Πάνω από 400 πολίτες, οι οποίοι αγόρασαν ηλεκτρικό αυτοκίνητο, αλλά τελικά εξαιρέθηκαν από τις επιδοτήσεις του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», έχουν ήδη δηλώσει τη συμμετοχή τους σε αγωγές για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από το Δημόσιο, με τον αριθμό, πάντως, να αναμένεται να αυξηθεί το επόμενο διάστημα. Γι’ αυτόν τον σκοπό, μάλιστα, έχει δημιουργηθεί ειδική ομάδα στο Facebook με την ονομασία «Αδικημένοι Κινούμαι Ηλεκτρικά 3».

Αυτοί, πάντως, που δαπάνησαν πολλά χρήματα για να αγοράσουν ηλεκτρικό αυτοκίνητο, δίνοντας σε αρκετές περιπτώσεις και το παλιό αυτοκίνητό τους για απόσυρση, και τελικά έμειναν χωρίς επιδότηση καθώς, αν και οι πόροι του προγράμματος είχαν εξαντληθεί, η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα έμενε ανοιχτή, εκτιμάται ότι ξεπερνούν τις 2.000. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς αυτοκινήτου, το συνολικό ποσό των επιδοτήσεων που αιτήθηκαν οι καταναλωτές και δεν χορηγήθηκε εκτιμάται ότι κυμαίνεται μεταξύ 5 και 6 εκατ. ευρώ.

Το πρόβλημα προέκυψε ως εξής: ο γ΄ κύκλος του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά» ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2024, διεκόπη προσωρινά λόγω εξάντλησης πόρων, επαναχρηματοδοτήθηκε τον Φεβρουάριο του 2025 με επιπλέον 11 εκατ. ευρώ και με προθεσμία υποβολής των αιτήσεων την 30ή Ιουνίου.

Μάλιστα, η σχετική απόφαση δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 17 Φεβρουαρίου 2025 και το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με ανακοίνωσή του στις 19 Φεβρουαρίου 2025 ενημέρωνε τους ενδιαφερομένους ότι νέες αιτήσεις μπορούν να υποβληθούν από τις 20 Φεβρουαρίου 2025. Αν και τα χρήματα εξαντλήθηκαν αμέσως, η πλατφόρμα έμεινε ανοιχτή και οι ενδιαφερόμενοι συνέχιζαν να αγοράζουν αυτοκίνητα και να κάνουν αιτήσεις, με τη μοναδική ένδειξη προβλήματος να είναι στην ουσία η ακόλουθη επισήμανση: «Τα πραγματικά διαθέσιμα ποσά ενδέχεται να έχουν αλλάξει από την τελευταία ενημέρωση. Ελεγχος διαθεσιμότητας ποσών θα πραγματοποιηθεί κατά τη συμπλήρωση της αίτησής σας».

Για να αντιληφθεί κάποιος το μέγεθος της ευθύνης τόσο της πολιτείας όσο και μερίδας των εταιρειών αυτοκινήτου, οι οποίες συνέχιζαν να πωλούν ηλεκτρικά αυτοκίνητα διαφημίζοντας επιδοτήσεις μέχρι και 9.000 ευρώ, αρκεί να δούμε τι έγινε στις 31 Ιουλίου 2025. Με κοινή υπουργική απόφαση ορίστηκαν ως επιλέξιμες προς επιδότηση οι αγορές ηλεκτρικών οχημάτων που είχαν πραγματοποιηθεί από τις 7 Ιουνίου 2025, ενώ εξαίρεσαν από την επιδότηση όσες είχαν γίνει από τις 17 Φεβρουαρίου 2025 (την ημέρα δηλαδή που ανακοινωνόταν η επαναχρηματοδότηση του προγράμματος) έως τις 6 Ιουνίου 2025.

Επιπλέον μειώθηκε το μέγιστο όριο επιδότησης από 9.000 ευρώ σε 3.000 ευρώ για όσους είχαν προβεί σε αγορά αμιγώς ηλεκτρικού οχήματος μεταξύ 7/6/2025 και 30/6/2025. Υπάρχουν μάλιστα και περιπτώσεις που εάν κάποιος είχε καταβάλει προκαταβολή προ της 7ης Ιουνίου 2025 και εξόφλησε το αυτοκίνητο ύστερα από αυτή την ημερομηνία, η αίτηση κρίθηκε μη επιλέξιμη καθώς δεν κατέβαλε όλο το ποσό μετά τις 7/6/2025.

