Μαύρες τρύπες στις δημόσιες συμβάσεις ακόμη και σε εκείνες του Ταμείου Ανάκαμψης διαπιστώνει το Ελεγκτικό Συνέδριο, καταγράφοντας στην ετήσια έκθεσή του πλήθος παραβάσεων των κανονισμών, προφανώς για να διευκολυνθούν οι ημέτεροι.

Κατά το έτος 2024 εκδόθηκαν από τις Υπηρεσίες Επιτρόπου και τα αρμόδια Κλιμάκια του Ελεγκτικού Συνεδρίου συνολικά 4.285 Πράξεις προσυμβατικού ελέγχου.

Το συνολικό οικονομικό αντικείμενο των συμβάσεων που ελέγχθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους ανήλθε σε 16,26 δισ. ευρώ.

Οι συμβάσεις που κρίθηκαν αμετάκλητα μη νόμιμες από την Ολομέλεια και το Έβδομο Τμήμα του Ε.Σ. μέσα στο ίδιο έτος, ανέρχονται σε συνολικό ποσό 198.820.731,95 ευρώ, συνάγεται ότι το ποσοστό των αμετάκλητα μη νόμιμων συμβάσεων, βάσει του οικονομικού τους αντικειμένου, αντιστοιχεί στο 1,22% του συνόλου.

Επίσης, τα Κλιμάκια Προσυμβατικού Ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου εξέτασαν τη νομιμότητα σχεδίων συμβάσεων που χρηματοδοτούνται πλήρως ή εν μέρει από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (TAA), με συνολική αξία 2,48 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει περίπου το 15% της συνολικής αξίας των συμβάσεων που υποβλήθηκαν προς έλεγχο στο Ελεγκτικό Συνέδριο.

Από τις χρηματοδοτούμενες μέσω του ΤΑΑ συμβάσεις που υποβλήθηκαν προς έλεγχο το έτος 2024, ποσοστό 2,22% του οικονομικού τους αντικειμένου ή ποσό ύψους 55,12 εκατ. ευρώ, κρίθηκε αμετάκλητα μη νόμιμο από τους δικαστικούς σχηματισμούς του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Οι 9 «ασθένειες» των δημοσίων συμβάσεων

Το Ελεγκτικό Συνέδριο καταγράφει τις αδυναμίες που εντοπίζει στις δημόσιες συμβάσεις. Κατά τη χρονική περίοδο από 1.7.2023 έως 31.12.2024, οι ουσιώδεις πλημμέλειες που αναδείχθηκαν από τον προσυμβατικό έλεγχο των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών, υπηρεσιών και δημοσίων συμβάσεων παραχώρησης έργων και υπηρεσιών, έχουν ως εξής:

  • Διαπιστώθηκε μη νόμιμη εξαίρεση μεικτών συμβάσεων από την εφαρμογή των διατάξεων περί προσαρμογής και εναρμόνισης του εθνικού δικαίου προς διατάξεις του ενωσιακού δικαίου.
  • Διαπιστώθηκε ότι δεν δημοσιεύθηκε ουσιώδης τροποποίηση όρων της διακήρυξης, ιδίως αναφορικά προς τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής και τις τεχνικές προδιαγραφές.
  • Διαπιστώθηκε η έλλειψη της αναγκαίας χρηματοδότησης ή επαρκούς πίστωσης για την εκτέλεση της σύμβασης.
  • Διαπιστώθηκε ελλιπής τεκμηρίωση της σκοπιμότητας και του προϋπολογισμού δημοσίων συμβάσεων, σε βαθμό που δεν επέτρεψε να επιβεβαιωθεί ο εύλογος χαρακτήρας της δημοσιονομικής επιβάρυνσης και της διάθεσης των δημοσίων πόρων υπό όρους διαφάνειας.
  • Διαπιστώθηκε αδικαιολόγητη παρέκκλιση από τον κανόνα της διενέργειας διαγωνισμού για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων, χωρίς τη συνδρομή αναγκών που ανέκυψαν κατεπειγόντως εξαιτίας περιστάσεων απρόβλεπτων εκ μέρους μίας επιμελούς αναθέτουσας αρχής.
  • Διαπιστώθηκε μη νόμιμη ουσιώδης τροποποίηση σύμβασης χωρίς να συντρέχουν οι σωρευτικά απαιτούμενες προϋποθέσεις εξαιρέσεων από τη διεξαγωγή διαγωνισμού, είτε λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων είτε, ειδικά στις δημόσιες συμβάσεις έργων, λόγω ανάγκης να εκτελεστούν συμπληρωματικές εργασίες.
  • Διαπιστώθηκαν αδικαιολόγητοι αποκλεισμοί οικονομικών φορέων, λόγω μη προσκόμισης δικαιολογητικών συμμετοχής, ελλείψει σαφήνειας στους όρους της διακήρυξης.
  • Διαπιστώθηκε ότι τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής σε διαγωνιστικές διαδικασίες είτε περιόριζαν τον κύκλο των δυνητικών προσφερόντων είτε εισήγαγαν αδικαιολόγητες διακρίσεις αυτών,
  • Διαπιστώθηκαν μη νόμιμοι αποκλεισμοί από διαγωνιστικές διαδικασίες οικονομικών φορέων οι οποίοι επιθυμούσαν να στηριχθούν στις ικανότητες τρίτων, ενώ αποδείκνυαν ότι θα έχουν στη διάθεσή τους τους αναγκαίους πόρους, ιδίως, με την προσκόμιση της σχετικής δέσμευσης των τρίτων φορέων για τον σκοπό αυτόν.

Διαβάστε ακόμη: