Το 1957, η μεταπολεμική Γλασκώβη μαστιζόταν από επιδημία φυματίωσης, καταγράφοντας το υψηλότερο ποσοστό θανάτων εξαιτίας της ασθένειας σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι υγειονομικοί υπάλληλοι ξεκίνησαν τότε μια φιλόδοξη εκστρατεία μαζικού ελέγχου με ακτινογραφίες την «X-ray now», στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 700.000 άνθρωποι σε πέντε εβδομάδες.
Ένας «στρατός» 12.000 εθελοντών κινητοποίησε σχεδόν τα τρία τέταρτα του πληθυσμού της Γλασκώβης για να εξεταστούν, ενώ οι υγειονομικοί υπάλληλοι προκειμένου να κινήσουν το ενδιαφέρον του πληθυσμού, έδωσαν το κίνητρο της κλήρωσης βραβείων για όσους έκαναν ακτινογραφίες. Το κίνητρο αυτό περιελάμβανε κληρώσεις με δώρα όπως τηλεοράσεις, διακοπές και αυτοκίνητα, αλλά και τσιγάρα, κοτόπουλα και σοκολάτες!
Η επιτυχία του προγράμματος ήταν τόσο μεγάλη που 2.369 άτομα με φυματίωση εντοπίστηκαν και υποβλήθηκαν σε θεραπεία, ενώ τα επόμενα πέντε χρόνια εκτιμάται ότι αποτράπηκαν 4.599 κρούσματα, σώζοντας αμέτρητες ζωές.
Στο πρόγραμμα ταχείας εξέτασης στη Γλασκώβη συμμετείχαν συνολικά 37 κινητές μονάδες ακτίνων Χ και ακτινολόγοι αποσπασμένοι από πόλεις σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο. Η καμπάνια για το πρόγραμμα ήταν καταιγιστική, βαν με μεγάφωνα πηγαινοέρχονταν στην πόλη, βαγόνι του τραμ είχε φωτιστεί ειδικά, αεροπλάνα έφεραν διαφημίσεις με πανό ενώ δύο ειδικά τραγούδια γραμμένα στο πλαίσιο της εκστρατείας, μεταδόθηκαν σε ποδοσφαιρικούς αγώνες.
Όλοι όσοι υποβλήθηκαν σε ακτινογραφία θώρακα έλαβαν ένα σήμα και τυχαία επιλεγμένα άτομα που εντοπίστηκαν να φορούν σήματα έλαβαν μικρά δώρα, όπως σοκολάτες, κοτόπουλα και τσιγάρα. Υπήρξαν επίσης κληρώσεις βραβείων για τους συμμετέχοντες, στις οποίες κληρώθηκαν ψυγεία, τηλεοράσεις, πλυντήρια ρούχων, διακοπές, έπιπλα και ένα αυτοκίνητο. Μπορεί βέβαια βραβεία όπως τσιγάρα να μην συνιστώνται στις μέρες μας, ωστόσο στην προκειμένη περίπτωση, λειτούργησαν υπέρ της υγείας του πληθυσμού κατά μία έννοια.
Ποια είναι τα συμπτώματα της φυματίωσης;
Τα συμπτώματα της φυματίωσης είναι παρόμοια με τον Covid. Πρόκειται για βακτηριακή λοίμωξη που μεταδίδεται μέσω της εισπνοής μικροσκοπικών σταγονιδίων από το βήχα ή το φτέρνισμα ενός μολυσμένου ατόμου.
Αν και η φυματίωση μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά, μπορεί να αποβεί μοιραία αν δεν αντιμετωπιστεί.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι σχεδόν 11 εκατομμύρια άνθρωποι αρρώστησαν από φυματίωση παγκοσμίως πέρυσι, με περισσότερους από ένα εκατομμύριο από αυτούς να πεθαίνουν, κυρίως σε φτωχότερες περιοχές του πλανήτη.
Τα τυπικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Επίμονο βήχα που διαρκεί περισσότερο από τρεις εβδομάδες
- Απώλεια βάρους
- Νυχτερινές εφιδρώσεις
- Υψηλή θερμοκρασία ή πυρετός
Σήμερα τα κέντρα των μολύνσεων από φυματίωση εντοπίζονται στην Αφρική, την Ασία και τη Νότια Αμερική. Το ιστορικό παράδειγμα της Γλασκώβης μπορεί πραγματικά να βοηθήσει αυτά τα μέρη, κατά τους επιστήμονες.