Την ερχόμενη Τετάρτη, 2 Απριλίου, η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ προχωρά στην ανακοίνωση νέων δασμών σε εισαγωγές τρίτων χωρών, με τον ίδιο τον Αμερικανό πρόεδρο να μιλά για μια «ημέρα απελευθέρωσης» για την αμερικανική οικονομία. Το πακέτο μέτρων, που περιλαμβάνει 25% δασμούς στα εισαγόμενα αυτοκίνητα και ανταλλακτικά, έχει ήδη προκαλέσει αναστάτωση στις διεθνείς αγορές.
Η Wall Street κατέγραψε έντονες διακυμάνσεις τις τελευταίες εβδομάδες, ενώ και το δολάριο υποχωρεί, αποτυπώνοντας την ανησυχία των επενδυτών για το βάθος των επιπτώσεων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και προετοιμάζει αντίμετρα, με φόντο τον κίνδυνο νέας εμπορικής σύγκρουσης ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ευρώπη.
Ευρωπαϊκή αντίδραση και φόβοι για «ντόμινο» στην οικονομία
Οι Βρυξέλλες εξετάζουν ήδη αντίμετρα στις νέες εμπορικές κυρώσεις των ΗΠΑ, μετά τους προηγούμενους δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο. Όπως τονίζουν αξιωματούχοι της ΕΕ, το μεγάλο στοίχημα είναι αν οι νέοι δασμοί εφαρμοστούν καθολικά σε όλες τις ευρωπαϊκές εξαγωγές ή αν υπάρξει επιλεκτική στόχευση.
Τα ευρωπαϊκά εργοστάσια αυτοκινήτων, ιδιαίτερα στη Γερμανία, βρίσκονται στο επίκεντρο της πίεσης, καθώς οι εξαγωγές τους προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν κρίσιμο ποσοστό των εσόδων τους. Την ίδια ώρα, ο Τραμπ υποστηρίζει πως οι δασμοί «απλώς εξισορροπούν το εμπορικό παιχνίδι», ενώ ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ δηλώνει πως η Ουάσιγκτον θα λάβει υπόψη και φορολογικές ανισότητες, όπως η επιβολή ΦΠΑ στην ΕΕ ή οι φόροι σε ψηφιακές πλατφόρμες.
Διεθνείς αναταράξεις και προειδοποιήσεις Moody’s
Οι ανησυχίες πάντως δεν περιορίζονται μόνο στην Ευρώπη. Ο οίκος Moody’s προειδοποίησε ότι οι εμπορικές εντάσεις ενδέχεται να πλήξουν τις προοπτικές ανάπτυξης των ΗΠΑ, προκαλώντας πληθωριστική πίεση και πτώση στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, που ήδη καταγράφει τετραετές χαμηλό.
Ο πρώην οικονομικός σύμβουλος του Τραμπ και πρώην επικεφαλής της Goldman Sachs, Γκάρι Κον, εκτιμά ότι οι δασμοί αυτοί είναι σχεδιασμένοι να λειτουργήσουν ως διαπραγματευτικό εργαλείο, ανεβάζοντας τεχνητά τον πήχη για μελλοντικές συνομιλίες με εμπορικούς εταίρους.
Παρά τις προσπάθειες του Επιτρόπου Εμπορίου της ΕΕ Μάρος Σέφτσοβιτς για διαπραγματεύσεις στην Ουάσιγκτον, η πρόοδος ήταν περιορισμένη, καθώς φαίνεται ότι η αμερικανική πλευρά επιδιώκει να διαπραγματευτεί από θέση ισχύος.
Η επόμενη μέρα: Κίνδυνος ύφεσης ή στρατηγική ανακατανομή;
Οι εξελίξεις των επόμενων ημερών θα κρίνουν αν οι δασμοί του Τραμπ είναι η αρχή ενός νέου εμπορικού πολέμου ή απλώς ένα στρατηγικό χαρτί για πίεση προς την Ευρώπη και την Κίνα. Προς το παρόν, η ανασφάλεια κυριαρχεί στις αγορές, οι προβλέψεις ανάπτυξης αναθεωρούνται προς τα κάτω, και η αντίστροφη μέτρηση για τις αντιδράσεις της ΕΕ έχει ήδη ξεκινήσει.
