Σε υψηλά δεκαετίας έφτασε ο πληθωρισμός σε Γαλλία και Ισπανία λόγω της ραγδαίας αύξησης των τιμών ενέργειας.

Οι τιμές καταναλωτή στη Γαλλία επέδειξαν αύξηση της τάξης του 2,7% σε σχέση με πέρυσι, ενώ στην Ιταλία το ποσοστό αυτό άγγιξε το 3%.

Η αυξητική πορεία αυτή οφείλεται κυρίως στο ενεργειακό πρόβλημα. Οι τιμές ενέργειας στη Γαλλία επέδειξαν αύξηση της τάξης του 14,4% ενώ στην Ιταλία το ποσοστό έφτασε το 20,5%.

Η κατάσταση στη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία, αυτή της Γερμανίας, δε διαφέρει. Οι τιμές καταναλωτή επέδειξαν αύξηση της τάξης του 4,1% τον Σεπτέμβριο, ξεπερνώντας τις αρχικές εκτιμήσεις των αναλυτών και αγγίζοντας ρεκόρ τριών δεκαετιών. Οπως και στις υπόλοιπες χώρες, η αύξηση αυτή οφείλεται στα προβλήματα της αλυσίδας εφοδιασμού αλλά και στις παροδικές πιέσεις της επανεκκίνησης της οικονομίας.

Οι τιμές ενέργειας στη χώρα αυξήθηκαν κατά 14% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν η πανδημία είχε οδηγήσει σε μείωση της ζήτησης.

Η άποψη των κεντρικών τραπεζών

Παρά την εκτίναξη του πληθωρισμού, οι κεντρικές τράπεζες συνεχίζουν και υποστηρίζουν πως το πρόβλημα παραμένει παροδικό.

Σε παρόμοια δήλωση με τον επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ προέβη και η διοικητής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ την Τετάρτη η οποία υποστήριξε πως οι παροδικές πιέσεις θα διαρκέσουν μέχρι την επιστροφή στην κανονικότητα και το άνοιγμα των οικονομιών. 

Η Τράπεζα της Ισπανίας και ο επικεφαλής οικονομολόγος της Οσκαρ Άρτσε, από την πλευρά τους, αναμένουν πως ο πληθωρισμός θα κορυφωθεί τον Νοέμβριο πριν ξεκινήσει τη διορθωτική του πορεία προς το στόχο του 2%. 

Η κατάσταση στις ΗΠΑ

Σε απροσδόκητα ύψη έχουν φτάσει οι τιμές των περισσότερων αγαθών και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (CPI) επέδειξε ετήσια αύξηση της τάξης του 5,3% τον Αύγουστο, έχοντας «αγγίξει» το 5,4% τον περασμένο Ιούνιο. Ο βασικός δείκτης, ο οποίος δεν συμπεριλαμβάνει τις γενικά άστατες αυξομειώσεις των τιμών τροφίμων και ενέργειας, «άγγιξε» το 4% τον Αύγουστο, μετά από το υψηλό του 4,5% του Ιουνίου.

Οι αυξήσεις στους δείκτες αυτούς (0,3% για τον γενικό και 0,1% για τον βασικό, αντίστοιχα) επέδειξαν σχετική επιβράδυνση, σηματοδοτώντας πιθανή χαλάρωση των πληθωριστικών πιέσεων από εδώ και στο εξής.

Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με ανάλυση του CNN Business, η ελπίδα για τέτοια χαλάρωση ενδέχεται να αποδειχθεί φρούδα αφού η μετάλλαξη Delta και τα προβλήματα που δημιουργεί η αύξηση των κρουσμάτων ενδέχεται να προκαλέσουν νέα αύξηση των τιμών το φθινόπωρο. Ακόμη κι αν η πανδημική κατάσταση βελτιωθεί, οι καταναλωτές δεν πρόκειται να δουν μείωση στις τιμές λόγω της έλλειψης ημιαγωγών, των προβλημάτων στην αλυσίδα εφοδιασμού, της αύξησης των μισθολογικών πιέσεων λόγω της επανεκκίνησης της οικονομίας και της αύξησης των ενοικίων.

Μετάλλαξη Delta

Η μετάλλαξη μπορεί να οδηγήσει σε βραχυπρόθεσμη αύξηση των τιμών. Η Delta έχει προκαλέσει προβλήματα στις αλυσίδες παραγωγής και εφοδιασμού των βιομηχανιών της Ασίας που παρέχουν την πλειονότητα των καταναλωτικών προϊόντων των ΗΠΑ. Επιπρόσθετο πρόβλημα θα αποτελέσει και η συγκυρία της επερχόμενης αγοραστικής περιόδου των γιορτών με τις ελλείψεις αυτές, που θα κρατήσει τις τιμές σε υψηλά επίπεδα λόγω αύξησης της ζήτησης χωρίς παράλληλη αύξηση της προσφοράς.

Ελλειψη ημιαγωγών

Η παγκόσμια έλλειψη των τσιπ σιλικόνης δε μπορεί να λυθεί εν μία νυκτί. Οι τιμές των νέων αυτοκινήτων και των τεχνολογικών γκάτζετ που χρησιμοποιούν τους ημιαγωγούς αυτούς αναμένεται να επιδείξουν αύξηση. Σε αυτό προστίθεται και το πρόβλημα της έλλειψης προσφοράς λόγω αδυναμίας της αυτοκινητοβιομηχανίας και των τεχνολογικών εταιρειών για αύξηση της παραγωγής.

Κόστος εργασίας

Η μετάλλαξη Delta μπορεί να επηρεάσει, βραχυπρόθεσμα, τις επί προσωπικού υπηρεσίες. Παρά το σοκ που προκαλεί η νέα αύξηση των κρουσμάτων, οι τιμές σε κέντρα διασκέδασης, μπαρ και εστιατόρια συνεχίζουν να αυξάνονται λόγω της έλλειψης εργατικού προσωπικού. Αρκετοί εργαζόμενοι ανησυχούν για τη μεταδοτικότητα της ασθένειας, ενώ πολλά κλειστά σχολεία κρατούν τους γονείς στο σπίτι. 

Οι γηραιότεροι παίρνουν σύνταξη, ενώ σε πολλά μέρη των ΗΠΑ η οικονομική βοήθεια των αρχών κρατά πολλούς σε «άνετη ανεργία», δεδομένης της απειλής του κορωνοϊού. Πολλές επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να μεταφέρουν τα υψηλότερα κόστη στους πελάτες τους.

Ενοίκια

Οι τιμές των ενοικίων αναμένεται να επιδείξουν αύξηση αφού πολλοί νέοι επαγγελματίες επιστρέφουν στις μεγαλουπόλεις μετά από ενάμιση χρόνο απουσίας, αυξάνοντας τη ζήτηση των ήδη ακριβών ακινήτων.

Αν και 9 ή 10 μήνες υψηλών τιμών δεν αποτελούν μακροπρόθεσμο πρόβλημα σε οικονομικούς όρους, για τους καταναλωτές φαντάζει αιωνιότητα. Εάν οι μακροπρόθεσμοι πληθωριστικοί υπολογισμοί των νοικοκυριών συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία, τότε η Fed μπορεί να προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων νωρίτερα από το αναμενόμενο.

Εν κατακλείδι, η πληθωριστική αύξηση αναμένεται να συνεχιστεί για αρκετό καιρό ακόμα.