Ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς μπορεί να χρωστάει στη Βρετανία 1 δισ. λίρες, σύμφωνα με αποκαλυπτική δημοσιογραφική έρευνα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία που είδε το BBC από μια μεγάλη διαρροή εγγράφων, ο Ρώσος ολιγάρχης θα μπορούσε να χρωστάει στο Ηνωμένο Βασίλειο έως και 1 δισ. λίρες.

H διαρροή των εγγράφων που ξεσκέπασαν τον Αμπράμοβιτς

Τα έγγραφα που διέρρευσαν αποκαλύπτουν ότι επενδύσεις αξίας 6 δισ. δολαρίων (4,7 δισ. λιρών) δρομολογήθηκαν μέσω εταιρειών στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους. Αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι η διαχείρισή τους γινόταν από το Ηνωμένο Βασίλειο, οπότε θα έπρεπε να έχουν φορολογηθεί εκεί. Μερικά από τα χρήματα που χρηματοδότησαν την ποδοσφαιρική ομάδα της Τσέλσι, που γνώρισε στιγμές ποδοσφαιρικής δόξας όταν ήταν ιδιοκτήτης της ο Αμπράμοβιτς, μπορούν να εντοπιστούν σε εταιρείες που ήταν μέρος του δικτύου του ολιγάρχη, διαπίστωσαν το BBC και το Γραφείο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (TBIJ).

Οι δικηγόροι του Ρώσου μεγιστάνα δήλωσαν ότι «πάντα λάμβανε ανεξάρτητες επαγγελματικές φορολογικές και νομικές συμβουλές από ειδικούς» και «ενεργούσε σύμφωνα με αυτές τις συμβουλές». Ο ίδιος αρνείται ότι είχε γνώση ή ότι ήταν προσωπικά υπεύθυνος για οποιονδήποτε μη καταβληθέντα φόρο.

Ο Τζο Πάουελ, βουλευτής των Εργατικών που ηγείται κοινοβουλευτικής ομάδας για τη δίκαιη φορολογία, κάλεσε τις αρμόδιες υπηρεσίες να διερευνήσουν «επειγόντως» την υπόθεση, για να ανακτήσουν «πολύ σημαντικά χρηματικά ποσά που θα μπορούσαν να επενδυθούν για δημόσιες ανάγκες».

Το πρόσωπο «βιτρίνα» του Αμπράμοβιτς

Κεντρικό πρόσωπο της έρευνας είναι ο Γιουτζίν Σβίντλερ, πρώην διευθυντής της Τσέλσι και δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας, ο οποίος επί του παρόντος αμφισβητεί την απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης να του επιβάλει κυρώσεις για τις στενές σχέσεις του με τον Αμπράμοβιτς. Ο Σβίντλερ μετακόμισε στις ΗΠΑ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά από το 2004 έως το 2022 ζούσε στο Ηνωμένο Βασίλειο, έχοντας ακίνητα στο Λονδίνο και το Σάρεϊ.

Ένας ειδικός σε θέματα φορολογίας δήλωσε στο BBC ότι τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι ο Σβίντλερ είχε λάβει στρατηγικές αποφάσεις για τις επενδύσεις ενώ βρισκόταν στο Ηνωμένο Βασίλειο και όχι στις Παρθένες Νήσους. Οι δικηγόροι του, πάντως, αρνούνται τους συγκεκριμένους ισχυρισμούς.

Το σχέδιο που αφορούσε τις επενδύσεις του Αμπράμοβιτς σε hedge funds αποκαλύφθηκε σε μια τεράστια διαρροή δεδομένων που το BBC και το Γραφείο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας εξετάζουν εδώ και πάνω από έναν χρόνο. Πρόκειται για χιλιάδες αρχεία και μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από μια εταιρεία με έδρα την Κύπρο που διαχειριζόταν την οικονομική αυτοκρατορία του Αμπράμοβιτς.

Το BBC και οι συνεργάτες του στα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του Guardian, έχουν αναφερθεί στα αρχεία που διέρρευσαν από το 2023 στο πλαίσιο της έρευνας Cyprus Confidential της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητικών Δημοσιογράφων. Χθες, Τρίτη (28/1), αποκαλύφθηκε ότι ο Αμπράμοβιτς είχε αποφύγει εκατομμύρια σε ΦΠΑ για τα λειτουργικά έξοδα του στόλου των γιοτ του. Τα στοιχεία που διέρρευσαν δείχνουν ότι ο Αμπράμοβιτς επένδυσε ένα μεγάλο μέρος του πλούτου που απέκτησε τη δεκαετία του 1990 μέσω μιας συμφωνίας που τα διοχέτευσε σε μια εταιρεία στις Παρθένες Νήσους με την ονομασία Keygrove Holdings Ltd. Από εκεί επενδύθηκαν έως και 6 δισ. δολάρια (4,8 δισ. λίρες) -μεταξύ των τελών της δεκαετίας του 1990 και των αρχών της δεκαετίας του 2020- σε δυτικά hedge funds, σύμφωνα με τα αρχεία που διέρρευσαν. Οι επενδύσεις αυτές απέφεραν στον ολιγάρχη κέρδη ύψους περίπου 3,8 δισ. δολαρίων (3,1 δισ. λιρών) σε διάστημα σχεδόν δύο δεκαετιών.

