Με εντατικούς ρυθμούς κινούνται οι τράπεζες και οι εταιρείες που διαχειρίζονται ακίνητα για λογαριασμό των funds, προκειμένου να προωθήσουν στην αγορά περίπου 5.000 οικιστικά ακίνητα έως το 2026.
Στόχος είναι η επιτάχυνση της τακτοποίησης και πολεοδομικής ωρίμανσης των ακινήτων που προέρχονται κυρίως από πλειστηριασμούς, καθώς από τις αρχές του 2026 τίθεται σε ισχύ το μέτρο διπλασιασμού του ΕΝΦΙΑ για όσα ακίνητα παραμένουν αναξιοποίητα.
Το έλλειμμα κατοικιών και τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών
Αν και ο αριθμός των 5.000 ακινήτων απέχει πολύ από το έλλειμμα κατοικιών που εκτιμάται ότι ξεπερνά τις 180.000 μονάδες (σύμφωνα με μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς), οι φορείς επιδιώκουν να αυξήσουν τις διαθέσιμες επιλογές στην αγορά.
Συνολικά, οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν περίπου 8.300 ακίνητα στα χαρτοφυλάκιά τους, ενώ άλλα 7.000 ανήκουν σε funds μέσω των θυγατρικών τους εταιρειών ακινήτων (REOcos). Πρόκειται για ακίνητα που έχουν περάσει στην κατοχή τους μετά από πλειστηριασμούς και βρίσκονται στο στάδιο της τεχνικής και νομικής ωρίμανσης, προκειμένου να καταστούν εμπορεύσιμα.
Οι μεγάλες καθυστερήσεις
Όπως επεσήμανε στο συνέδριο Prodexpo ο διευθύνων σύμβουλος της doValue Greece, Τάσος Πανούσης, οι βασικοί λόγοι καθυστέρησης στην αξιοποίηση αυτών των ακινήτων είναι δύο:
- Το υψηλό ποσοστό ανακοπών κατά των πλειστηριασμών, που έχει οδηγήσει τη συζήτησή τους ακόμη και στο 2033, καθιστώντας τα ακίνητα ανενεργά για μακρά περίοδο.
- Ο μεγάλος χρόνος ωρίμανσης, καθώς η τακτοποίηση πολεοδομικών και νομικών εκκρεμοτήτων μπορεί να διαρκέσει έως και 18 μήνες ανά ακίνητο.
Οι εταιρείες ζητούν από την κυβέρνηση να θεσπιστεί ανώτατο όριο ενός έτους για την έκδοση δικαστικής απόφασης σε ανακοπές, καθώς και να δημιουργηθεί ψηφιακή πλατφόρμα στο Υπουργείο Δικαιοσύνης για την ταχύτερη διεκπεραίωση των σχετικών υποθέσεων.
Προτάσεις για επιτάχυνση της διαδικασίας
Στις προτάσεις των εταιρειών διαχείρισης περιλαμβάνεται η μεταφορά της ευθύνης τεχνικής ωρίμανσης από τον πωλητή στον αγοραστή, ώστε να μην μπλοκάρουν οι διαδικασίες πριν από την πώληση.
Επιπλέον, ζητούν να επιταχυνθούν οι διαδικασίες σε Κτηματολόγιο και πολεοδομίες, προκειμένου τα ακίνητα να μπορούν να διατεθούν άμεσα, ειδικά σε περιοχές με υψηλή ζήτηση και ελάχιστο διαθέσιμο απόθεμα.
Οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς
Intrum Hellas
Τον μεγαλύτερο όγκο ακινήτων διαχειρίζεται η Intrum Hellas, η οποία μέσω της θυγατρικής REOc (Real Estate Owned Company) ελέγχει 11.000 ακίνητα (8.500 χωρίς παρακολουθήματα όπως αποθήκες ή γκαράζ).
Από αυτά, το 55% – περίπου 5.000 ακίνητα – είναι οικιστικά, με τα 2.500 αξίας 350 εκατ. ευρώ να είναι έτοιμα προς διάθεση έως το τέλος του 2025, ενώ τα υπόλοιπα θα βγουν σταδιακά στην αγορά μέχρι το 2027.
Cepal
Η Cepal προγραμματίζει να διαθέσει 1.500 έως 2.000 ακίνητα εντός του 2026, εκ των οποίων τα 750 πληρούν τα κριτήρια του προγράμματος «Σπίτι μου», στοχεύοντας στη στήριξη νέων ζευγαριών και εργαζομένων.
doValue Greece
Η doValue Greece διαχειρίζεται στοκ 1.700 ακινήτων, εκ των οποίων τα 1.300 είναι οικιστικά. Από αυτά, 200 ακίνητα είναι ήδη ώριμα προς πώληση, ενώ μέσα στο 2026 αναμένεται να διατεθούν ακόμη 800. Συνολικά, μέσω πλειστηριασμών, η εταιρεία σχεδιάζει να προωθήσει στην αγορά 12.000 κατοικίες.
Οι τράπεζες
Από την πλευρά των τραπεζών, τη μεγαλύτερη δεξαμενή ακινήτων διαθέτει η Τράπεζα Πειραιώς, με 10.000 ακίνητα στο χαρτοφυλάκιό της. Από αυτά, 3.000–4.000 είναι οικιστικά, και στόχος είναι τα μισά να ωριμάσουν εντός του 2026.
Οι υπόλοιπες συστημικές τράπεζες κινούνται σε μικρότερη κλίμακα, με επίκεντρο την ταχεία εκκαθάριση χαρτοφυλακίων και τη συνεργασία με επενδυτικούς φορείς για κοινά projects ανάπτυξης.
Η επόμενη μέρα για την αγορά
Παρά την επιτάχυνση, οι ειδικοί εκτιμούν ότι η διάθεση 5.000 κατοικιών δεν επαρκεί για να καλύψει το τεράστιο έλλειμμα προσφοράς που πιέζει την αγορά ακινήτων και ανεβάζει τις τιμές. Ωστόσο, η αξιοποίηση των χαρτοφυλακίων REOcos μπορεί να λειτουργήσει ως «βαλβίδα αποσυμπίεσης», προσφέροντας προσιτά ακίνητα σε νέους αγοραστές και δίνοντας πραγματική ώθηση στο πρόγραμμα στέγασης.