Ευθύνη, βεβαίως, υπάρχει και σε μερίδα εταιρειών αυτοκινήτου, καθώς ενώ το πιθανότερο είναι ότι γνώριζαν πως έχουν εξαντληθεί οι πόροι του προγράμματος, συνέχιζαν να διαφημίζουν τις επιδοτήσεις για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και μάλιστα για τα πολύ ακριβά μοντέλα της κατηγορίας. Διαφημίσεις που συνεχίζονταν χωρίς να υπάρξει, όπως αποδεικνύεται, κανένας έλεγχος ούτε από το υπουργείο Μεταφορών ούτε από τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Καταναλωτή.

Για το θέμα έχει υπάρξει παρέμβαση και του Συνηγόρου του Πολίτη, καθώς προσέφυγαν στην Αρχή καταναλωτές που εξαιρέθηκαν. Σε σχετική επιστολή του ΣΤΠ την 1η Οκτωβρίου 2025 προς το υπουργείο Μεταφορών αναδεικνύεται ακόμη ένα σημαντικό πρόβλημα του προγράμματος και της αντίστοιχης πλατφόρμας: το γεγονός ότι όταν υποβάλλονταν οι αιτήσεις δεν δινόταν ένας μοναδικός ψηφιακός αριθμός/αριθμός πρωτοκόλλου, γεγονός που όπως σημειώνει ο ΣΤΠ «δεν συνάδει προς τα γενικώς ισχύοντα για τις υποβαλλόμενες αιτήσεις στα πλαίσια διοικητικών διαδικασιών και δημιουργεί εύλογες αμφιβολίες όσον αφορά τη διαπίστωση της χρονικής υποβολής αιτημάτων προς ένταξή τους σε καθεστώς ενίσχυσης βάσει των διαθέσιμων πόρων».

Ακόμη πιο σημαντική είναι η επόμενη επισήμανση: «Κατά την άποψη του Συνηγόρου του Πολίτη, η διαφάνεια και λειτουργικότητα της διαδικασίας επέβαλλε την παράδοση αριθμού πρωτοκόλλου σε όλα τα υποβληθέντα αιτήματα, ανεξάρτητα από την ύπαρξη διαθέσιμων τη δεδομένη χρονική στιγμή πόρων, εφόσον το αίτημα είχε υποβληθεί εντός του οριζόμενου από το κανονιστικό πλαίσιο του προγράμματος χρονικού διαστήματος ισχύος της δράσης και η ένταξή τους σε καθεστώς ενίσχυσης σταδιακά, με βάση αποδέσμευση πόρων, σύμφωνα με τη σειρά προτεραιότητας, όπως αυτή θα προέκυπτε από τον εν λόγω αριθμό πρωτοκόλλου».

Αδράνεια του υπουργείου

Κύκλοι του υπουργείου Μεταφορών υποστήριξαν ότι δεν υπήρξε αιφνίδιος αποκλεισμός και ότι οι ενδιαφερόμενοι λάμβαναν μήνυμα εξάντλησης του προϋπολογισμού όταν προσπαθούσαν να υποβάλουν αίτηση. Τονίζουν, δε, ότι η μόνη αξιόπιστη πηγή ενημέρωσης είναι οι επίσημες ενημερώσεις του υπουργείου. Θα πρέπει, βεβαίως, να σημειωθεί ότι για να κάνεις αίτηση θα έπρεπε να είχες πρώτα αγοράσει το αυτοκίνητο, προκειμένου να υποβάλεις την απόδειξη αγοράς.

Στην παρούσα φάση οι διαθέσιμοι πόροι του προγράμματος, σύμφωνα με τα στοιχεία που εμφανίζονταν μέχρι χθες το βράδυ στην πλατφόρμα, ήταν 7,79 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 5,35 εκατ. ευρώ για ηλεκτρικά οχήματα ιδιωτών. Σε ερώτημα για το εάν υπάρχει σκέψη να διατεθούν πόροι προκειμένου να ικανοποιηθούν όσοι αποκλείστηκαν από το πρόγραμμα, πηγές του υπουργείου Μεταφορών ανέφεραν ότι αυτό θα αξιολογηθεί στο μέλλον, αναλόγως της απορρόφησης των πόρων.

Διαβάστε ακόμη: