Η μείωση της ζήτησης που προκαλείται από τις ανατιμήσεις εξανεμίζει τον επιπλέον τζίρο. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την πορεία των σούπερ μάρκετ κατά το πρώτο τρίμηνο με τις πληθωριστικές πιέσεις να επηρεάζουν ήδη σημαντικά την καταναλωτική συμπεριφορά και κατ΄επέκταση και την πορεία του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων. Μια πορεία που αναμένεται να είναι καθοδική και την υπόλοιπη χρονιά με τη NielsenIQ να εκτιμά ότι αυτή θα κλείσει με αρνητικό πρόσημο.

Μάλιστα, εάν οι εκτιμήσεις της γνωστής εταιρείας ερευνών αγοράς επιβεβαιωθούν τότε θα πρόκειται για την πρώτη μείωση τζίρου στον κλάδο των σούπερ μάρκετ μετά από ένα ανοδικό σερί πέντε ετών.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το πρώτο και πιο «αισιόδοξο» σενάριο της NielsenIQ το οποίο παρουσιάστηκε χθες στο πλαίσιο της διαδικτυακής εκδήλωσης για τις αγοραστικές τάσεις το 2022, οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ εκτιμάται ότι θα κλείσουν με οριακή μείωση 0,3% εάν το μακροοικονομικό περιβάλλον παραμείνει στα σημερινά επίπεδα και ο πληθωρισμός των λεγόμενων ταχυκίνητων προϊόντων (αυτά που αγοράζονται πιο συχνά από τους καταναλωτές) διαμορφωθεί σε ετήσια βάση σε 1,6%. Τα περιθώρια λάθους σε αυτό το σενάριο είναι +/- μία ποσοστιαία μονάδα. Στο δεύτερο σενάριο, δηλαδή λαμβάνοντας υπόψη πληθωρισμό 3% στο «καλάθι» των βασικών ειδών, οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ εκτιμάται ότι θα υποχωρήσουν το 2022 κατά 2,6% με το περιθώριο λάθους επίσης +/- μία ποσοστιαία μονάδα.

Ενδεικτικό πάντως για το τι συμβαίνει στον κλάδο είναι το πρώτο τρίμηνο του 2022, καθώς έκλεισε με μείωση πωλήσεων κατά 1,4% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Όσο για το ποιο σενάριο είναι πιθανότερο να επιβεβαιωθεί, η απάντηση μπορεί να βρίσκεται στο στοιχείο για τον πληθωρισμό των ταχυκίνητων προϊόντων που στο πρώτο δίμηνο του 2022 διαμορφώθηκε σε 4,2%.

Οι καταναλωτές ήδη από τα τέλη του 2021 έχουν αλλάξει τις αγοραστικές τους συνήθειες σε μια προσπάθεια να ανταπεξέλθουν στη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος η οποία οφείλεται στην άνοδο των τιμών κυρίως σε ενέργεια, μεταφορές και βασικά τρόφιμα. Σύμφωνα με έρευνα σε καταναλωτές που διενήργησε η NielsenIQ τον Δεκέμβριο του 2021, το 60% έναντι 56% το 2020 και 51% το 2019 δήλωσαν ότι αγοράζουν μόνο τα αναγκαία και έχουν περικόψει τις δαπάνες για περιττές πολυτέλειες.

Επίσης το 27% έναντι 25% το 2020 αγοράζει λιγότερα προϊόντα, ενώ το 28% έναντι 23% το 2020 δηλώνει ότι στρέφεται στην αγορά φθηνότερων προϊόντων. Η ακρίβεια μετατρέπει εκ νέου τους καταναλωτές σε «κυνηγούς προσφορών» με το 43% έναντι 35% το 2020 να δηλώνει ότι επιλέγει από ποιο σούπερ μάρκετ θα ψωνίσει αναλόγως των προσφορών που κάνει.

Το 2021 καταγράφεται επίσης το χαμηλότερο ποσοστό στην περίοδο 2018-2021 αυτών που δηλώνουν ότι είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν περισσότερα για να προμηθευτούν πιο ποιοτικά προϊόντα. Το εν λόγω ποσοστό διαμορφώθηκε στην τελευταία έρευνα σε 44% από 49% το 2020, 64% το 2019 και 56% το 2018.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία επηρεάζει ακόμη περισσότερο την αγοραστική συμπεριφορά με βάση έρευνα της NielsenIQ που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο και στις αρχές Απριλίου.

Προκειμένου να πληρώσουν δόσεις δανείων, λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου και να αγοράσουν τρόφιμα οι καταναλωτές δηλώνουν ότι περικόπτουν τις δαπάνες για διασκέδαση εκτός σπιτιού, για προϊόντα τεχνολογίας και για είδη ένδυσης.