο φόβος να μη φτάσουν τα επιθυμητά πρότυπα μπορούσε να τους στερήσει οριστικά τους ορισμούς και να καταστρέψει την καριέρα και τη φήμη τους.

Παράλογες απαγορεύσεις και συνεχής πίεση

Οι απαιτήσεις δεν σταματούσαν στη ζυγαριά. Σύμφωνα με τον Έρικσον, ο Κολίνα είχε επιβάλει και κατάλογο απαγορευμένων τροφών: ζυμαρικά καρμπονάρα, στρείδια και γλυκά βρίσκονταν εκτός μενού, καθώς θεωρούνταν ασύμβατα με τον ρόλο του επαγγελματία διαιτητή.

Παράλληλα, οι διαιτητές έπρεπε να υποβάλλονται τακτικά σε εξετάσεις όρασης, με τα αποτελέσματα κάθε φορά να ανακοινώνονται δημόσια, μια διαδικασία που αύξανε ακόμη περισσότερο την πίεση. Θεωρητικά, στόχος ήταν η επαγγελματοποίηση της διαιτησίας· στην πράξη, όμως, όπως αναφέρει ο Σουηδός, το καθεστώς αυτό θύμιζε περισσότερο σύστημα στρατιωτικού ελέγχου παρά επαγγελματική ανάπτυξη…

Διαβάστε ακόμη: