Σε μια χώρα που οι αγροτικοί συνεταιρισμοί έφτασαν να γίνουν έως και… ανέκδοτο για το εύρος της διαφθοράς και το μέγεθος της αποτυχίας, υπάρχουν και συνεταιρισμοί παραδείγματα προς μίμηση, που σφύζουν από υγεία, οργάνωση και σωστή ανάπτυξη. Για πολλά χρόνια και κυρίως από το 1980 και εντεύθεν όταν και μπήκαν οι (πολλές) ευρωπαϊκές επιδοτήσεις στο «κόλπο», άρχισε να διαφθείρεται έως το… μεδούλι ολόκληρο το συνεταιριστικό οικοσύστημα, διαβρώθηκε ολόκληρος ο θεσμός!
Τα λεφτά των επιδοτήσεων ήταν πολλά, ενώ η… ιδεολογική «μόδα» της εποχής ήθελε τα πάντα να… πολιτικοποιούνται και να περνούν από κομματικό καθαρτήριο! Μια μηχανή διαστροφής και εκμαυλισμού, «έτρωγε» τα σωθικά τέτοιων θεσμών!
Τα τελευταία χρόνια όμως πολλά έχουν αλλάξει, υπάρχουν συνεταιρισμοί στη χώρα μας κρατούν ψηλά τη σημαία της συνεργατικότητας, της συνεργασίας και της σύμπλευσης, δημιουργώντας μεγαλύτερα γκρουπ και πιο υπολογίσιμες δυνάμεις, λίαν ανταγωνιστικές στην ελεύθερη αγορά.
Ένας κατ’ εξοχήν επιτυχημένος συνεταιρισμός που μάλιστα έχει και πολλές πρωτοπορίες για τη χώρα μας, είναι και ο Αγροτικός Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων Πίνδος (ΑΠΣΙ Πίνδος). Ιδρύθηκε πριν από 66 χρόνια, το 1958 όταν εφτά αγρότες αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους, με την αρχική παραγωγή να φτάνει μόλις τα 500 κοτόπουλα την εβδομάδα. Τώρα, εξήμισι δεκαετίες αργότερα, ο συνεταιρισμός συνεχίζει να αποτελεί πρότυπο λειτουργίας, οργάνωσης και νοικοκυρεμένης ανάπτυξης.
Ο μεγαλύτερος εργοδότης της Ηπείρου
Και μόνο ότι αποτελεί το μεγαλύτερο εργοδότη της Ηπείρου, μιας περιοχής με τεράστια ανεργία, λέει πολλά. Πλέον η Πίνδος είναι μακράν ο κορυφαίος συνεταιρισμός της χώρας στον πρωτογενή τομέα και ο μεγαλύτερος στη ΝΑ Ευρώπη. Αποτελεί τη leader πτηνοτροφική μονάδα με μερίδιο αγοράς κοντά στο 37%, αλλά και την κορυφαία βιομηχανία στον αγροτοδιατροφικό τομέα, ενώ – βάσει κύκλου εργασιών και εργαζομένων – είναι μέσα στις πέντε κορυφαίες επιχειρήσεις τροφίμων της χώρας.
Σύμφωνα με τη διοίκηση της Πίνδος, η επιτυχία του Συνεταιρισμού οφείλεται στο ότι λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, οι παραγωγοί συμμετέχουν σε όλες τις εσωτερικές διαδικασίες, κάθε χρόνο γίνονται δύο γενικές συνελεύσεις, ενώ κάθε τέσσερα χρόνια τα μέλη εκλέγουν το 15μελές διοικητικό συμβούλιο.
Σήμερα, ο ΑΠΣΙ Πίνδος που εδρεύει στο Ροδοτόπι Ιωαννίνων, με περισσότερα από 500 μέλη – συνεταίρους παραγωγούς πτηνοτρόφους και 100 επιπλέον συνεργαζόμενους, απασχολεί 1.300 εργαζόμενους, κρατώντας τους νέους στο νομό, ενώ σε όλη την αλυσίδα διανομής έχει σημαντικό αποτύπωμα σε χιλιάδες ακόμη θέσεις εργασίας. Μάλιστα, κάποιοι από τους παραγωγούς είναι τέταρτη γενιά, ενώ το 48% είναι γυναίκες.
