Μέντωρ: Εντυπωσιακές εικόνες από την υποβρύχια έρευνα των Κυθήρων. Το 1802 το δικάταρτο μπρίκι «Μέντωρ», ιδιοκτησίας του λόρδου Έλγιν, γεμάτο με αρχαιότητες του Παρθενώνα και άλλων μνημείων που είχαν βιαίως αφαιρεθεί, βυθίστηκε στον όρμο του Αγίου Νικολάου στα νοτιοανατολικά των Κυθήρων, χτυπημένο από τις κακές καιρικές συνθήκες. Το πλοίο βρέθηκε στον βυθό της θάλασσας μετά από πρόσκρουση σε βράχια.

Σήμερα η εικόνα της καταστροφής του πλοίου είναι ιδιαίτερα έντονη όπως καταμαρτυρούν τα ευρήματα στον χώρο του ιστορικού ναυαγίου «Μέντωρ» στα Κύθηρα, ενώ εντοπίστηκαν για πρώτη φορά υποδήματα και άλλα μικροαντικείμενα των επιβατών, σύμφωνα με τη συστηματική υποβρύχια αρχαιολογική έρευνα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων που διενεργήθηκε από τις 4 Σεπτεμβρίου έως τις 21 Σεπτεμβρίου 2020, υπό την διεύθυνση του αρχαιολόγου, Δρ. Δημήτρη Κουρκουμέλη.

Συγκεκριμένα, όπως ενημερώνει με ανακοίνωσή του το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, στο διάστημα 4/9/20 έως 21/9/20 διενεργήθηκε η συστηματική υποβρύχια αρχαιολογική έρευνα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων στο ιστορικό ναυάγιο ΜΕΝΤΩΡ στα Κύθηρα, υπό την διεύθυνση του αρχαιολόγου, Δρ. Δημήτρη Κουρκουμέλη. Κατά τη φετινή υποβρύχια ανασκαφική έρευνα, συνεχίσθηκε η διερεύνηση και ανασκαφή της τομής που είχε ήδη αρχίσει το 2019, στο δυτικό όριο του σωζόμενου σκαριού του πλοίου.

Στον χώρο της τομής εντοπίσθηκαν πολλά ξύλα, τόσο από το πέτσωμα του πλοίου, όσο και τμήματα νομέων. Τα τμήματα αυτά ήταν διάσπαρτα και χωρίς συγκεκριμένη διάταξη, που μαρτυρούν τη γενικότερη καταστροφή που συντελέσθηκε στο χώρο του ναυαγίου κατά τη βύθισή του, όσο και κατά τις μετέπειτα διεργασίες ναυαγιαιρεσίας. Η εικόνα της καταστροφής του πλοίου ήταν ιδιαίτερα έντονη, καθώς τμήματα των νομέων βρέθηκαν να έχουν παγιδευτεί κάτω από βράχια, ενδεικτικό και της σφοδρότητας του κυματισμού που προκαλούν στην περιοχή κυρίως οι νότιοι άνεμοι και οι οποίοι επηρεάζουν το πυθμένα σε μεγάλο βάθος.

Ξύλινα και μεταλλικά αντικείμενα

Στον χώρο της τομής εντοπίσθηκαν, όπως και κατά την προηγούμενη ανασκαφική περίοδο το 2019, ένας σημαντικός αριθμός ξύλινων και μεταλλικών αντικειμένων που σχετίζονται κατά κύριο λόγο με τον εξαρτισμό του ενός εκ των δύο ιστών του πλοίου. Ξύλινοι διαμπερείς κύλινδροι που χρησίμευαν για την κύλιση της κεραίας του κεντρικού ιστίου στον ιστό, ξύλινοι κύλινδροι που απέτρεπαν την περιτύλιξη των σχοινιών, ξύλινες δέστρες για την πρόσδεση των σχοινιών, τροχαλίες διαφόρων μεγεθών, μονές ή διπλές, ορισμένες από τις οποίες σώζουν ακόμα τμήματα των σχοινιών πρόσδεσής τους (από το χώρο του ναυαγίου έχουν ανελκυσθεί μέχρι σήμερα 35 τροχαλίες ακέραιες ή τμήματά τους, από συνολικά περίπου τις 120 που απαιτούνται για τον εξαρτισμό ενός πλοίου των διαστάσεων του Μέντορα).