Η Κύπρος τάραξε τα νερά την περασμένη εβδομάδα όταν έγινε γνωστό ότι παρέλαβε την πρώτη παρτίδα των αντιαεροπορικών συστημάτων Barak MX της Ισραηλινής IAI (Israel Aerospace industries) και ήδη βρίσκονται σε υπηρεσία από την Εθνική Φρουρά.
Η απόκτηση του συστήματος που όπως ήταν φυσικό έβαλε φωτιά στη τουρκική πλευρά καθώς βλέπει να ισχυροποιείται η αποτρεπτική δυνατότητα της Κύπρου την έπιασε απροετοίμαστη. Κάτι όμως που δεν ήρθε τυχαία καθώς αθόρυβα και μεθοδικά χωρίς τυμπανοκρουσίες εδώ και χρόνια η Κύπρος είχε συζητήσεις οι οποίες κατέληξαν σε συμφωνία το 2022 και μέσα σε 24 μήνες της παραδόθηκε η πρώτη παρτίδα συστημάτων. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ταυτόχρονα ότι έγινε εν μέσω πολεμικών συγκρούσεων στο Ισραήλ και παρόλα αυτά μέσω θαλάσσης η IAI έκανε την πρώτη παράδοση σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Όπως είχε αναφέρει άλλωστε το newmoney.gr η αδελφή χώρα Κύπρος είχε επιλέξει και καταλήξει στο πυραυλικό σύστημα εδάφους – αέρος Barak MX της ισραηλινής IAI, που καλύπτει μέσα και μεγάλα βεληνεκή για να καλύψει αντιαεροπορικά με ομοιόμορφα συστήματα την επικράτεια της εκτιμώντας προφανώς ότι ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες της αλλά χωρίς να το ανακοινώσει νωρίτερα.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με πληροφορίες ήδη εδώ και πολύ καιρό πριν η IAI η οποία να σημειωθεί έχει εξαγοράσει από το 2023 την Intracom Defense είχε καταθέσει επίσης συνολική πρόταση για την αντιαεροπορική κάλυψη της χώρας με κόστος στα επίπεδα που ζητάει η ελληνική πλευρά.
Ο Ελληνικός Θόλος και το κόστος
Αντίθετα πάντως με το παράδειγμα της Κύπρου το ΓΕΕΘΑ μετά την απόφαση να συγκροτηθεί ελληνικός αντιαεροπορικός θόλος έχει προκρίνει συνδυασμό από ισραηλινά οπλικά συστήματα των δύο εταιρειών της IAI και της Rafael, με το κόστος όπως ο ίδιος ο Νίκος Δένδιας έχει δηλώσει επανηλειμμένα να υπολογίζεται στα 2 δισ. ευρώ.
Η SIBAT η διεύθυνση Αμυντικής Συνεργασίας του υπουργείου Άμυνας του Ισραήλ – η αντίστοιχη ελληνική ΓΔΑΕΕ – έλαβε την απάντηση της Ελλάδας στο τέλος του Νοεμβρίου, αλλά αν κρίνουμε από τα οικονομικά μεγέθη μάλλον θα δημιούργησε σκεπτικισμό στο ελληνικό επιτελείο.
Αυτό καθώς το κόστος για τα δύο διαφορετικά συστήματα και συγκεκριμένα της IAI για την ηπειρωτική Ελλάδα που θα είναι και η ραχοκοκαλιά του θόλου και της Rafael για τα νησιά του Αιγαίου ξεπερνάει σύμφωνα με πληροφορίες τελικά τα 4,5 δισ. ευρώ, διπλάσια δηλαδή από αυτά που υπολογίζονται.
Με τις τελικές οικονομικές προτάσεις πλέον στα χέρια του το ΓΕΕΘΑ θα πρέπει να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις και να καταλήξει με πολλούς παράγοντες όπως είναι φυσικό να παίζουν ρόλο στην τελική απόφαση καθώς θα πρέπει να συνδυάζει τέσσερα κοινά στοιχεία:
- Μεγάλο απόθεμα βλημάτων
• μεγάλη αξιοπιστία,
• χαμηλό κόστος και
• δυνατότητα εγχώριας παραγωγής.
Οι Έλληνες αξιωματικοί ουσιαστικά θα πρέπει να βρουν πως θα επιτευχθεί η μέγιστη αποτελεσματικότητα σε σχέση με το κόστος λειτουργίας του συστήματος αλλά και την απαραίτητη ομοιοτυπία.
Ειδικά στο θέμα της ομοιοτυπίας των οπλικών συστημάτων είναι ιδιαίτερα επίμονοι και την θεωρούν ως καλύτερη λύση σε κρίσιμες στιγμές καθώς δημιουργεί σημαντικά πλεονεκτήματα με πρώτο και κύριο το μικρότερο κόστος αλλά και την υψηλή επιχειρησιακή λειτουργία στα πεδία μάχης και εξασφάλιση τροφοδοσίας.
Ο Blue Multi Dome
Το Barak MX της IAI πάντως δεν επιλέχθηκε τυχαία από την Κύπρο αλλά και την Αεροπορία και το Ναυτικό του Ισραήλ καθώς όπως έχει αναφέρει ξανά το newmoney.gr είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα σχεδιασμένο ως μία κοινή λύση για την αντιμετώπιση ενός ευρέος φάσματος εναέριων απειλών – από μικρού έως μεγάλου βεληνεκούς (2 km έως 150 km) – χρησιμοποιώντας μια ποικιλία μικρού, μεσαίου, μεγάλου βεληνεκούς) ισχυρών αναχαιτιστικών συστημάτων κοινής τεχνολογίας BARAK.
Ο Blue Multi Dome (Γαλάζιος Πολυμορφικός Θόλος) όπως έχουν ατύπως ονομάσει ορισμένοι κύκλοι τον Ελληνικό Θόλο θα πρέπει λοιπόν να εξασφαλίζει τον ενιαίο έλεγχο όλων των οπλικών συστημάτων.
Τέλος, δεν θα πρέπει να υποτιμάται και το ζήτημα της εγχώριας συμμετοχής καθώς θα διασφαλίζει τον άμεσο εφοδιασμό των Ενόπλων Δυνάμεων. Σε αυτά τα πλαίσια είναι ιδιαίτερα σημαντικός ο ρόλος που θα διαδραματίσει η πρόθεση της IAI να δώσει το 30% της παραγωγής του συστήματος Barak στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία και να συνεργαστεί πέραν φυσικά της IDE και με ελληνικές εταιρείες όπως ΕΑΒ-ΕΑΣ-MILTECΗ και σε ευρύτερα προγράμματα.