Ο νέος γύρος των δασμών Τραμπ με επίκεντρο τον κλάδο αυτοκινήτου έχει αναζωπυρώσει τους χειρότερους φόβους των αγορών για τις συνέπειες ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου. Όμως, οι συνέπειες αυτές δεν θα πλήξουν μόνο τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, αλλά και την ίδια την αμερικανική οικονομία όπως έχουν επισημάνει επανειλημμένως διεθνείς οίκοι και έγκριτοι αναλυτές.

Πλέον χαρακτηριστικό είναι το καμπανάκι του κινδύνου που έκρουσε ο πλέον σκληρός από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, η Moody’s όταν προειδοποίησε ευθέως ότι οι εμπορικοί δασμοί μπορεί να υπονομεύσουν τη δημοσιονομική σταθερότητα των ΗΠΑ περιορίζοντας τη δυνατότητα της χώρας να διαχειριστεί το αυξανόμενο δημόσιο χρέος της και τα υψηλά επιτόκια.

Ισχυρό ράπισμα από τον οίκο

Στην ανάλυση που εξέδωσε ο οίκος επεσήμανε ότι η «δημοσιονομική ισχύς των ΗΠΑ βαδίζει προς μια πολυετή φθίνουσα πορεία», υπογραμμίζοντας δε, πως η κατάσταση έχει επιδεινωθεί περαιτέρω από τότε που αναθεώρησε σε «αρνητικό» το outlook της αμερικανικής οικονομίας, τον Νοέμβριο του 2023. Αν και είχε διατηρήσει τότε την ανώτατη αξιολόγηση ΑΑΑ για το αμερικανικό αξιόχρεο.

Αν και η Moody’s αναγνώρισε την «εξαιρετική» ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας και τη σημασία του δολαρίου και της αγοράς ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου για το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, προειδοποίησε ότι οι πολιτικές της δεύτερης διακυβέρνησης Τραμπ —ιδίως οι μαζικοί δασμοί και τα σχέδια για νέες φοροελαφρύνσεις— ενδέχεται να πλήξουν τα κρατικά έσοδα.

«Οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στην πιστοληπτική ικανότητα από τους διατηρούμενους υψηλούς δασμούς, τις φοροελαφρύνσεις αλλά και σημαντικοί κίνδυνοι για την οικονομία έχουν μειώσει τις προσδοκίες ότι οι ισχυρές αντοχές των ΗΠΑ θα συνεχίσουν να αντισταθμίζουν τα αυξανόμενα δημοσιονομικά ελλείμματα και τη μειούμενη δυνατότητα εξυπηρέτησης του χρέους», προειδοποίησε ο αμερικανικός οίκος.

«Στην πραγματικότητα, η δημοσιονομική αποδυνάμωση αναμένεται να συνεχιστεί ακόμη και σε ιδιαίτερα ευνοϊκά οικονομικά και χρηματοοικονομικά σενάρια», προσθέτει, σε άκρως απαισιόδοξο τόνο, η Moody’s.

Συγκεκριμένα κατά την εκτίμηση της, το δημοσιονομικό έλλειμμα θα διευρυνθεί σε περίπου 8,5% του ΑΕΠ έως το 2035 από περίπου 6,3% το 2025. Όσον αφορά το δημόσιο χρέος προβλέπει ότι θα ανέλθει σε περίπου 130% του ΑΕΠ έως το 2035 από σχεδόν 100% το 2025.

Απειλείται η ζήτηση για κρατικά ομόλογα

Η παρέμβαση του οίκου ήρθε, εξάλλου, σε μια περίοδο έντονης διαμάχης στο λόφο του Καπιτωλίου, αλλά και εντός της κυβέρνησης Τραμπ, για το πώς μπορεί η χώρα να ακολουθήσει μια περισσότερο βιώσιμη δημοσιονομική πορεία. Οικονομικοί αναλυτές και επενδυτές έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι το εκρηκτικά αυξανόμενο χρέος και δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ μπορεί τελικά να μειώσει τη ζήτηση για κρατικά ομόλογα, τα οποία βέβαια αποτελούν τον θεμέλιο λίθο του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος.

Θυμίζουμε πως το δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ για το οικονομικό έτος που ολοκληρώθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου ανήλθε στα 1,8 τρισ. δολάρια, σημειώνοντας έτσι αύξηση κατά 8% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.

Όταν η Moody’s αναθεώρησε τις προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας από σταθερές σε αρνητικές, πριν από περίπου δύο χρόνια, είχε επισημάνει ήδη από τότε πως η ραγδαία αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους αλλά και η πολιτική πόλωση αποτελούν βασική πηγή προβλημάτων. Τα δεδομένα αυτά στο διάστημα που μεσολάβησε, όχι μόνο δεν έχουν βελτιωθεί αλλά μάλλον έχουν επιδεινωθεί και φαίνεται ότι θα επιδεινωθούν περαιτέρω με τη στρατηγική που ακολουθεί ο σημερινός Λευκός Οίκος.

Ο οίκος στη νέα ανάλυση του προειδοποίησε ότι η «δυνατότητα εξυπηρέτησης του χρέους των ΗΠΑ παραμένει αισθητά ασθενέστερη από άλλες χώρες με ανώτατη αξιολόγηση ΑΑΑ», τονίζοντας ότι ακόμη και τα πιο αισιόδοξα σενάρια, βάσει των οποίων οι ρυθμοί ανάπτυξης θα κινηθούν γύρω στο 3%, αποκαλύπτουν «αυξανόμενους κινδύνους ότι η υποβάθμιση της δημοσιονομικής ισχύος των ΗΠΑ ενδέχεται να μην αντισταθμίζεται πλέον επαρκώς από την οικονομική της υπεροχή».

Βεβαίως, παρά τα αδύναμα αυτά στοιχεία, η Moody’s παραδέχτηκε ότι η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη παραμένει για την ώρα «ισχυρή και ανθεκτική». Ωστόσο, οι αναλυτές της προειδοποίησαν ότι η «μεταβαλλόμενη ατζέντα της αμερικανικής κυβέρνησης σε θέματα εμπορίου, μετανάστευσης, φορολογίας, ομοσπονδιακών δαπανών και κανονιστικών ρυθμίσεων θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει τμήματα της αμερικανικής αλλά και παγκόσμιας οικονομίας με σημαντικές μακροπρόθεσμες συνέπειες».

Σημειωτέον πως η Moody’s είναι ο μοναδικός από τους τρεις μεγάλους διεθνείς οίκους που διατηρούν την κορυφαία αξιολόγηση ΑΑΑ για την αμερικανική οικονομία. Η Fitch Ratings έχει υποβαθμίσει την βαθμολογία της στο ΑΑ+ από τον Αύγουστο του 2023, ενώ στο ΑΑ+ τοποθετεί το αμερικανικό αξιόχρεο και η S&P Global Ratings.

Διαβάστε ακόμη: