Το Σάββατο 6 Φεβρουαρίου 2021 η Λιβύη ξύπνησε με μια νέα «ενωμένη» κυβέρνηση. Την προηγούμενη μέρα στη Γενεύη, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, το Forum του λιβυκού πολιτικού διαλόγου (LPDF), εξέλεξε ένα Προεδρικό Συμβούλιο αποτελούμενο από τρία μέλη και έναν πρωθυπουργό.
Το νέο Συμβούλιο ανέλαβε την εξαιρετικά δύσκολη αποστολή να συστήσει μια κοινή κυβέρνηση ενότητας, ενώ τα δύο μέρη (Saraj & Haftar) συγκρούονται βίαια, από το 2014. Ο ΟΗΕ επέλεξε τους 75 εκπροσώπους του Forum (LPDF), οι οποίοι στον δεύτερο γύρο ψήφισαν την μια από τις δυο λίστες υποψηφίων.
Έτσι ο Mohammed Menfi ανέλαβε την προεδρία.
Με καταγωγή από την Ανατολική Λιβύη, υπηρέτησε ως πρέσβης στην Ελλάδα, από όπου εκδιώχθηκε τέλος του 2019, με αφορμή την ΑΟΖ που προέκυψε από την συμφωνία της Λιβύης με την Τουρκία, η οποία προκάλεσε την σφοδρή αντίδραση της Αθήνας.
Ο κανταφικός Τουαρέγκ Moussa al-Koni, όπως και ο βουλευτής Abdullah Lafi είναι τα αλλά δύο μέλη του Συμβουλίου, ενώ ο Abdulhamid al-Dabaida (από την Misratah, στην καρδιά της επανάστασης της Τριπολίτιδας) είναι ο νέος πρωθυπουργός.
Η επικεφαλής της αποστολής του ΟΗΕ στην Λιβύη Stephanie Williams υποσχέθηκε ότι θα διερευνήσει την συμμετοχή ή μη του Al-Dabaida στις εχθροπραξίες.
Η καινούργια ομάδα έχει κυρίως την αποστολή της οργάνωσης γενικών εκλογών στις 21 Δεκεμβρίου 2021.
Προς τούτο είναι απαραίτητος ο σχηματισμός κυβέρνησης, στην οποία θα εκπροσωπούνται όλες οι φυλές και οι μειονότητες της χώρας : Άραβες και Αραβποποιημένοι Berberes – 15 διαφορετικές φυλές, Berberes, Touareg, Tebou.
Στη συνέχεια θα πρέπει να αποφασίσει πως θα διαχειριστεί το υπέρογκο χρέος που δημιούργησε η παράλληλη κυβέρνηση του Στρατάρχη Haftar στην Ανατολική Λιβύη, με την αγορά βαρέως εξοπλισμού, στην προσπάθεια καταπολέμησης των τρομοκρατών από το 2014.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι επίσης ο καταμερισμός των εσόδων του ορυκτού πλούτου στις τρεις περιοχές (Τριπολίτιδα, Κυρηναϊκή και Νότος), ενώ το θέμα δεν συζητήθηκε καν στη Γενευη, όπου οι συμμετέχοντες αναλώθηκαν σε γενικολογίες για τη συμφιλίωση και την ειρήνη.
Πάντως, ο ΟΗΕ φαίνεται αποφασισμένος να εκμεταλλευτεί την σχετική ηρεμία από τα μέσα Ιουνίου (μάλλον χάριν της Ρωσίας –σύμμαχο του Haftar και της Τουρκίας– σύμμαχο του Saraj, οι οποίοι συμφώνησαν πώς θα μοιράσουν τα «λάφυρα»).
Όπως και να είναι, το Συμβούλιο Ασφαλείας διέταξε την αποστολή παρατηρητών για την τήρηση της συμφωνηθείσας τον Οκτώβριο ανακωχής, καθώς και την απομάκρυνση των ξένων στρατευμάτων από τη Λιβύη (εκτιμώνται σε 20.000 – κυρίως Ρώσοι μισθοφόροι, Τούρκοι στρατιώτες και Σύριοι ντζιχαντιστές της Άγκυρας).
Όμως η ιστορία μάς δείχνει ότι η παρουσία στρατευμάτων του ΟΗΕ δυστυχώς δεν σταματάει πολέμους. Πριν μερικές εβδομάδες η επικεφαλής του ΟΗΕ Stephanie Williams βρέθηκε στην Σύρτη, μερικά μέτρα από την βάση των Ρώσων μισθοφόρων.
Κανείς από τις δύο πλευρές δεν έδειξε να ενοχλείται.
Είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί αν η νέα αυτή προσπάθεια εξομάλυνσης της χαώδους κατάστασης που επικρατεί στη Λιβύη θα είναι επιτέλους αποτελεσματική ή θα παραταθεί ακόμα περισσότερο η ταλαιπωρία των δύστυχων κατοίκων της.
Γράφει ο Νίκος Μπάρδης, πρώην Διευθ. VEOLIA, πρώην Διευθ. Συμβούλου ΕΥΔΑΠ
