H Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με κινδύνους που απειλούν την ανταγωνιστικότητά της και «πρέπει να δράσει» αναφέρουν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ σε άρθρο γνώμης, που συνυπυγράφουν και δημοσιεύεται στους Financial Times, δείχνοντας πως έχουν κατανοήσει ότι η αλλαγή ρότας είναι επιτακτικής σημασίας.

Η παγκόσμια πρόοδος στην τεχνητή νοημοσύνη ενδέχεται να αφήσει την ΕΕ πίσω, ενώ οι παραδοσιακοί βιομηχανικοί ηγέτες της χάνουν μερίδιο αγοράς. Παράλληλα, οι γεωπολιτικές εξελίξεις μετατρέπουν τις εξαρτήσεις σε αδυναμίες, οδηγώντας σε υψηλότερο ενεργειακό κόστος για τις επιχειρήσεις, προσθέτουν.

Παράλληλα τονίζουν πως η διατήρηση της ανταγωνιστικότητας είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον της Ευρώπης. Η οικονομική ανάπτυξη και η αύξηση της παραγωγικότητας είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής των Ευρωπαίων, επηρεάζοντας τομείς όπως η απασχόληση, το εισόδημα, η ασφάλεια και η ευημερία.

Οι βάσεις της ευρωπαϊκής οικονομίας και οι τεχνολογικές προοπτικές

Κοιτάζοντας τα θετικά στοιχεία υπογραμμίζουν πως παρά τις προκλήσεις, η Ευρώπη διαθέτει ισχυρά οικονομικά θεμέλια. Το κράτος δικαίου, η ανεξάρτητη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και η μείωση του πληθωρισμού προς τον στόχο του 2% δημιουργούν σταθερό οικονομικό περιβάλλον. Επιπλέον, το δημόσιο χρέος και τα ελλείμματα είναι χαμηλότερα σε σύγκριση με άλλες μεγάλες οικονομίες.

Η ήπειρος έχει επίσης σημαντικές προοπτικές στον τεχνολογικό τομέα. Ο αριθμός των αποφοίτων στους τομείς STEM (επιστήμη, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά) είναι σχεδόν αντίστοιχος με εκείνον των ΗΠΑ, ενώ η Ευρώπη κατέχει αξιοσημείωτο ποσοστό στις παγκόσμιες αιτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Επίσης, οι ευρωπαϊκές αποταμιεύσεις, ύψους περίπου 1,3 τρισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως, μπορούν να ενισχύσουν τη χρηματοδότηση της καινοτομίας, προσθέτουν.

Ενεργειακή μετάβαση και εμπορικές ευκαιρίες

Αναφορικά με την ενέργεια και το εμπόριο, δύο ιδιαίτερα σημαντικούς τομείς που επηρεάζονται τόσο από την κατάσταση στη Ρωσία, όσο και στην Αμερική υπό την ηγεσία του Προέδρου Τραμπ, οι δύο επικεφαλής αναφέρουν: Η Ευρώπη προχωρά προς μια ενεργειακή μετάβαση, με στόχο έως το 2030 πάνω από το 40% της κατανάλωσης ενέργειας να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. Αυτό όχι μόνο θα μειώσει το κόστος της ενέργειας μακροπρόθεσμα, αλλά και θα τοποθετήσει την ΕΕ ως παγκόσμιο ηγέτη στην καθαρή τεχνολογία. Επιπλέον, η ΕΕ διαθέτει στρατηγικό πλεονέκτημα στο παγκόσμιο εμπόριο, όντας ο κορυφαίος εμπορικός εταίρος για περισσότερες από 70 χώρες. Νέες εμπορικές συμφωνίες, όπως αυτή με 400 εκατομμύρια Λατινοαμερικανούς, διευρύνουν τις οικονομικές ευκαιρίες.

Οι τρεις βασικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν

Σύμφωνα με τις ίδιες για να αξιοποιηθούν τα πλεονεκτήματα της Ευρώπης, απαιτούνται μεταρρυθμίσεις σε τρεις βασικούς τομείς:

1. Στήριξη της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας

Η εμπορευματοποίηση των πανεπιστημιακών ευρεσιτεχνιών είναι περιορισμένη, ενώ οι νεοφυείς επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν εμπόδια στην επέκτασή τους στην ενιαία αγορά. Παρά τις υψηλές αποταμιεύσεις, οι επενδυτές δεν έχουν πρόσβαση σε κεφάλαια λόγω της κατακερματισμένης ευρωπαϊκής κεφαλαιαγοράς.

2. Δημιουργία ενός ελκυστικότερου επενδυτικού περιβάλλοντος

Η υπερβολική ρύθμιση αποθαρρύνει τις επενδύσεις, ενώ μόνο το 14% των ευρωπαϊκών εταιρειών χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη. Οι μακροχρόνιες διαδικασίες αδειοδότησης και η πολυπλοκότητα των ψηφιακών κανονισμών αποτελούν σημαντικά εμπόδια.

3. Μείωση του κόστους επιχειρηματικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα στον ενεργειακό τομέα

Παρότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας συμβάλλουν στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ενεργειακή ασφάλεια, παρουσιάζουν προκλήσεις, όπως διακυμάνσεις στην παραγωγή. Για να μειωθούν οι επιπτώσεις στους λογαριασμούς των επιχειρήσεων, απαιτούνται επενδύσεις σε ενεργειακά δίκτυα και αποθήκευση.

«Η Ευρώπη πήρε το μήνυμα», τονίζουν. Αυτή την εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας, η οποία παρουσιάζει φιλόδοξες προτάσεις για την αντιμετώπιση αυτών των ελλείψεων. Από εδώ και πέρα, η ΕΕ θα προσπαθήσει όχι μόνο να μειώσει τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες, αλλά και να διασφαλίσει ότι διαθέτουν τους πόρους που χρειάζονται για να ευδοκιμήσουν εδώ — είτε πρόκειται για χρηματοδότηση, είτε για υπολογιστές, ενέργεια ή δεξιότητες, υπόσχονται.

«Οι εταιρείες και τα νοικοκυριά θέλουν να δουν δράση — και έρχεται ένα κύμα ενεργειών. Δεν μπορούμε πλέον να σπαταλάμε τις δυνάμεις μας με αυτοεπιβαλλόμενα μειονεκτήματα. Διακυβεύονται πάρα πολλά. Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να ξαναβρεί η Ευρώπη τον δρόμο της», καταλήγουν στο άρθρο γνώμης τους οι Ευρωπαίες ηγέτες.