Καινοτομίες
Πρώτη η Πίνδος έφερε στην Ελλάδα καινοτομίες όπως τα τεμαχισμένα κοτόπουλα, τα κοτόπουλα ελευθέρας βοσκής, τα ψημένα προϊόντα, τα αλλαντικά από κοτόπουλο κ.λπ. Πρώτη προχώρησε σε κατασκευή μονάδας επεξεργασίας λυμάτων, διαθέτει υπερσύγχρονη μονάδα βιολογικού καθαρισμού, ενώ η μονάδα καύσης αδρανοποιημένων αποβλήτων του πτηνοσφαγείου της, για την παραγωγή ενέργειας, είναι μοναδική στην ελληνική πτηνοτροφία.
Επίσης διαθέτει ειδική εργοστασιακή μονάδα που μετατρέπει τα απόβλητα των πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων σε οργανικό και βιολογικό λίπασμα.
Ο συνεταιρισμός Πίνδος διαθέτει υπερσύγχρονες υποδομές και πλήρως καθετοποιημένη παραγωγή σε όλα τα επίπεδα, τροφή, εκκόλαψη, μεγάλωμα, σφαγεία, επεξεργασία, τυποποίηση και διανομή. Μάλιστα, από το 1987 έχει καταργήσει τους μεσάζοντες και η διανομή δίνεται με δικό του δίκτυο.
Σήμεραη ετήσια παραγωγή είναι 350.000 όρνιθες αναπαραγωγής και 50 εκατ. κοτόπουλα πάχυνσης, όντας πλήρως καθετοποιημένος. Διαθέτει 18 υποκαταστήματα σε όλη τη χώρα και παρουσία σε 8.000 σημεία και σε όλες τις μεγάλες αλυσίδες του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, 250 ιδιότητα φορτηγά και 4.000 τ.μ. ψυκτικές εγκαταστάσεις, ενώ το φυραματοποιείο παράγει 40 μετρικούς τόνους την ώρα. Μάλιστα, το80% των προϊόντων της Πίνδος διακινούνται μέσα από τα 18 κέντρα διανομής σε όλη την Ελλάδα.
Επενδύσεις 45 εκατ. έως το 2030
Ο συνεταιρισμός έχει συνεπές επενδυτικό πλάνο όλα τα χρόνια της λειτουργίας του, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει σε πολύ μεγάλες κινήσεις αναβάθμισης και καινοτομίας.
Χθες, σε συνέντευξη Τύπου στην Αθήνα, η διοίκηση ανακοίνωσε νέο επενδυτικό πλάνο αξίας 45 εκατ. ευρώ με ορίζοντα έως το 2030 το οποίο έχει ως εξής:
- Επέκταση εκκολαπτηρίου 10 εκατ. ευρώ
- Επέκταση μονάδας έτοιμων ψημένων 7 εκατ.
- Μεταφορικά μέσα, ανανέωση στόλου, 3 εκατ. ευρώ
- Ψηφιοποίηση 2 εκατ.
- Νέες πτηνοτροφικές μονάδες 5 εκατ.
- Net Metering 3 εκατ.
- Μονάδα βιοαερίου 2MW 15 εκατ. ευρώ.
Το 1/3 των επενδυτικών κεφαλαίων αφορά τη μονάδα βιοαερίου, που θα είναι η μεγαλύτερη και πιο σύγχρονη στην Ελλάδα, αντίστοιχες της οποίας είναι εγκατεστημένες μόνο στις ΗΠΑ. Η μονάδα βιοαερίου θα σχεδιαστεί με την τελευταία λέξη των νέων τεχνολογιών στον τομέα αυτόν, ενώ θα «καίει» όλα τα απόβλητα των 600 πτηνοτροφικών μονάδων που συνεργάζονται με την Πίνδος, άρα έχει (υπερ)εξασφαλισμένη την πρώτη ύλη, και θα παράγει ηλεκτρική ενέργεια και βιομεθάνιο, δουλεύοντας στο 100%.
