Τρία σενάρια για την ελληνική οικονομία με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία,  καταγράφουν οι αναλυτές της Moody’s Analytics, προειδοποιώντας ότι η έκρηξη του πληθωρισμού θα συντρίψει το διαθέσιμο εισόδημα.

Στο βασικό σενάριο της Moody’s Analytics η αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ παραμένει πάνω από το δυνητικό επίπεδο μέχρι το 2024. Μετά από υπερθέρμανση για πέντε χρόνια, η ελληνική οικονομία βλέπει τον ετήσιο πληθωρισμό της γύρω από τον στόχο της ΕΚΤ μέχρι το 2026, ενώ η ανεργία φτάνει στο φυσικό της επίπεδο. Η ισχυρή ανάπτυξη και η εμπιστοσύνη των αγορών αντανακλώνται στις αποδόσεις των ομολόγων, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να δανείζεται με χαμηλό επιτόκιο και να εξομαλύνει το χρέος της. Μέχρι το τέλος του 2024, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ έχει μειωθεί κάτω από το 170% και το έλλειμμα συγκλίνει στο μηδέν. Το ΑΕΠ αυξάνεται κατά 4,5% το 2022 και κατά 2,8% το 2023.

Στο θετικό σενάριο, η στρατιωτική σύγκρουση στην Ουκρανία επιλύεται πολύ ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν. Ως αποτέλεσμα, οι γεωπολιτικές εντάσεις μειώνονται νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν βάσει του βασικού σεναρίου. Οι κυρώσεις αίρονται γρήγορα, υποστηρίζοντας τις γραμμές εφοδιασμού βασικών εμπορευμάτων από τη Ρωσία. Η πλήρης εξασθένιση της πανδημίας και των γεωπολιτικών εντάσεων οδηγεί σε ισχυρή ανάκαμψη της ζήτησης, ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών, με κινητήρια δύναμη τα νοικοκυριά που ξοδεύουν τις πλεονάζουσες αποταμιεύσεις τους. Σε αυτό το σενάριο, το ελληνικό ΑΕΠ διευρύνεται κατά 5,7% το 2022 και κατά 3,9% το 2023.

Στο δυσμενές σενάριο, η στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας επιδεινώνεται σημαντικά και επιμένει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το αναμενόμενο. Η απειλή μιας σημαντικής διακοπής του παγκόσμιου εφοδιασμού με εμπορεύματα διατηρεί τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου σε υψηλά επίπεδα για την Ευρώπη, με αποτέλεσμα οι ρυθμοί πληθωρισμού να επιταχύνονται σημαντικά πάνω από τα βασικά επίπεδα. Μια άλλη παραλλαγή του COVID-19 εμφανίζεται το χειμώνα και προκαλεί την επιστροφή σε μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Η πολιτική αστάθεια προκαλεί πολλαπλούς γύρους εκλογών που πλήττουν την οικονομία το 2023 και αυξάνουν σημαντικά το κόστος του χρέους. Το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών συμπιέζεται- αντί να δαπανήσουν τις πλεονάζουσες αποταμιεύσεις, τα νοικοκυριά περιορίζουν σημαντικά τις δαπάνες τους. Οι αρνητικές επιπτώσεις του πλούτου από την πτώση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων αποθαρρύνουν περαιτέρω τους Ευρωπαίους από τις δαπάνες. Σύμφωνα με το εν λόγω σενάριο, το ΑΕΠ αυξάνεται μόνο κατά 1,9% το 2022 και συρρικνώνεται κατά 1,5% το 2023.

Κυβέρνηση συνασπισμού ή μπαράζ αναμετρήσεων το 2023;

Σχολιάζοντας τις πολιτικές εξελίξεις, η Moody’s σημειώνει ότι πριν αποχωρήσει από την εξουσία, η κυβέρνηση Τσίπρα άλλαξε τον εκλογικό νόμο έτσι ώστε να μην υπάρχουν έδρες – μπόνους για το πρώτο κόμμα, καθιστώντας δυσκολότερο τον σχηματισμό μονοκομματικής κυβέρνησης, αναγκάζοντας έτσι να σχηματίσουν κυβερνήσεις συνασπισμού ή να υπάρξουν επαναλαμβανόμενες εκλογές μέχρι να σχηματιστεί κυβέρνηση.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αντέστρεψε αυτόν τον νόμο, αλλά λόγω συνταγματικών περιορισμών αυτό θα τεθεί σε ισχύ μετά τον επόμενο εκλογικό κύκλο.
Εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης καταφέρει να σταθεροποιήσει ή ακόμα και να αυξήσει τα ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις, οι πρόωρες εκλογές θα μπορούσαν να αποφευχθούν και οι Έλληνες θα πάνε στις κάλπες το 2023.

Χωρίς το «μπόνους» – εδρών, ο νικητής αυτών των εκλογών πιθανότατα θα πρέπει να κερδίσει την υποστήριξη της αντιπολίτευσης για μια κυβέρνηση συνασπισμού ή θα βρεθεί αντιμέτωπος με εκλογικές διαδικασίες δεύτερου ή και τρίτου γύρου.

Εάν υπάρξει δεύτερος γύρος, η Moody’s εκτιμά ότι οι Έλληνες θα θέλουν να αποφύγουν συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις που θα έβλαπταν περαιτέρω την οικονομία.
Ωστόσο, εάν υπάρξει και τρίτος γύρος, οι οικονομικές προοπτικές για το 2023 θα αλλάξουν σημαντικά με καθοδικές πιέσεις στο ΑΕΠ λόγω της αβεβαιότητας, των υψηλότερων επιτοκίων και του δημόσιου χρέους.