Δεν είναι ασυνήθιστο για τις επιχειρήσεις να αποφεύγουν νόμιμα την καταβολή φόρου για τα κέρδη τους, πραγματοποιώντας τις επενδύσεις τους από εταιρείες σε φορολογικούς παραδείσους. Όμως, οι σχετικές εταιρείες πρέπει να διοικούνται και να ελέγχονται υπεράκτια, εκεί όπου έχουν συσταθεί. Εάν οι στρατηγικές αποφάσεις μιας υπεράκτιας εταιρείας λαμβάνονται από κάποιον στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα κέρδη της θα μπορούσαν να φορολογηθούν σαν να επρόκειτο για εταιρεία του Ηνωμένου Βασιλείου. Τα έγγραφα που διέρρευσαν δείχνουν ότι οι διευθυντές των επενδυτικών εταιρειών στις Παρθένες Νήσους παρέδωσαν απόλυτες εξουσίες στον Σβίντλερ, ο οποίος ζούσε στο Ηνωμένο Βασίλειο και απέκτησε τη βρετανική υπηκοότητα το 2010. Το BBC έχει δει έγγραφα «γενικής πληρεξουσιότητας» με ημερομηνία μεταξύ 2004 και 2008, τα οποία του έδιναν τις «ευρύτερες δυνατές εξουσίες» και «πλήρη εξουσία να κάνει τα πάντα και οτιδήποτε» στις επενδυτικές εταιρείες.

Σε άλλο σημείο του βρετανικού δημοσιεύματος, η εμπειρογνώμονας σε θέματα φορολογίας, Ρίτα ντε λα Φερία, εξηγεί ότι τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ένας κάτοικος του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως ο Σβίντλερ, έπαιρνε «στρατηγικές μεγάλες αποφάσεις» σχετικά με τις επενδύσεις του hedge fund ήταν μια «σαφής ένδειξη» ότι τα τεράστια κέρδη θα έπρεπε να φορολογηθούν από το Ηνωμένο Βασίλειο. «Νομίζω ότι αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο στοιχείο που βγάζει νόημα. Αυτό θα ήταν, και πάλι, ισχυρή απόδειξη ότι η αποτελεσματική διαχείριση της εταιρείας δεν γινόταν στις Παρθένες Νήσους», υπογράμμισε.

Το δίκτυο εταιρειών που έφτανε μέχρι την Τσέλσι

Τα έγγραφα που διέρρευσαν αποκαλύπτουν επίσης ότι μεγάλα ποσά από τα μη φορολογημένα κέρδη από τις επενδύσεις των hedge funds του Αμπράμοβιτς πέρασαν από ένα δίκτυο εταιρειών του ολιγάρχη πριν εισρεύσουν στην Τσέλσι. Οι επενδύσεις του hedge fund επέστρεφαν στις εταιρείες του και στη συνέχεια στην Keygrove, τη μητρική τους εταιρεία. Η Keygrove στη συνέχεια δάνειζε χρήματα σε άλλες εταιρείες του δικτύου του Αμπράμοβιτς, οι οποίες με τη σειρά τους δάνειζαν χρήματα στην Camberley International Investments Ltd -μια εταιρεία που ιδρύθηκε για να χρηματοδοτήσει την Τσέλσι. Μέχρι το 2021, όταν η Τσέλσι κατέκτησε το Champions League, το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων και το UEFA Super Cup, εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε δάνεια προς τον σύλλογο θα μπορούσαν να εντοπιστούν σε εταιρείες που επωφελούνταν από τις αφορολόγητες επενδύσεις του Αμπράμοβιτς σε hedge funds.

Στο εκτενές δημοσίευμα, το BBC υπολογίζει πως με βάση τα κέρδη από το ευρύ δίκτυο εταιρειών του Αμπράμοβιτς, στο διάστημα 1999-2018, συνυπολογίζοντας και ενδεχόμενους τόκους υπερημερίας και πρόστιμα για παράλειψη ενημέρωσης των φορολογικών Αρχών, ο Ρώσος μεγιστάνας θα μπορούσε σήμερα να χρωστάει έως και 1 δισ. λίρες.

«Παγωμένα» κεφάλαια

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η βρετανική κυβέρνηση επέτρεψε στον Αμπράμοβιτς να πουλήσει την Τσέλσι στον Τοντ Μπόλι. Το έκανε υπό τον όρο ότι 2,5 δισ. λίρες από τα έσοδα θα διατεθούν σε φιλανθρωπικά ιδρύματα που θα στηρίζουν τα θύματα του πολέμου στην Ουκρανία. Σχεδόν τρία χρόνια αργότερα, τα χρήματα εξακολουθούν να βρίσκονται σε έναν δεσμευμένο τραπεζικό λογαριασμό της τράπεζας Barclays, σύμφωνα με πληροφορίες, λόγω διαφωνίας για το πώς θα έπρεπε να δαπανηθούν, με τον Αμπράμοβιτς να θέλει τα χρήματα να πάνε σε «όλα τα θύματα» του πολέμου και τη βρετανική κυβέρνηση να επιμένει ότι θα έπρεπε να δαπανηθούν αποκλειστικά για ανθρωπιστική βοήθεια στην Ουκρανία.

Η έρευνα του BBC δείχνει ότι, όπως ακριβώς οι Ουκρανοί περιμένουν χρήματα από το πρώην αφεντικό της Τσέλσι, έτσι περιμένει και ο Βρετανός φορολογούμενος, καταλήγει χαρακτηριστικά το δημοσίευμα.

Διαβάστε ακόμη: