Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν, με βάση πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε άτυπη πολιτική συμφωνία για τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. για το 2022. Πρόκειται για τον δεύτερο προϋπολογισμό στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου της Ε.Ε. για την περίοδο 2021-2027. Η συμφωνία αφορά αναλήψεις υποχρεώσεων ύψους 169,5 δισ. ευρώ και πληρωμές ύψους 170,6 δισ. ευρώ.

Μόλις εγκριθεί, ο προϋπολογισμός θα δώσει τη δυνατότητα στην Ε.Ε. να κινητοποιήσει σημαντικούς πόρους ώστε να συνεχίσει να αντιμετωπίζει την πανδημία του κορωνοϊού και τις συνέπειές της, να δρομολογήσει τη βιώσιμη ανάκαμψη, καθώς και να προστατεύσει τις θέσεις εργασίας και να δημιουργήσει νέες. Θα δώσει έμφαση σε ακόμα περισσότερες επενδύσεις σε μια πιο πράσινη, ψηφιακή και ανθεκτική Ευρώπη, προστατεύοντας παράλληλα τους πλέον ευάλωτους πληθυσμούς στις γειτονικές της χώρες και ανά τον κόσμο.

Σχολιάζοντας τη πολιτική συμφωνία, ο επίτροπος Γιοχάνες Χαν, αρμόδιος για θέματα προϋπολογισμού και διοίκησης, τόνισε: «Η συμφωνία επιβεβαίωσε ότι όλα τα θεσμικά όργανα είναι διατεθειμένα να φτάσουν σε έναν συμβιβασμό έτσι ώστε να καταλήξουμε σε έναν προϋπολογισμό που θα στηρίξει τη βιώσιμη ανάκαμψη της Ε.Ε. και την απαιτούμενη μετάβασή της προς όφελος όλων».

Ο προϋπολογισμός που συμφωνήθηκε θα διοχετεύσει κονδύλια εκεί όπου μπορούν να κάνουν τη μεγαλύτερη διαφορά, με βάση τις πιο κρίσιμες ανάγκες ανάκαμψης των κρατών – μελών της Ε.Ε. και των εταίρων της σε ολόκληρο τον κόσμο.

Πιο συγκεκριμένα, συμφωνήθηκε να διατεθούν:

• 49,7 δισ. ευρώ σε αναλήψεις υποχρεώσεων για τη στήριξη της ανάκαμψης μέσα από την τόνωση των επενδύσεων στην οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή·
• 53,1 δισ. ευρώ για την κοινή γεωργική πολιτική και 971,9 εκατ. ευρώ για το ευρωπαϊκό ταμείο θάλασσας, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, για τους ευρωπαίους γεωργούς και αλιείς, αλλά και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού και του αλιευτικού τομέα και την παροχή των απαραίτητων δυνατοτήτων για διαχείριση κρίσεων·
• 12,2 δισ. ευρώ για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» με σκοπό τη στήριξη της έρευνας της Ε.Ε. σε τομείς όπως η υγεία, ο ψηφιακός τομέας, η βιομηχανία, το διάστημα, το κλίμα, η ενέργεια και η κινητικότητα· και 613,5 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα για την ενιαία αγορά που στοχεύει στη στήριξη της ανταγωνιστικότητας και των ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένου του τομέα του τουρισμού·
• 839,7 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα EU4Health με σκοπό τη στήριξη της Ένωσης Υγείας της Ε.Ε. και την ολοκληρωμένη ανταπόκριση στις ανάγκες των Ευρωπαίων πολιτών στον τομέα της υγείας.
• 1,2 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του ταμείου δίκαιης μετάβασης για να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα θα αποβεί προς όφελος όλων και 755,5 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE για τη στήριξη δράσεων για το περιβάλλον και το κλίμα.
• 2,8 δισ. ευρώ για τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» που στοχεύει σε σύγχρονες και υψηλών επιδόσεων υποδομές μεταφορών για τη διευκόλυνση των διασυνοριακών συνδέσεων.
• 3,4 δισ. ευρώ για το Erasmus+ με σκοπό την επένδυση στη νεολαία, καθώς και 406 εκατ. ευρώ για τους τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας μέσω του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη».
• 1,1 δισ. ευρώ για το ταμείο ασύλου, μετανάστευσης και ένταξης και 809,3 εκατ. ευρώ για το Ταμείο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων με σκοπό την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων, μεταξύ άλλων με 25 εκατ. ευρώ για την προστασία των συνόρων με τη Λευκορωσία, καθώς και της πολιτικής για τη μετανάστευση και το άσυλο, στην οποία περιλαμβάνεται πρόσθετη χρηματοδότηση για δεσμεύσεις επανεγκατάστασης.
• 227,1 εκατ. ευρώ για το ταμείο εσωτερικής ασφάλειας και 945,7 εκατ. ευρώ για το ευρωπαϊκό ταμείο άμυνας με σκοπό τη στήριξη της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας και ασφάλειας.
• 15,2 δισ. ευρώ για τη στήριξη των γειτόνων μας και τη διεθνή ανάπτυξη και συνεργασία. Η συμφωνία περιλαμβάνει στοχευμένες αυξήσεις των κονδυλίων του μηχανισμού γειτονίας, ανάπτυξης και διεθνούς συνεργασίας (ΜΓΑΔΣ) – Η Ευρώπη στον κόσμο (190 εκατ. ευρώ), με έμφαση στο Αφγανιστάν και τη Συρία, καθώς και του προγράμματος ανθρωπιστικής βοήθειας (211 εκατ. ευρώ) για την αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης σε ολόκληρο τον κόσμο.

Αυξάνεται η βοήθεια για τους Σύριους πρόσφυγες

Μαζί με τον προϋπολογισμό για το 2022, τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. συμφώνησαν να εγκρίνουν τις προταθείσες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού για το 2021, όπως είχαν υποβληθεί από την Επιτροπή νωρίτερα φέτος στα σχέδια διορθωτικών προϋπολογισμών 5 και 6. Μόλις η διαδικασία έγκρισης ολοκληρωθεί, η Επιτροπή θα είναι σε θέση να αυξήσει την ανθρωπιστική βοήθεια για τους Σύριους πρόσφυγες στην Τουρκία και να συμβάλει στην επιτάχυνση των εμβολιασμών παγκοσμίως προσφέροντας 200 εκατομμύρια επιπλέον δόσεις σε χώρες χαμηλού εισοδήματος.

Παράλληλα με τον ετήσιο προϋπολογισμό για το 2022, οι χώρες της Ε.Ε. θα εξακολουθήσουν να βασίζονται στη στήριξη από το μέσο ανάκαμψης Next Generation EU και τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που βρίσκεται στο επίκεντρό του.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη εγκρίνει θετικές αξιολογήσεις για τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας 22 κρατών – μελών. Το Συμβούλιο έχει με τη σειρά του εγκρίνει όλες αυτές τις αξιολογήσεις. Η Επιτροπή έχει μέχρι στιγμής εκταμιεύσει 52,3 δισ. ευρώ σε πληρωμές προχρηματοδότησης προς δεκαεπτά κράτη – μέλη.

Η Ελλάδα έχει μπροστά της τη δυνατότητα να ενισχύσει την καινοτομία και να προχωρήσει σε ουσιαστικές αλλαγές για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία υπάρχουν, αρκεί να αξιοποιηθούν σωστά.

Κων/νος Σ. Μαργαρίτης, δημοσιογράφος