Ο Λεονίντ, γνωστός ως Λεν, Μπλαβάτνικ – ένας από τους ισχυρότερους επιχειρηματίες και φιλανθρώπους του πλανήτη – μαζί με τον 21χρονο γιο του, Αριέλ Μάικλ, απέκτησαν πρόσφατα την ελληνική ιθαγένεια. Η πολιτογράφηση πραγματοποιήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2025 με Προεδρικό Διάταγμα, βάσει της ειδικής πρόβλεψης του Κώδικα Ιθαγένειας για περιπτώσεις «εξαιρετικού εθνικού συμφέροντος».

Ωστόσο, παραμένει ασαφές ποιες ακριβώς ενέργειες του Μπλαβάτνικ θεωρήθηκαν ότι υπηρετούν το ελληνικό δημόσιο συμφέρον. Το μόνο εμφανές στοιχείο ήταν μια εκδήλωση που διοργάνωσε ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, τον Φεβρουάριο 2025, στο Blavatnik School of Government της Οξφόρδης. Επιπλέον, ο ίδιος ο Μπλαβάτνικ είχε στείλει επιστολή στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, εκφράζοντας την πρόθεσή του να επενδύσει στην Ελλάδα σε τομείς όπως η υγεία, η τεχνολογική καινοτομία, η έρευνα και η φιλανθρωπία. Έτσι, η πολιτογράφησή του βασίστηκε περισσότερο στις προθέσεις παρά στα ήδη υλοποιημένα έργα.

Από την Οδησσό στο διεθνές επιχειρείν

Γεννημένος το 1957 στην Οδησσό της Σοβιετικής Ουκρανίας, σε οικογένεια μετρίου βιοτικού επιπέδου, ο Λεν Μπλαβάτνικ ξεχώρισε από νωρίς για τις επιδόσεις του στη Φυσική και τα Μαθηματικά. Η εβραϊκή του καταγωγή, όμως, αποτέλεσε εμπόδιο για την εισαγωγή του σε κορυφαία πανεπιστήμια λόγω των τότε ποσοστώσεων. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Σιδηροδρομικής Μηχανικής της Μόσχας, πριν μεταναστεύσει με την οικογένειά του στις ΗΠΑ το 1978.

Στο Μπρούκλιν ξεκίνησε από χαμηλά, εργαζόμενος ως προγραμματιστής, ενώ παράλληλα σπούδασε στο Columbia και αργότερα στο Harvard Business School. Το 1986 ίδρυσε στη Νέα Υόρκη την Access Industries, που εξελίχθηκε σε έναν από τους ισχυρότερους διεθνείς ομίλους επενδύσεων.

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, συνεργάστηκε με άλλους ισχυρούς επιχειρηματίες, όπως ο Βίκτορ Βέκσελμπεργκ, δημιουργώντας την κοινοπραξία AAR. Μέσω αυτής απέκτησε συμμετοχή στην TNK-BP, που αργότερα εξαγοράστηκε από τη Rosneft, αποφέροντάς του πάνω από 28 δισ. δολάρια.

Από τα πετρέλαια στη μουσική βιομηχανία και τις τέχνες

Η Access Industries έχει σήμερα δραστηριότητες στην ενέργεια, τις τηλεπικοινωνίες, τα πολυμερή, αλλά και στη μουσική και την ψυχαγωγία. Το 2011 ο Μπλαβάτνικ απέκτησε τη Warner Music Group, την οποία αναδιάρθρωσε και εισήγαγε εκ νέου στο χρηματιστήριο το 2020.

Παράλληλα, χρηματοδότησε την ίδρυση της Blavatnik School of Government στην Οξφόρδη και σημαντικά βραβεία για νέους επιστήμονες. Το 2011 έκανε μια από τις μεγαλύτερες δωρεές στην ιστορία της Tate Modern, οδηγώντας στη μετονομασία της κεντρικής της πτέρυγας σε Blavatnik Building.

Σκιές και αντιδράσεις

Παρά τον φιλανθρωπικό του ρόλο, δεν λείπουν οι επικρίσεις. Το όνομά του έχει συνδεθεί με τις αμφιλεγόμενες ρωσικές ιδιωτικοποιήσεις της δεκαετίας του ’90, με συνεργασίες που αργότερα βρέθηκαν υπό κυρώσεις, αλλά και με πολιτικές δωρεές σε ΗΠΑ και Βρετανία που προκάλεσαν αντιδράσεις. Το 2023 του επιβλήθηκαν κυρώσεις από την ουκρανική προεδρία, ενώ το 2024 υπήρξαν διαμαρτυρίες έξω από την Tate Modern, ζητώντας του να τοποθετηθεί δημόσια για ζητήματα ελευθερίας του Τύπου.

Στις ΗΠΑ έχει χρηματοδοτήσει πολιτικούς και από τα δύο μεγάλα κόμματα – από τη Χίλαρι Κλίντον και τον Τζο Μπάιντεν, μέχρι τον Μιτς Μακόνελ και τον Ντόναλντ Τραμπ. Το μοτίβο δείχνει πως στόχος του είναι η διατήρηση πρόσβασης στην εξουσία, ανεξαρτήτως κόμματος.

Η αυτοκρατορία της φιλανθρωπίας

Η Blavatnik Family Foundation έχει μοιράσει δισεκατομμύρια σε πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και πολιτιστικούς οργανισμούς διεθνώς. Οι Financial Times τον χαρακτηρίζουν «έναν από τους πιο γενναιόδωρους φιλανθρώπους στον κόσμο». Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: πόσο η φιλανθρωπία αποτελεί έκφραση αληθινής προσφοράς και πόσο εργαλείο επιρροής;

Οικογενειακή ζωή και νέα υπηκοότητα

Ο Μπλαβάτνικ είναι παντρεμένος με την Έμιλι Άπελσον και έχουν τέσσερα παιδιά. Η οικογένεια ζει ανάμεσα στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, σε κατοικίες που θεωρούνται από τις ακριβότερες στον κόσμο.

Πλέον, στο βιογραφικό του προστέθηκε και η ελληνική υπηκοότητα, που έρχεται να συμπληρώσει τη βρετανική και την αμερικανική. Ο «ιππότης» της βρετανικής βασιλείας και ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη εμφανίζεται έτοιμος να συνδέσει το όνομά του και με την Ελλάδα – αυτή τη φορά, με την υπόσχεση μελλοντικών επενδύσεων.

Διαβάστε ακόμη: