Σε «πονοκέφαλο» για τους επιστήμονες εξελίσσεται το νέο μεταλλαγμένο στέλεχος του κορωνοϊού SARS-CoV-2 Β.1.1.529 που ταυτοποιήθηκε στην Νότια Αφρική και έχει γίνει γνωστό ως «μετάλλαξη της Μποτσουάνα».

Όπως μεταδίδει ο Guardian, μπορεί ο αριθμός των κρουσμάτων που έχουν επιβεβαιωθεί -μόλις 10- με τη γονιδιωματική αλληλουχία να είναι μικρός, ωστόσο, η παραλλαγή έχει προκαλέσει σοβαρή ανησυχία σε ορισμένους ερευνητές, επειδή ορισμένες από τις τροποποιήσεις μπορεί να βοηθήσουν τον ιό να παρακάμψει την ανοσία.

Η νέα αυτή παραλλαγή του κορωνοϊού φέρει 32 μεταλλάξεις (A67V, Δ69-70, T95I, G142D/Δ143-145, Δ211/L212I, ins214EPE, G339D, S371L, S373P, S375F, K417N, N440K, G446S, S477N, T478K, E484A, Q493K, G496S, Q498R, N501Y, Y505H, T547K, D614G, H655Y, N679K, P681H, N764K, D796Y, N856K, Q954H, N969K, L981F) στην περιοχή της εξωτερικής πρωτεΐνης ακίδας S.

Είναι πιο επιθετικό;

Ο μεγάλος αριθμός μεταλλάξεων καθιστά πιθανή την ύπαρξη διαφορετικών χαρακτηριστικών του ιού και προς το παρόν δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά στοιχεία για το πως αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα της νέας μετάλλαξης να μεταδίδεται μεταξύ των ανθρώπων, αν συντελεί σε σοβαρότερη νόσοηση/θάνατο και κατά πόσο καλύπτεται από τα υπάρχοντα εμβόλια.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει ταξινομήσει το στέλεχος B.1.1.529 ως «υπό επιτήρηση» (variant under monitoring), η οποία είναι χαμηλότερου κινδύνου από τα «στελέχη ενδιαφέροντος» (variants of interest), και «ιδιαίτερου ενδιαφέροντος» (variants of concern), με την μετάλλαξη Δέλτα να συγκαταλέγεται στην τελευταία κατηγορία.

Σε ποιες χώρες εντοπίζεται

Η παραλλαγή εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Μποτσουάνα, όπου έχουν πλέον εντοπιστεί τρία κρούσματα, ενώ έξι ακόμη έχουν καταγραφεί στη Νότια Αφρική και ένα στο Χονγκ Κονγκ σε ταξιδιώτη που επέστρεφε από τη Νότια Αφρική. Σύμφωνα με τον Guardian, τα πρώτα κρούσματα της μετάλλαξης καταγράφθηκαν στη Μποτσουάνα στις 11 Νοεμβρίου και η πρώτη μόλυνση στη Νότια Αφρική τρεις ημέρες αργότερα. Αναφορικά με το κρούσμα που βρέθηκε στο Χονγκ Κονγκ πρόκειται για έναν 36χρονο άνδρα που είχε αρνητικό τεστ PCR πριν πετάξει από το Χονγκ Κονγκ στη Νότια Αφρική, όπου έμεινε από τις 22 Οκτωβρίου έως τις 11 Νοεμβρίου. Κατά την επιστροφή στο Χονγκ Κονγκ βγήκε αρνητικός, αλλά βρέθηκε θετικός στις 13 Νοεμβρίου ενώ βρισκόταν σε καραντίνα.

Οι επιστήμονες θα παρακολουθούν τη νέα μετάλλαξη μη τυχόν αποκτήσει δυναμική και αρχίζει να εξαπλώνεται ευρύτερα. Την ανησυχία τους, πάντως, εκφράζουν ορισμένοι ιολόγοι στη Νότια Αφρική δεδομένης της πρόσφατης αύξησης των κρουσμάτων στο Γκαουτένγκ, μια αστική περιοχή που περιλαμβάνει την Πρετόρια και το Γιοχάνεσμπουργκ, όπου έχουν εντοπιστεί κρούσματα B.1.1.529.

Φόβοι για μετάλλαξη ανθεκτική στην ανοσία

Μια παραλλαγή του κορωνοϊού που αντιστέκεται στην ανοσία μπορεί να είναι πιο ικανή να αποφύγει το ανοσοποιητικό σύστημα των ανθρώπων που είτε έχουν κολλήσει τον ιό ήδη μία φορά, είτε έχουν εμβολιαστεί κατά της Covid-19.

Τέλος, ο Γκρεγκ Ντορ, ειδικός Παθολόγος Μολυσματικών Νόσων στο Νοσοκομείο St Vincent’s της Αυστραλίας σε tweet του αναφέρει πως το στέλεχος B.1.1.529 «έχει μεταλλάξεις που σχετίζονται με μειωμένη αποτελεσματικότητα των εμβολίων» και προσθέτει ωστόσο ότι ίσως αυτό να το καθιστά «όχι ιδιαίτερα μεταδοτικό».

Σύμφωνα με τον Δρ Ντορ «είναι η στιγμή να το μελετήσουμε και όχι να πανικοβληθούμε».

Ο Φρανσουά Μπαλού, καθηγητής Συστημάτων Υπολογιστικής Βιολογίας και διευθυντής του Ινστιτούτου Γενετικής UCL λέει ότι οι μεταλλάξεις του στελέχους της Μποτσουάνα βρίσκονται σε «έναν ασυνήθιστο αστερισμό» που «συσσωρεύτηκε προφανώς μετά από μια έκρηξη». Και εξηγεί ότι αυτό δείχνει ότι θα μπορούσε να έχει εξελιχθεί κατά τη διάρκεια μιας «χρόνιας λοίμωξης ενός ανοσοκατασταλμένου ατόμου, πιθανώς σε έναν ασθενή με HIV/AIDS που δεν έχει λάβει θεραπεία».

Σύμφωνα με τον καθηγητής Μπαλλού «σίγουρα θα περίμενα να αναγνωρίζεται ελάχιστα από τα εξουδετερωτικά αντισώματα σε σχέση με τα στελέχη Άλφα και Δέλτα. Είναι δύσκολο να προβλέψουμε πόσο μεταδοτικό μπορεί να είναι σε αυτό το στάδιο. Μέχρι στιγμής, τέσσερα στελέχη έχουν προσδιοριστεί σε μια περιοχή της υποσαχάριας περιοχής. Μπορεί να υπάρχει και σε άλλα μέρη της Αφρικής. Προς το παρόν, θα πρέπει να το παρακολουθούμε και να το αναλύουμε εξονυχιστικά, αλλά δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε υπερβολικά, εκτός κι αν αρχίσει να αυξάνεται η παρουσία του σε συχνότητα στο εγγύς μέλλον».

Ο Δρ Μίρα Τσαντ, επικεφαλής περιστατικών Covid-19 στην Υπηρεσία Ασφάλειας της Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου υπενθυμίζει ότι «καθώς είναι στη φύση των ιών να μεταλλάσσονται συχνά και τυχαία, δεν είναι ασυνήθιστο να προκύψουν μικροί αριθμοί περιπτώσεων με νέες μεταλλάξεις. Οποιεσδήποτε παραλλαγές που παρουσιάζουν ενδείξεις εξάπλωσης αξιολογούνται γρήγορα».