Πόσο ακριβή είναι η καθημερινότητα στην Ευρώπη; Οι δείκτες επιπέδου τιμών δείχνουν σε ποιες χώρες τα ψώνια, οι διακοπές και οι λογαριασμοί «τσούζουν» και σε ποιες όχι. Όλα υπολογίζονται με βάση τις ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης – πόση αξία έχει το ευρώ, η λίρα ή η κορώνα, ανάλογα με τη χώρα.

Σύμφωνα με τη Eurostat, η ζωή γίνεται πιο ακριβή καθώς κινούμαστε δυτικά ή βόρεια. Στον αντίποδα, οι ανατολικές χώρες παραμένουν πιο οικονομικές, τουλάχιστον σε επίπεδο τιμών και ανεξάρτητα από τα εισοδήματα.

Μεγάλες διαφορές μεταξύ γειτόνων

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Αυστρία και η Ουγγαρία – δύο γειτονικά κράτη με τεράστιες αποκλίσεις στο κόστος ζωής. Ίδια εικόνα και ανάμεσα στη Γερμανία και την Πολωνία. Για ακριβείς συγκρίσεις χρησιμοποιούνται οι λεγόμενοι Δείκτες Επιπέδου Τιμών (Price Level Indices – PLI), που αντιπαραβάλλουν τις τιμές κάθε χώρας με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η σύγκριση βασίζεται σε περισσότερα από 2.000 αγαθά και υπηρεσίες σε 36 χώρες.

Οι πιο ακριβές και οι πιο φθηνές

Η Ελβετία διατηρεί το 2024 τον τίτλο της ακριβότερης χώρας, με κόστος ζωής 84% πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Στον αντίποδα, η Τουρκία είναι η πιο φθηνή, με τιμές 53% κάτω από τον μέσο όρο. Αυτό σημαίνει ότι η καθημερινότητα στην Ελβετία είναι σχεδόν τετραπλάσια σε κόστος σε σχέση με την Τουρκία.

Στην ΕΕ, το Λουξεμβούργο ξεχωρίζει επίσης ως ιδιαίτερα ακριβό, ενώ Ρουμανία και Βουλγαρία έχουν τις χαμηλότερες τιμές – μόλις στο 57% του μέσου ευρωπαϊκού κόστους.

Σκανδιναβικό «χρυσάφι» και φθηνά Βαλκάνια

Η γεωγραφία εξηγεί τις διαφορές: Σκανδιναβικές χώρες, Ισλανδία, Ελβετία και Λουξεμβούργο ξεχωρίζουν για τις υψηλές τιμές τους, κάτι που συνδέεται με τα ισχυρά τους νομίσματα και την οικονομική τους ισχύ.

Αντιθέτως, χώρες όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία, οι Βαλτικές χώρες και τα Δυτικά Βαλκάνια παραμένουν πιο οικονομικές. Η Τουρκία, η Σερβία και η Αλβανία είναι ακόμα πιο φθηνές, λόγω και του χαμηλότερου επιπέδου ανάπτυξης.

Το κενό των μισθών

Πρέπει όμως να σημειωθεί πως οι μισθοί δεν συμπεριλαμβάνονται στους δείκτες αυτούς. Δηλαδή, ένας κάτοικος Δανίας μπορεί να πληρώνει ακριβά, αλλά έχει και το ανάλογο εισόδημα. Ενώ ένας Βούλγαρος ζει σε φθηνή χώρα, αλλά με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες.

Δύο είναι οι βασικές μετρήσεις:

Η Πραγματική Ατομική Κατανάλωση (AIC), που περιλαμβάνει όλα όσα καταναλώνουν τα νοικοκυριά, είτε πληρωμένα από τα ίδια είτε από το κράτος.
Η Τελική Καταναλωτική Δαπάνη (HFCE), που αφορά μόνο τις άμεσες δαπάνες των νοικοκυριών.
Για συγκρίσεις επιπέδου ζωής προτιμάται η AIC, καθώς προσφέρει πιο πλήρη εικόνα της πραγματικής κατανάλωσης.

Πού «καίνε» οι τιμές

Ορισμένα είδη παρουσιάζουν τεράστιες διαφορές. Στην Ιρλανδία, π.χ., ποτά και τσιγάρα κοστίζουν τριπλάσια σε σχέση με τη Βουλγαρία. Στη Δανία, μία έξοδος για φαγητό ή διαμονή είναι 148% πιο ακριβή από τον μέσο όρο, ενώ στη Βουλγαρία κοστίζει μόλις το 53%.

Αν σχεδιάζετε να ταξιδέψετε ή να μεταναστεύσετε, αξίζει να ρίξετε μια ματιά στους δείκτες τιμών. Μπορεί να γλιτώσετε αρκετά… ευρωπαϊκά σοκ.

Διαβάστε ακόμη: