Στη διαδικτυακή εκδήλωση «Κράτος Δικαίου στην ΕΕ: Προκλήσεις και Προοπτικές», που διοργανώθηκε από το Ίδρυμα Konrad Adenauer, το Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου και τον Κύκλο Ιδεών μίλησε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κυρία Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Καμμιάν αξία της Ευρώπης δεν θεωρείται αυτονόητη

«Υπάρχουν θεμελιώδεις έννοιες και αρχές που μοιάζουν σήμερα αυτονόητες, στέρεες και αδιαμφισβήτητες στον νομικό μας πολιτισμό. Στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και μετά την τραυματική εμπειρία των δύο παγκοσμίων πολέμων, η συνταγματική δημοκρατία ακμάζει, με άξονα την προστασία των δικαιωμάτων μας και τον έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων. Κανείς δεν αμφιβάλλει πια για την κανονιστική ποιότητα και δύναμη των ευρωπαϊκών συνθηκών και των εθνικών Συνταγμάτων» είπε στην αρχή της ομιλίας της η κ. Σακελλαροπούλου.

Και συνέχισε, λέγοντας «Το δίκαιο δεν σημαίνει την αρχή του ισχυρού, ούτε την άκριτη επιβολή, δίχως όρια, της πλειοψηφίας στη μειοψηφία. Υπερβαίνει την πολιτική σκοπιμότητα και συγκυρία και εδραιώνει την καθολική αξιοπρέπεια και την αυτονομία του προσώπου. Το Κράτος δικαίου, κορωνίδα του σύγχρονου συνταγματισμού, συνέχει τη δημοκρατία των αντιβάρων και των θεσμικών προϋποθέσεων που αναδεικνύουν το γενικό συμφέρον». «Την τελευταία εικοσαετία, ωστόσο, οι βεβαιότητες και οι παραδοχές του προηγούμενου αιώνα κλονίστηκαν. Πολλές από τις προσδοκίες μας ματαιώθηκαν. Η παγκόσμια οικονομική κρίση διεύρυνε τις ανισότητες και επέφερε αναταραχές πολιτικές και αναδιατάξεις κοινωνικές. Ήρθαν στην επιφάνεια διαλυτικές τάσεις και υποδόριες συγκρούσεις ανάμεσα στα Κράτη μέλη σε ένα πεδίο ανθρωπιστικής πολιτικής που δεν επιδέχεται πολιτική εργαλειοποίηση, αλλά, αντίθετα, απαιτεί κοινή στάση και αντιμετώπιση».

Η Ευρώπη καταφύγιο απέναντι στη σύγχρονη αβεβαιότητα

Παράλληλα, η Πρόεδρος ανέφερε ότι η δημοκρατία, όμως, δεν εξαντλείται στις ελεύθερες εκλογές και την ανάδειξη των κυβερνώντων. Είναι μια συνεχής διεκδίκηση για την ελεύθερη και υπεύθυνη βούληση του λαού, την ισότητα και την αποτροπή της αυθαιρεσίας της εξουσίας. Η κ. Σακελλαροπούλου επεσήμανε ότι η συναρμογή της εθνικής ταυτότητας με την πολιτισμική ετερότητα, της ανάπτυξης με την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όπως και η πρόληψη νέων υγειονομικών ή δημοσιονομικών καταστάσεων ανάγκης, είναι θέματα που μας απασχολούν.

Τέλος, πολύ σημαντική ήταν η παρατήρησή της πως «ο ιστορικός και πολιτικός χρόνος τρέχει πια για την Ευρώπη με μεγαλύτερη ταχύτητα από εκείνη που ενδεχομένως αντέχουν οι παραδοσιακοί της θεσμοί. Η οικονομία, η υγεία, η κοινωνική συνοχή μοιάζουν ευάλωτες, καθώς η αισιόδοξη εποχή της σταθερότητας έχει μάλλον για τα καλά παρέλθει. Η ιστορία δεν είναι εξάλλου, γραμμική, αλλά κρύβει εκπλήξεις και ανατροπές. Παρά ταύτα, το ευρωπαϊκό κοινωνικό Κράτος Δικαίου είναι ακόμη το πιο ισχυρό μας καταφύγιο και εφόδιο στις αβεβαιότητες του καιρού μας».