Οι βασικοί κατηγορούμενοι του παραδικαστικού κυκλώματος Νο 2, μιας από τις πιο θορυβώδεις υποθέσεις που είχαν στιγματίσει το κύρος της ελληνικής Δικαιοσύνης, επιστρέφουν ξανά στο εδώλιο. Τις επόμενες ημέρες, το Πενταμελές Εφετείο θα δικάσει από μηδενική βάση τέσσερις κεντρικούς εμπλεκομένους: τον πρώην πρόεδρο Εφετών Ιωάννη Ευσταθίου, τον πρώην βουλευτή και δικηγόρο Πέτρο Μαντούβαλο, τον πολιτικό μηχανικό Σταύρο Γεωργιτσογιαννάκο και τον πρώην αρχιμανδρίτη Ιάκωβο Γιοσάκη.
Οι δύο πρώτοι αντιμετωπίζουν την κατηγορία της δωροληψίας και δωροδοκίας δικαστή, ενώ οι άλλοι δύο κατηγορούνται για συνέργεια στα ίδια αδικήματα. Η νέα δίκη έχει προσδιοριστεί για την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου, με τους τέσσερις να βρίσκονται ξανά αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο βαριάς καταδίκης.
Παραδικαστικό: Πώς φτάσαμε στη νέα δίκη – Η ανατροπή του Αρείου Πάγου
Το Εφετείο τους είχε αθωώσει το 2023 κατά πλειοψηφία (3-2), κρίνοντας ότι «υπήρχαν αμφιβολίες» για την τέλεση των πράξεων. Ωστόσο, το Ε’ Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου ανέτρεψε την απόφαση, κρίνοντας ότι δεν είχε την απαιτούμενη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία.
Μετά την αναίρεση, η υπόθεση επέστρεψε στο Πενταμελές Εφετείο για νέα κρίση ως προς τις κατηγορίες της δωροληψίας, δωροδοκίας και συνέργειας. Η εξέλιξη αυτή επαναφέρει στο προσκήνιο ένα σκάνδαλο που είχε απασχολήσει έντονα τα ΜΜΕ και είχε προκαλέσει σοβαρές αμφιβολίες για τη διαφάνεια της Δικαιοσύνης.
Τι είχε προηγηθεί – Οι καταγγελίες που άνοιξαν τον “Ασκό του Αιόλου”
Η υπόθεση ξεκίνησε το 2010, όταν ο επιχειρηματίας Ιωάννης Μπολέτσης καταδικάστηκε για άλλη δικογραφία, στην οποία συγκατηγορούνταν με τον πρώην δικαστή Ευάγγελο Καλούση και τον Πέτρο Μαντούβαλο. Όταν άκουσε την ετυμηγορία, ξέσπασε μέσα στο ακροατήριο καταγγέλλοντας ότι η απόφαση ήταν προϊόν εκβιασμού και δωροδοκίας.
Κατηγόρησε ευθέως τον τότε πρόεδρο του δικαστηρίου, Ιωάννη Ευσταθίου, ότι είχε λάβει 60.000 ευρώ μέσω του Ιάκωβου Γιοσάκη για να τον ευνοήσει. Μάλιστα, σύμφωνα με την αναιρετική απόφαση, απευθύνθηκε στον δικαστή φωνάζοντας: «Εκβιαστή, πήρες 60.000 ευρώ για την κόρη σου». Αυτές οι καταγγελίες αποτέλεσαν το σημείο μηδέν για το άνοιγμα νέας μεγάλης έρευνας.
Παράλληλα, ο Πέτρος Μαντούβαλος είχε κατηγορηθεί ότι έδωσε 600.000 ευρώ μέσω Γιοσάκη σε δικαστή για να εξασφαλίσει αθωωτική απόφαση για τον ίδιο και συνεργάτες του στην παλαιότερη υπόθεση του παραδικαστικού κυκλώματος Νο 1.
Το Ανώτατο Δικαστήριο: Γιατί κρίθηκε ανεπαρκής η αθώωση
Ο Άρειος Πάγος επισημαίνει ότι το Εφετείο δεν εξέτασε επαρκώς τα ουσιώδη στοιχεία που αφορούν την αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος. Ειδικότερα:
- Δεν αιτιολόγησε επαρκώς αν υπήρξε απαίτηση, υπόσχεση ή λήψη δώρου, στοιχεία που επαρκούν για τη στοιχειοθέτηση δωροδοκίας/δωροληψίας.
- Εστίασε στο αν υπήρξε «μεταφορά χρημάτων», ενώ, όπως αναφέρουν οι αρεοπαγίτες, αυτό δεν είναι απαραίτητο για την ολοκλήρωση του αδικήματος.
- Δεν αξιολόγησε πλήρως τα δεδομένα που είχαν προκύψει από μαρτυρικές καταθέσεις και παλαιότερες δικαστικές κρίσεις.
Κατά τους αρεοπαγίτες, η τέλεση των συγκεκριμένων αδικημάτων ολοκληρώνεται ακόμη και μόνο με την απαίτηση ή την υπόσχεση δώρου, ανεξαρτήτως αν το χρήμα τελικά παραδόθηκε.
Παραδικαστικό: Το νομικό και κοινωνικό αποτύπωμα
Η νέα δίκη αναμένεται να επαναφέρει στο προσκήνιο μία υπόθεση που, πριν από χρόνια, είχε πλήξει βαθιά την αξιοπιστία της Δικαιοσύνης και είχε προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στην κοινή γνώμη. Η έκβασή της θα αποτελέσει κρίσιμο τεστ για το πώς η ελληνική δικαιοσύνη αντιμετωπίζει σήμερα υποθέσεις που άπτονται της διαφάνειας, της ακεραιότητας και των ορίων εξουσίας των λειτουργών της.