Η επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στην πολιτική διαδικασία αποδεικνύεται βαθύτερη και πιο σύνθετη απ’ όσο εκτιμούσαμε μέχρι σήμερα. Νέα έρευνα του Πανεπιστήμιο Κορνέλ δείχνει ότι ακόμη και μια σύντομη συνομιλία με chatbot μπορεί να μεταβάλει ουσιαστικά την άποψη ενός ψηφοφόρου για έναν υποψήφιο ή μια πολιτική πρόταση — είτε θετικά είτε αρνητικά.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Nature, καταγράφει μεταβολές στις πολιτικές προτιμήσεις έως και 15 ποσοστιαίες μονάδες έπειτα από μία μόνο αλληλεπίδραση με chatbot. Παράλληλα, έρευνα στο Science αναδεικνύει ότι η πειστική δύναμη των chatbot πηγάζει από την ικανότητά τους να συνθέτουν σύνθετες πληροφορίες και να τις παρουσιάζουν με άμεσο και κατανοητό τρόπο — συχνά πιο αποτελεσματικά από τις παραδοσιακές προεκλογικές εκστρατείες.
Η πειστική δύναμη της ΑΙ
Όπως επισημαίνει ο ερευνητής Ντέιβιντ Ραντ, τα chatbot χρησιμοποιούνται καθημερινά από περισσότερους από 100 εκατομμύρια ανθρώπους. Σύμφωνα με τις μελέτες, η επιρροή τους οφείλεται στην ικανότητά τους να μεταφέρουν μεγάλο όγκο πληροφοριών μέσα σε μία μόνο συνομιλία. Όσο πιο πλούσιο ήταν το περιεχόμενο, τόσο μεγαλύτερη η αποτελεσματικότητα — αλλά και ο κίνδυνος παραγωγής ανακριβών δεδομένων.
Η Πανεπιστήμιο Περντού, μέσω της υπολογιστικής κοινωνικής επιστήμονα Λίσα Άργκαϊλ, προειδοποιεί ότι το φαινόμενο αυτό μπορεί να αποδειχθεί «ιδιαίτερα επικίνδυνο», καθώς η κλίμακα της επιρροής υπερβαίνει ό,τι έχει καταγραφεί έως σήμερα στις κοινωνικές επιστήμες.
Τι έδειξαν τα πειράματα
Σχεδόν 6.000 πολίτες από Καναδά, Πολωνία και ΗΠΑ συμμετείχαν σε πειράματα όπου αξιολόγησαν τις πολιτικές τους προτιμήσεις πριν και μετά από συνομιλία με chatbot που υποστήριζε συγκεκριμένο υποψήφιο. Στις ΗΠΑ, όταν το chatbot υποστήριζε διαφορετικό υποψήφιο από την αρχική επιλογή των συμμετεχόντων, η μετατόπιση έφτασε τις 2–4 μονάδες σε κλίμακα 0–100 — πολλαπλάσια επίδραση σε σχέση με τις παραδοσιακές πολιτικές διαφημίσεις.
Ενδεικτικά, μοντέλο που υποστήριζε την Κάμαλα Χάρις μετέβαλε τις προτιμήσεις πιθανών ψηφοφόρων του Ντόναλντ Τραμπ κατά 3,9 μονάδες υπέρ της Χάρις. Αντίστροφα, chatbot υπέρ του Τραμπ επηρέασε ψηφοφόρους της Χάρις κατά 1,51 μονάδες. Σε Καναδά και Πολωνία, οι μεταβολές έφτασαν ακόμη και τις 10 ποσοστιαίες μονάδες.
Παραπληροφόρηση και όρια
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα chatbot χρησιμοποιούν κυρίως τεχνικές ευγένειας και επίκλησης δεδομένων. Όταν αφαιρέθηκαν τα πραγματικά στοιχεία από τις απαντήσεις, η πειστικότητά τους μειώθηκε αισθητά. Παράλληλα, διαπιστώθηκε ότι μοντέλα που υποστήριζαν δεξιούς υποψηφίους παρήγαγαν περισσότερους λανθασμένους ισχυρισμούς, εύρημα που συνδέεται με προηγούμενες μελέτες για τη διάδοση παραπληροφόρησης.
Ένα νέο πεδίο πολιτικού κινδύνου
Οι μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η κατανόηση της πειστικότητας της τεχνητής νοημοσύνης είναι πλέον κρίσιμη για τη χάραξη κανόνων και ορίων στη χρήση της στην πολιτική επικοινωνία. Αν και τα chatbot επηρεάζουν μόνο όσους επιλέγουν να συνομιλήσουν μαζί τους, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αποτελέσουν κεντρικό εργαλείο στις μελλοντικές προεκλογικές εκστρατείες.
Η πρόκληση, όπως σημειώνει ο Ραντ, δεν είναι να σταματήσει η τεχνολογία, αλλά να περιοριστεί η βλάβη και να ενισχυθεί η ικανότητα των πολιτών να αναγνωρίζουν και να αντιστέκονται στην πειστική δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης.
