Ο Γκάρι Γκίλμορ εκτελέστηκε στη φυλακή της πολιτείας της Γιούτα το 1977, αφού καταδικάστηκε σε θάνατο τον Οκτώβριο του 1976 για τη δολοφονία ενός υπαλλήλου μοτέλ. Σε αντίθεση με τους περισσότερους θανατοποινίτες, ο Γκίλμορ είχε απαιτήσει να εκτελεστεί το συντομότερο δυνατό. Στα δευτερόλεπτα πριν γίνει η επιθυμία του πράξη, τα τελευταία του λόγια ήταν «Ας το κάνουμε» (Let’s Do It).

Το 2015, ο διευθυντής διαφήμισης Νταν Γουίντεν είπε πως τα λόγια του Γκίλμορ τον ενέπνευσαν να σκεφτεί το διάσημο σλόγκαν «Just Do It» του γίγαντα αθλητικών ειδών, Nike. Θυμήθηκε πως το 1988, λίγο πριν από ένα κρίσιμο μίτινγκ με τα αφεντικά της Nike, αποφάσισε να προτείνει μια ελαφρώς τροποποιημένη εκδοχή των λέξεων του Γκίλμορ ως το σλόγκαν της εταιρείας. Το «Just Do It», που εξακολουθεί να είναι το σλόγκαν της Nike, χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά σε διαφημίσεις την ίδια χρονιά και έκτοτε έχει περιγραφεί ως ένα από τα καλύτερα taglines του 20ου αιώνα.

Η περίπτωση του Γκίλμορ ήταν επίσης αξιοσημείωτη επειδή η θανατική ποινή είχε επιστρέψει – αμφιλεγόμενα – στις ΗΠΑ το 1976 και ο 36χρονος έγινε ο πρώτος που εκτελέστηκε βάσει το νέου νόμου. Τα τελευταία του λόγια τυπώθηκαν σε μπλουζάκια ενώ οι κερατοειδείς του – που δωρίστηκαν λίγες ώρες μετά τον θάνατό του – ενέπνευσαν το επιτυχημένο τραγούδι «Gary Gilmore’s Eyes».

 Γκάρι Γκίλμορ

Ο Γκίλμορ πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του στη φυλακή αφού είχε μπελάδες με τον νόμο μετά τον θάνατο του πατέρα του. Το 1964 καταδικάστηκε σε 15ετή κάθειρξη με κατηγορίες για επίθεση και ένοπλη ληστεία. Στις 19 Ιουλίου 1976, αφού αποφυλακίστηκε υπό όρους τον Απρίλιο του ίδιου έτους, λήστεψε και δολοφόνησε τον υπάλληλο του βενζινάδικου Μαξ Τζένσεν, στο Όρεμ της Γιούτα. Το επόμενο βράδυ, δολοφόνησε τον διευθυντή ενός μοτέλ, τον Μπένι Μπάσνελ. Μάλιστα, ανάγκασε τον Μπάσνελ να ξαπλώσει πριν τον πυροβολήσει στο κεφάλι.

Ο Γκίλμορ διέπραξε τα αποτρόπαια εγκλήματα, παρόλο που και οι δύο άνδρες είχαν συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις του. Κι ενώ ο πρώτος φόνος δεν έφτασε ποτέ σε δίκη, τον Οκτώβριο του 1976, ο Γκίλμορ καταδικάστηκε σε θάνατο για τον δεύτερο φόνο.

Η πρώτη εκτέλεση μετά από 10 χρόνια στις ΗΠΑ

Η μοίρα του Γκίλμορ έγινε μέρος μιας πολιτικής διελκυστίνδας επειδή το τετραετές νομικό μορατόριουμ για την θανατική ποινή στις ΗΠΑ είχε λήξει την ίδια χρονιά. Η δολοφονία του ήταν η πρώτη εκτέλεση στις ΗΠΑ μετά από σχεδόν 10 χρόνια. Ο τελευταίος άνθρωπος που εκτελέστηκε πριν από τον Γκίλμορ στις ΗΠΑ ήταν ο Λούις Χοσέ Μόνγκε, ο οποίος πέθανε σε θάλαμο αερίων στο Κολοράντο τον Ιούνιο του 1967.

Η ίδια η μητέρα του Γκίλμορ, Μπέσι, είχε ζητήσει από το Ανώτατο Δικαστήριο της Γιούτα να αναβάλει την εκτέλεση του γιου της, όπως και οι δικηγόροι από την Αμερικανική Ένωση Πολιτικών Ελευθεριών.

Η εκτέλεση του Γκάρι Γκίλμορ

Η τελική ημερομηνία για την εκτέλεση του Γκίλμορ επιβλήθηκε όταν το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ αρνήθηκε να παρέμβει για να την σταματήσει για άλλη μία φορά. Ακόμη κι όταν επρόκειτο να θανατωθεί, οι δικηγόροι του ACLU είχαν προσπαθήσει να πετύχουν άλλη μία συμφωνία για την αναστολή της εκτέλεσης.

Το πενταμελές εκτελεστικό απόσπασμα αποτελούνταν από πέντε εθελοντές που χρησιμοποιούσαν τουφέκια Winchester. Τέσσερις από αυτούς έλαβαν το ποσό των 80 δολαρίων ενώ αυτός που φώναξε «πυρ!» πήρε επιπλέον 20. Οι δήμιοι στέκονταν κρυμμένοι πίσω από μία κουρτίνα με πέντε μικρές τρύπες μέσα από τις οποίες στόχευσαν.

Όταν ρωτήθηκε ποιες ήταν οι τελευταίες του λέξεις, ο Γκίλμορ απάντησε «Let’s do it».