Ο Αϊ-Βασίλης, ή Άγιος Βασίλης, η μυθική φιγούρα που γεμίζει τις καρδιές των παιδιών με πληθώρα συναισθημάτων, ελπίδα, χαρά, αγωνία και ταυτόχρονα δέος, αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο των γιορτινών ημερών.

Κάθε χρόνο την περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς εκατομμύρια παιδιά, σε κάθε γωνιά της γης, περιμένουν τον ερχομό του Αϊ-Βασίλη, του αγαπημένου ασπρομάλλη γέροντα, που με το σακί του γεμάτο δώρα θα ταξιδέψει σε μια νύχτα ολόκληρο τον κόσμο, για να αφήσει κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο τα δώρα που του ζήτησαν τα παιδιά, με τα γράμματα ή τις προσευχές τους.

Χαμογελαστός και καλοκάγαθος, με κόκκινη στολή και άσπρα γένια, πάνω στο ιπτάμενο έλκηθρο που το σέρνουν οκτώ ελάφια ή τάρανδοι, τροφοδοτεί την φαντασία των παιδιών. Μένει εδώ και εκατοντάδες χρόνια στο Βόρειο Πόλο, ενώ στο βουνό Korvatunturi βρίσκεται το εργαστήρι του, που από μακριά μοιάζει με
τεράστιο αυτί, για να ακούει έτσι τις επιθυμίες των παιδιών που φέρνει ο άνεμος από κάθε γωνιά της γης.

Είναι ο Father Christmas των Άγγλων, ο Santa Claus των Αμερικανών, ο Père Noël των Γάλλων, ο Sinterklaas των Ολλανδών, ο Weinachtmann των Γερμανών, ο Babbo Natale των Ιταλών, ο Julemand των Σκανδιναβών, ο Joulupukki των Φινλανδών, ο Αϊ- Βασίλης των Ελλήνων.

Ο Άγιος Βασίλης είναι σύμβολο ελπίδας, γενναιοδωρίας, προσμονής, γαλήνης, χαράς και, κυρίως, αγάπης.

Πραγματοποιώντας τις επιθυμίες και τα όνειρα των παιδιών, γίνεται το πρόσωπο που αγαπάει, προστατεύει, προσφέρει ικανοποίηση και δώρα.

Πώς τα καταφέρνει και ακούει όλα τα παιδιά, πώς προλαβαίνει και διαβάζει όλα τα γράμματα, πώς χωράει στην καμινάδα τόσο χοντρός που είναι και μπαίνει στο σπίτι μας, πώς προλαβαίνει και μοιράζει σε μια νύχτα όλα τα δώρα είναι κάτι το ανεξήγητο και μαγικό… Είναι μαγεία, λοιπόν, αλλά και τροφή για το παιδικό μυαλό και οπωσδήποτε συντήρηση και διαιώνιση του μύθου.

Ο Άγιος Βασίλης της Ελλάδας και της ορθοδοξίας

Ο Αϊ-Βασίλης θα μπορούσε να συνδεθεί με τον Άγιο (ή Μέγα) Βασίλειο της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης, τον Επίσκοπο Καππαδοκίας, που έζησε τον 4ο αιώνα. Η μνήμη του γιορτάζεται την 1η Ιανουαρίου. Ο Μέγας Βασίλειος, ένας από τους Τρεις Ιεράρχες, σπούδασε ρητορική, φιλοσοφία, αστρονομία, γεωμετρία, ιατρική, φιλολογία και φυσική στην Καισάρεια, την Κωνσταντινούπολη και την Αθήνα. Ως ιεράρχης ξεχώρισε κυρίως για τη φιλανθρωπία του: φρόντιζε πάντα όσους είχαν ανάγκη. Κορυφαία απόδειξη της φιλανθρωπικής του δράσης αποτελεί η ίδρυση και λειτουργία ενός κοινωνικού φιλανθρωπικού συστήματος, του Πτωχοκομείου ή «Βασιλειάδας», ενός πρότυπου κέντρου περίθαλψης και φροντίδας των ασθενέστερων κοινωνικά ανθρώπων.

Ο Αϊ Βασίλης του δυτικού κόσμου

Για το δυτικό κόσμο ο Άγιος Βασίλης έχει ταυτιστεί με τη ζωή και την ιστορία του Αγίου Νικολάου (Santa Claus), ο οποίος είχε τη φήμη ενός γενναιόδωρου ανθρώπου.

Στην πορεία του χρόνου οι βόρειοι ευρωπαϊκοί λαοί εμπλούτισαν την παράδοση για τον Santa Claus με φανταστικά και μυθικά στοιχεία, όπως το ιπτάμενο έλκηθρο και τους ταράνδους και δημιούργησαν τον γνωστό Αϊ-Βασίλη, αφού διαδόθηκε στις περισσότερες γωνιές του κόσμου.