Ο Συνεταιρισμός έχει ολοκληρώσει όλες τις μελέτες και μέσα στο επόμενο δίμηνο θα έχουν «κλειδώσει» και όλες οι διαδικασίες αδειοδότησης, ενώ η διάρκεια κατασκευής της μονάδας, ισχύος 2 MW, θα είναι 18 μήνες.
Οικονομικά μεγέθη και εξαγωγές
Ο κύκλος εργασιών της Πίνδος το 2023 ανήλθε στα 356,5 εκατ. ευρώ έναντι 337,8 εκατ. ευρώ του 2022 (+5,5%), ενώ τα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν στα 7,174 εκατ. ευρώ και ο δανεισμός μειώθηκε κατά 24% στα 54 εκατ. ευρώ. Η πορεία των μεγεθών τα τελευταία χρόνια, δείχνει την ισχυρή ανάπτυξη. Το 2015 ο τζίρος ήταν στα 193 εκατ. ευρώ, το 2016 έφτασε στα 209 εκατ. ευρώ, το 2017 πλησίασε τα 240 εκατ. ευρώ, το 2018 οι πωλήσεις ήταν 250 εκατ. ευρώ, το 2019 ανήλθαν στα 270 εκατ. ευρώ, ενώ το 2020 μειώθηκαν στα 264 εκατ. ευρώ.
Έκτοτε, παρουσιάζει σταθερά ανοδική πορεία, ενώ φέτος θα ξεπεράσει τα 360 εκατ. στις πωλήσεις, για πρώτη φορά στην ιστορία.
Όπως ανέφερεστη χθεσινή παρουσίαση ο γενικός διευθυντής του Συνεταιρισμού Λάζαρος Τσακανίκας, για τη φετινή χρήση αναμένεται αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 3,5%, ενώ καταγράφεται σημαντική αύξηση κατά 31% στις πωλήσεις έτοιμων ψημένων προϊόντων και εντυπωσιακή αύξηση 48% στις πωλήσεις γύρου. Συνάμα, καλή είναι η πορεία και της θυγατρικής Αγροζωή ΑΒΕΕ, που με 13,68% αύξηση στον κύκλο εργασιών και μηδενικό δανεισμό, συμβάλλει συνολικά στη θετική εικόνα και στην ισχυροποίηση του συνεταιρισμού.
Παράλληλα, οι εξαγωγές ενισχύθηκαν κατά 20%, αντιπροσωπεύοντας πλέον το 10% του συνολικού κύκλου εργασιών.Εξάγει σε χώρες όπως Βουλγαρία, Σκόπια, Αλβανία, Κύπρο, Τουρκία, Ιταλία και Κίνα, ενώ έχουν ξεκινήσει εξαγωγές και σε Γερμανία, Αγγλία και Σουηδία, με αιχμή τα προϊόντα από κοτόπουλα ελευθέρας βοσκής, κυρίως το γύρο και αλλαντικά. Παράλληλα, προσεγμένο άνοιγμα γίνεται και σε αγορές όπως Κατάρ, Ντουμπάι και Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, μέσω της μονάδας προψημένων.
Η πορεία 66 χρόνων σε αριθμούς
1958: Εφτά αγρότες ιδρύουν τον ΑΠΣΙ Πίνδος
1965: Κατασκευάζεται το πρώτο σύγχρονο πτηνοσφαγείο στην Αμφιθέα Ιωαννίνων
1987: Αποφασίζεται η ανάπτυξη υποκαταστημάτων κέντρων διανομής σε όλη την Ελλάδα, με το πρώτο κατάστημα στην Αθήνα
1990: Κατασκευάζεται νέο σύγχρονο πτηνοσφαγείο στο Ροδοτόπι Ιωαννίνων
1996: Κατασκευάζεται νέο εκκολαπτήριο στην Κοσμηρά Ιωαννίνων
2001: Εξαγοράζεται η πτηνοτροφική επιχείρηση ΣΥΝΚΟ Α.Ε. στη Νέα Αρτάκη Ευβοίας
2001: Κατασκευάζεται εργοστάσιο ζωοτροφών 40.000 τόνων στην Πεδινή Ιωαννίνων
2018: Η Πίνδος συμπληρώνει 60 χρόνια λειτουργίας, ευρισκόμενη στην πρώτη θέση πτηνοτροφίας