Ο προφήτης Ηλίας ήταν Ισραηλίτης προφήτης του Θεού. Ήταν γιος του Σάβωκ και καταγόταν από ένα χωριό της ευρύτερης περιοχής της Γαλαάδ που ονομαζόταν Θέσβη. Κατοικούσε στη γη Γαλαάδ και έδρασε στα χρόνια του βασιλιά Αχαάβ, κατά τον 9ο-10ο αιώνα π.Χ..

Γιατί κρύφτηκε σε ένα σπήλαιο;

Το όνομα Ηλίας αποτελεί ελληνική μεταφορά του αντίστοιχου εβραϊκού ονόματος Ελιγιαχού το οποίο σημαίνει «Ο Θεός μου είναι ο Ιεχωβά» ή «Ο Ιεχωβά Είναι Θεός», σύμφωνα με το ekklisiaonline, ενώ αναφορές στον Ηλία περιέχονται και στο Κοράνιο. Σημειώνεται πως ο Ηλίας υπήρξε εξαιρετικά δραστήριος, δυναμικός και θαρραλέος προφήτης, ενεργώντας ως αντιπρόσωπος του Θεού.

Ο Αχαάβ βασιλιάς του Ισραήλ, κατά τη βασιλεία του οποίου έζησε ο Προφήτης Ηλίας, καταδίωξε την πατρώα θρησκεία. Ο Προφήτης Ηλίας ήταν πιστός στον Θεό, και μάλιστα έδειχνε τέτοιο ζήλο, που θανάτωσε και όλους τους ιερείς του δαίμονα Βάαλ, χωρίς να δείξει έλεος. Για αυτό και η γυναίκα του Αχαάβ, Ιεζάβελ, ήθελε να τον σκοτώσει. Ο Προφήτης Ηλίας επειδή φοβήθηκε την Ιεζάβελ, έφυγε με τα πόδια μέσα στην έρημο από το όρος Κάρμηλος, και έφτασε μέχρι το όρος Χωρήβ στη χερσόνησο του Σινά. Εκεί κρύφτηκε σε ένα σπήλαιο.

Γιατί οι εκκλησίες του προφήτη Ηλία βρίσκονται σε ψηλό σημείο;

Σε πολλές περιοχές, σύμφωνα με το ekklisiaonline, ιδιαίτερα στη Θράκη και τη Μακεδονία, ο προφήτης Ηλίας θεωρούνταν κύριος της βροχής, των βροντών και των κεραυνών. Αυτό εξηγείται από τα γεγονότα που εξιστορούνται στην Παλαιά Διαθήκη για την ξηρασία που επέβαλε ο Ηλίας και το μετά τριετία άνοιγμα του ουρανού για να ξαναπέσει βροχή.

Οι χωρικοί μάλιστα, της Βόρειας Θράκης, πού ήρθαν στην Ελλάδα το 1923 και εγκαταστάθηκαν κυρίως στη Μακεδονία, προσέφεραν στον άγιο «κουρμπάνι». Ο κίνδυνος από την κάψα του ηλίου, αλλά και από την καλοκαιρινή νεροποντή, συνδέθηκε με τον προφήτη Ηλία.

Στις κορυφές των βουνών, όπου βρίσκονται πάντα τα εκκλησάκια του, ο προφήτης Ηλίας αντικατέστησε τον Δία των αρχαίων μας προγόνων, τον Δία τον νεφεληγερέτη, τον κύριο του ηλίου, αλλά και της αστραπής, της βροντής και των ανέμων, με ένα λόγο, το ρυθμιστή των καιρικών συνθηκών. Με αυτή του την ιδιότητα ο Δίας λατρεύονταν την ίδια εποχή που γιορτάζεται ο προφήτης Ηλίας.