Ο χρυσός υπήρξε ανέκαθεν σύμβολο πλούτου, εξουσίας και αιώνιας αξίας. Από τις μάσκες των Φαραώ μέχρι τις επενδύσεις των κεντρικών τραπεζών, παραμένει το μέταλλο που συγκινεί περισσότερο τον ανθρώπινο νου. Όμως παρότι ξέρουμε πάνω-κάτω πού βρίσκεται, εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα σπανιότερα στοιχεία του πλανήτη.
Αυτό δεν οφείλεται μόνο στη δυσκολία εξόρυξής του, αλλά και σε δύο βασικά χαρακτηριστικά του: τη σπανιότητα και την ευκολία διαμόρφωσης. Αυτά τα στοιχεία τον καθιστούν περιζήτητο όχι μόνο για τη δημιουργία κοσμημάτων, αλλά και για χρήση στη βιομηχανία και –κυρίως– ως μέσο αποθήκευσης πλούτου. Για κράτη, επενδυτές και ιδιώτες, ο χρυσός παραμένει ένα ασφαλές καταφύγιο, ιδιαίτερα σε αβέβαιους καιρούς.
Αλλά ας πάμε στο ψητό: Πόσος χρυσός υπάρχει συνολικά στον κόσμο;
Χρυσός που έχει ήδη εξορυχθεί
Η εκτίμηση της συνολικής ποσότητας χρυσού στον κόσμο δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Ακόμη και για τον ήδη εξορυχθέντα χρυσό, οι αριθμοί διαφέρουν από πηγή σε πηγή.
-
Η Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ (USGS) εκτιμά ότι μέχρι σήμερα έχουν εξορυχθεί περίπου 206.000 τόνοι.
-
Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού (World Gold Council) υπολογίζει ότι το νούμερο αυτό φτάνει τους 238.000 τόνους.
Ανεξαρτήτως της διαφοράς, πρόκειται για έναν εντυπωσιακά μικρό όγκο. Αν μαζεύαμε όλον αυτό τον χρυσό και τον πλάθαμε σε έναν κύβο, οι πλευρές του θα είχαν μήκος μόλις… 23 μέτρα. Ναι, τόσος λίγος είναι.
Χρυσός που δεν έχει ακόμα εξορυχθεί
Η άλλη πλευρά του νομίσματος –ή καλύτερα της ράβδου– αφορά τον χρυσό που παραμένει ακόμη θαμμένος στη Γη. Η τελευταία έκθεση Mineral Commodity Summary της USGS κάνει λόγο για περίπου 70.550 τόνους που θεωρείται ότι υπάρχουν σε προσβάσιμα και οικονομικά αξιοποιήσιμα κοιτάσματα.
Τα μεγαλύτερα γνωστά αποθέματα βρίσκονται:
-
Στη Ρωσία
-
Στην Αυστραλία
-
Στη Νότια Αφρική
Όμως οι επιστήμονες πιστεύουν πως η πλειονότητα του χρυσού δεν βρίσκεται σε εμφανή σημεία. Αντιθέτως, είναι:
-
Διαλυμένος στο θαλασσινό νερό (σε εξαιρετικά μικρές συγκεντρώσεις)
-
Παγιδευμένος σε πυριγενή πετρώματα στον μανδύα της Γης
Αυτός ο χρυσός –τεχνικά υπαρκτός– είναι απλώς ανέφικτος για εξόρυξη με τη σημερινή τεχνολογία και οικονομία.
Πού πηγαίνει όλος αυτός ο χρυσός;
Σύμφωνα με στοιχεία του World Gold Council, ο εξορυγμένος χρυσός έχει καταλήξει σε διαφορετικά «στρατόπεδα»:
-
45% χρησιμοποιείται για κοσμήματα
-
22% είναι αποθηκευμένος σε ράβδους και νομίσματα (επενδυτικής μορφής)
-
17% βρίσκεται σε κεντρικές τράπεζες ως κρατικά αποθεματικά
-
Το υπόλοιπο χρησιμοποιείται σε τεχνολογικές εφαρμογές, κυρίως σε ηλεκτρονικά και ιατρικά μηχανήματα
Η ιδιαιτερότητα του χρυσού είναι πως δεν φθείρεται, δεν σκουριάζει, και σχεδόν ποτέ δεν καταστρέφεται. Πρακτικά, ο χρυσός που εξορύχθηκε στην αρχαιότητα υπάρχει ακόμη – έστω και σε διαφορετική μορφή.
Το παράδοξο της αξίας
Ο χρυσός δεν είναι το σπανιότερο μέταλλο στη φύση (η πλατίνα και το παλλάδιο είναι πιο σπάνια), αλλά είναι το πιο “πολιτισμικά φορτισμένο”. Από βασιλικά στέμματα μέχρι ηλεκτρονικά κυκλώματα, ο ρόλος του ξεπερνά την οικονομία. Συμβολίζει εξουσία, πολυτέλεια και σταθερότητα.
Ίσως αυτός είναι ο λόγος που η ερώτηση «Πόσος χρυσός υπάρχει στον κόσμο;» δεν απαντάται μόνο με αριθμούς. Είναι μια υπενθύμιση για το πώς κάτι τόσο μικρό σε όγκο, μπορεί να έχει τόσο τεράστια σημασία.
Ο χρυσός που κρατάμε στα χέρια μας σήμερα, πιθανότατα έχει ταξιδέψει χιλιάδες χρόνια και ήπειροι μακριά. Μπορεί να ήταν κομμάτι ενός βασιλικού στέμματος, μιας θρησκευτικής εικόνας, ή απλώς ενός δαχτυλιδιού προτάσεων. Κι όμως, παραμένει ίδιος. Αιώνιος. Γι’ αυτό, ακόμη και σε έναν κόσμο ψηφιακού χρήματος και κρυπτονομισμάτων, ο χρυσός συνεχίζει να λάμπει.
