Μια ηχηρή προειδοποίηση προς τους επενδυτές απευθύνει ο Nassim Nicholas Taleb, συγγραφέας του διεθνούς best seller «Ο Μαύρος Κύκνος» και επιστημονικός σύμβουλος στο hedge fund Universa Investments. Μιλώντας στο Greenwich Economic Forum, ο Taleb υπογράμμισε ότι η παγκόσμια αγορά μπορεί να βρίσκεται σε τροχιά ιστορικών ρεκόρ, όμως πίσω από το εντυπωσιακό ράλι των μετοχών κρύβονται διαρθρωτικές ανισορροπίες που προμηνύουν μια αναπόφευκτη κρίση χρέους στις ΗΠΑ.
Ο «λευκός κύκνος» του αμερικανικού χρέους
Ο Taleb, γνωστός για τη θεωρία των «μαύρων κύκνων» —απρόβλεπτων, ακραίων γεγονότων με τεράστιο αντίκτυπο— υποστηρίζει ότι ο πραγματικός κίνδυνος σήμερα είναι προβλέψιμος. Τον αποκαλεί «λευκό κύκνο»: την εκρηκτική αύξηση του αμερικανικού δημοσίου χρέους.
«Οδεύουμε σε κάποιο σημείο στο μέλλον —κι όμως δεν υπάρχει τρόπος να το αποφύγουμε, εκτός αν γίνει θαύμα— προς ένα πρόβλημα χρέους», τόνισε.
Όταν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού, «έχεις πρόβλημα. Είτε είσαι ιδιώτης είτε κράτος», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά.
Ακραία αισιοδοξία, αλλά με αντιστάθμιση
Παρά τη θετική εικόνα των χρηματιστηρίων, ο Taleb υπογραμμίζει ότι η πραγματική διαχείριση ρίσκου απαιτεί διπλή στρατηγική:
- αισιοδοξία για την αγορά,
- συνδυασμένη με εμμονική ανάγκη για προστασία απέναντι στα απρόοπτα.
«Αν δεν επιβιώσεις τα κραχ, δεν θα βγάλεις ποτέ χρήματα», σημείωσε. Η Universa Investments, με τη δική του καθοδήγηση, παραμένει αισιόδοξη, αλλά με ισχυρά εργαλεία αντιστάθμισης κινδύνου.
Το μόνο απρόβλεπτο θα ήταν ένα… θαύμα
Αναφερόμενος στον επόμενο «μαύρο κύκνο», δηλαδή σε ένα ακραίο απρόβλεπτο σοκ, ο Taleb επισήμανε ότι το μόνο που θα μπορούσε σήμερα να αποτελέσει έκπληξη είναι κάτι θετικό: ένα γεγονός που θα εξαφάνιζε το χρέος. «Κάποιο θαύμα που αχρηστεύει ξαφνικά το χρέος. Και δεν υπάρχει τίποτα τέτοιο στον ορίζοντα», είπε.
Στο ερώτημα αν η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να αποτελέσει αυτό το «θαύμα», εμφανίστηκε συγκρατημένος. Αν και παραδέχθηκε ότι η ΑΙ μπορεί να βοηθήσει, προειδοποίησε ότι συνοδεύεται από νέους κινδύνους. «Στο παρελθόν, η τεχνολογία αντικαθιστούσε χειρωνακτικές εργασίες. Τώρα απειλεί τις εξειδικευμένες», είπε, προειδοποιώντας για ανατροπές σε κορυφαίες θέσεις εργασίας.
Ο κίνδυνος της μείωσης ταλέντου
Ένα ακόμα «λευκός κύκνος», κατά τον Taleb, είναι η εξάρτηση των ΗΠΑ από τα εισαγόμενα ταλέντα. Η σκληρή στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στις βίζες H-1B υψηλής ειδίκευσης, είπε, μπορεί να επιβραδύνει την καινοτομία. «Μάλλον θα έπρεπε να πληρώνουμε κόσμο για να παίρνει αυτές τις βίζες», δήλωσε, προειδοποιώντας ότι ο περιορισμός των ροών μεταναστών θα έχει ταχύτατο αντίκτυπο στην ανάπτυξη.
Το μήνυμα Taleb προς τους επενδυτές
Ο Taleb, που έχει ταυτιστεί με τη λογική της προνοητικότητας έναντι του αιφνιδιασμού, επανέλαβε ότι η προστασία του χαρτοφυλακίου δεν είναι πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα.
Σε μια εποχή όπου η αγορά δείχνει ανίκητη, προειδοποιεί: η μεγαλύτερη απειλή δεν είναι αυτό που δεν βλέπουμε, αλλά αυτό που βλέπουμε και αγνοούμε.
