Καθώς η ΑΑΔΕ επιχειρεί να βάλει τέλος στις «γκρίζες ζώνες» γύρω από την αποποίηση κληρονομιάς από ανηλίκους, μια νέα εγκύκλιος έρχεται να αποσαφηνίσει πλήρως το πλαίσιο για τις περιπτώσεις όπου η κληρονομική περιουσία συνοδεύεται από χρέη προς το Δημόσιο ή ιδιώτες πιστωτές. Όπως αναφέρει η Καθημερινή, οι πρόσφατες διευκρινίσεις αποσκοπούν στο να εξαλείψουν κάθε αμφισημία για τον τρόπο με τον οποίο η φορολογική διοίκηση πρέπει να αντιμετωπίζει ανήλικους κληρονόμους όταν η περιουσία του θανόντος είναι επιβαρυμένη.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, οι ανήλικοι θεωρούνται προσωρινοί κληρονόμοι όσο διαρκεί η προθεσμία αποποίησης και μέχρι να αποφασιστεί –ρητά ή σιωπηρά– η αποδοχή ή αποποίησή της. Έχουν το δικαίωμα να αποποιηθούν την κληρονομιά έως και ένα έτος μετά την ενηλικίωσή τους, ώστε να προστατεύονται από απροσδόκητα χρέη του θανόντος. Η αποποίηση θεωρείται άκυρη αν ο κληρονόμος έχει ήδη αποδεχθεί, ρητά ή σιωπηρά, την κληρονομιά, με τη σιωπηρή αποδοχή να προκύπτει από ενέργειες που δείχνουν συμμετοχή στη διαχείρισή της.

Κατά το διάστημα της προθεσμίας αποποίησης, κανείς πιστωτής –ούτε το Δημόσιο– δεν μπορεί να στραφεί κατά ανηλίκων προσωρινών κληρονόμων ή να λάβει μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης, εκτός αν η κληρονομιά κηρυχθεί σχολάζουσα. Αν, ωστόσο, έχουν ήδη ληφθεί μέτρα είσπραξης εις βάρος τους, αυτά πρέπει να αρθούν μόλις οι ίδιοι αποποιηθούν ή καταθέσουν σχετική αίτηση, ακόμη και πριν λήξει το έτος από την ενηλικίωση. Επιπλέον, ποσά που παρακρατήθηκαν –είτε κατά την έκδοση αποδεικτικού ενημερότητας είτε μέσω αναγκαστικών μέτρων– επιστρέφονται στους αποποιηθέντες, υπό την προϋπόθεση ότι υποβληθεί αίτηση και τηρηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες συμψηφισμού.

Επειδή η προθεσμία αποποίησης μπορεί να παρατείνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, δημιουργώντας αβεβαιότητα για την τύχη της κληρονομιάς, η ΑΑΔΕ καλεί τις υπηρεσίες της να ενημερώνουν την αρμόδια αρχή ώστε να εξετάζεται ο ορισμός κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς. Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ή ο γενικός γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης είναι αρμόδιοι να τον ορίζουν, ιδίως όταν η περιουσία φέρει μεγάλα χρέη ή προβλέπεται ότι η εκκρεμότητα θα διαρκέσει χρόνια. Μέσω του κηδεμόνα μπορούν να ληφθούν μέτρα αναγκαστικής είσπραξης κατά της σχολάζουσας κληρονομιάς, ώστε το Δημόσιο να ασφαλίσει τις απαιτήσεις του και να διακοπεί η παραγραφή.

Παράδειγμα που παρατίθεται στην εγκύκλιο: Οφειλέτης του Δημοσίου απεβίωσε το 2015 και η κληρονομιά του περιήλθε, μεταξύ άλλων, και στην ανήλικη εγγονή του, γεννημένη το 2009. Τον Μάρτιο του 2023, λίγο πριν ενηλικιωθεί, η προσωρινή κληρονόμος, μέσω των νομίμων αντιπροσώπων της, αποποιήθηκε την επαχθή κληρονομία ενώπιον του αρμόδιου ειρηνοδικείου. Η αποποίηση κρίθηκε νόμιμη και εμπρόθεσμη, καθώς πραγματοποιήθηκε πριν περάσει ένα έτος από την ενηλικίωσή της.

Διαβάστε ακόμη: