Ένας πόλεμος γύρω από τα τρόφιμα μαίνεται στην Ουκρανία, με τα Ηνωμένα Έθνη να προειδοποιούν ότι έως και 49 εκατ. άτομα παγκοσμίως κινδυνεύουν από έλλειψη τροφίμων ή σε καθεστώς πείνας.
Ειδικότερα, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει επιβαρύνει έως και παραλύσει πλήρως την παραγωγή τροφίμων και την εφοδιαστική αλυσίδα της Ουκρανίας από τις καλλιέργειες μέχρι και τις εξαγωγές. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), μεταξύ 20 και 30% της καλλιεργήσιμης γης στην Ουκρανία θα παραμείνει ανεκμετάλλευτη λόγω πολέμου.
Η σοδειά που είναι έτοιμη
Ουκρανικές αρχές και ορισμένοι διεθνείς αξιωματούχοι έχουν κατηγορήσει τη Ρωσία ότι έκλεψε σιτηρά και άλλα διατροφικά προϊόντα από τις περιοχές που βρίσκονται υπό την κυριαρχία της.
Ενδεικτικά, ο Denys Marchuk, αντιπρόεδρος της Αγροτικής Ένωσης της Ουκρανίας, δήλωσε ότι η Ρωσία «έχει κλέψει περίπου 600.000 τόνους σιτηρών» από Ουκρανούς καλλιεργητές. Συγκεκριμένα κατηγόρησε τη ρωσική πλευρά ότι τα τρόφιμα εκλάπησαν από τη Νότια Ουκρανία και μεταφέρθηκαν στη Σεβαστούπολη, από όπου θα μεταφερθούν στη Μέση Ανατολή.
Επίσης, δορυφορικές εικόνες από το λιμάνι της Σεβαστούπολης φαίνεται να δείχνουν ουκρανικά σιτηρά να μεταφέρονται σε ρωσικά πλοία. Επίσης, άλλες εικόνες από την Maxar Technologies δείχνουν ένα από τα πλοία αυτά να καταφθάνει σε λιμάνι της Συρίας, πραγματοποιώντας δεύτερο δρομολόγιο σε περίπου τέσσερις εβδομάδες.
Σε φυσιολογικές περιόδους, η Ουκρανία εξάγει περίπου τα τρία τέταρτα των σιτηρών που παράγει και κατά προσέγγιση 90% των εξαγωγών αυτών πραγματοποιείται διά θαλάσσης. Ωστόσο, η Ρωσία αυτή τη στιγμή ελέγχει την διέλευση των ουκρανικών πλοίων. Παράλληλα, οι προσπάθειες ενίσχυσης των εξαγωγών σιδηροδρομικώς βρίσκονται αντιμέτωπες με τεχνικές δυσκολίες.
Πιθανές λύσεις
Εν μέσω της κατάστασης αυτής και λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι και η Ρωσία και η Ουκρανία αποτελούν πηγές βασικών τροφίμων για ολόκληρο τον πλανήτη, οι διεθνείς ηγέτες προσπαθούν να ασκήσουν διπλωματική πίεση στη Μόσχα, προκειμένου να αποδεσμευτούν οι εξαγωγές τροφίμων.
Αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών έχουν ετοιμάσει ένα σχέδιο, προκειμένου να μεταφέρουν σιτηρά από την Οδησσό μέσω της Μαύρης Θάλασσας, με εγγυήτρια δύναμη την Τουρκία.
Εν τω μεταξύ όμως, από την αρχή του έτους οι τιμές τροφίμων έχουν εκτιναχθεί κατά 17%, με τις τιμές των δημητριακών να ανεβαίνουν κατά τουλάχιστον 21%.
Ο χρόνος μετράει αντίστροφα για τις σοβαρές ελλείψεις τροφίμων και τα εκατομμύρια άτομα που αναμένεται να βρεθούν σε καθεστώς φτώχειας.
Σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία
Η ιδέα της εκμετάλλευσης της έλλειψης τροφίμων συνδέεται με ένα πολύ σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία της Ουκρανίας.
Η «Τρομοκρατία της Πείνας» ήταν ένα σχέδιο που έλαβε μορφή υπό τις διαταγές του Στάλιν και περιελάμβανε την κλοπή τροφίμων από Ουκρανούς χωρικούς, οδηγώντας στο θάνατο εκατομμύρια ανθρώπους.
Η τακτική αυτή πλέον θεωρείται γενοκτονία και όχι μόνο διδάσκεται στα ουκρανικά σχολεία, αλλά και υπάρχουν μέρες μνήμης σε ολόκληρη τη χώρα και ειδικό μουσείο στο Κίεβο.