Οι κεντρικές τράπεζες αύξησαν σημαντικά τις αγορές χρυσού το γ’ τρίμηνο, καθώς αρκετοί θεσμικοί αγοραστές επέστρεψαν στην αγορά, αψηφώντας τις ιστορικά υψηλές τιμές, για να επενδύσουν στο πολύτιμο μέταλλο ως «ασπίδα» έναντι της αδυναμίας του αμερικανικού δολαρίου.
Σύμφωνα με την έκθεση του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού (WGC), οι συνολικές αγορές ανήλθαν σε 220 τόνους την περίοδο Ιουλίου–Σεπτεμβρίου, σημειώνοντας αύξηση 28% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και αντιστρέφοντας την επιβράδυνση, που είχε καταγραφεί στις αρχές του έτους. Ο μεγαλύτερος αγοραστής ήταν η Κεντρική Τράπεζα του Καζακστάν, ενώ η Κεντρική Τράπεζα της Βραζιλίας προχώρησε σε αγορά χρυσού για πρώτη φορά μετά από περισσότερο από τέσσερα χρόνια.
Από την αρχή του έτους έως τον Σεπτέμβριο, οι κεντρικές τράπεζες πρόσθεσαν 634 τόνους χρυσού στα αποθέματά τους — λιγότερους από την αντίστοιχη περίοδο των τριών τελευταίων ετών, αλλά σαφώς πάνω από τον μέσο όρο πριν από το 2022, όταν ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Το WGC προβλέπει ότι οι συνολικές αγορές για το 2025 θα κυμανθούν μεταξύ 750 και 900 τόνων.
Η αναλύτρια αγορών του WGC, Λουίζ Στριτ, δήλωσε πως «οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις, οι επίμονες πληθωριστικές πιέσεις και η αβεβαιότητα γύρω από την παγκόσμια εμπορική πολιτική έχουν ενισχύσει τη ζήτηση για ασφαλή καταφύγια».
Παρά τη μικρή πρόσφατη διόρθωση, ο χρυσός έχει ενισχυθεί κατά περίπου 50% από την αρχή του έτους, αγγίζοντας νέο ιστορικό ρεκόρ πάνω από τα 4.380 δολάρια ανά ουγγιά νωρίτερα τον Οκτώβριο. Η εκρηκτική αυτή άνοδος οφείλεται εν μέρει στις αγορές των κεντρικών τραπεζών, αλλά και στη στροφή των επενδυτών προς πιο ασφαλείς τοποθετήσεις.
Το WGC επισημαίνει ότι η άνοδος των τιμών «πιθανότατα λειτούργησε αποτρεπτικά» για τις αγορές του πρώτου εξαμήνου, αλλά η ενίσχυση της ζήτησης στο γ’ τρίμηνο «αποδεικνύει πως οι κεντρικές τράπεζες συνεχίζουν να αγοράζουν χρυσό με στρατηγικό τρόπο». Το Συμβούλιο υπολογίζει επίσης ότι το 66% της ζήτησης του τελευταίου τριμήνου δεν έχει ακόμη δημοσιοποιηθεί.
Η επενδυτική ζήτηση για χρυσό αυξήθηκε κατά 13% σε τριμηνιαία βάση, καθώς η άνοδος των τιμών τροφοδότησε το φαινόμενο του «φόβου απώλειας ευκαιρίας» (FOMO), σύμφωνα με το WGC. Ο χρυσός ενίσχυσε τη θέση του τόσο ως επενδυτικό «καταφύγιο», όσο και ως αντιστάθμιση κινδύνου, τάση που εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί έως το τέλος του έτους.
Το γ’ τρίμηνο, ήταν τρίμηνο-ρεκόρ και για τα χρηματιστηριακά κεφάλαια με αντίκρισμα χρυσό (ETFs), καθώς οι παγκόσμιες εισροές έφτασαν τα 26 δισ. δολάρια.
Οι προσδοκίες για περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής και οι ανησυχίες για την υγεία της αμερικανικής οικονομίας ώθησαν επίσης επενδυτές προς τον χρυσό. Την Τετάρτη, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ προχώρησε σε μείωση επιτοκίων κατά 0,25 μονάδες, όπως αναμενόταν, με τον πρόεδρό της Τζερόμ Πάουελ να δηλώνει ωστόσο ότι νέα μείωση τον Δεκέμβριο «δεν είναι καθόλου δεδομένη».
Η υψηλή τιμή του χρυσού, από την άλλη, οδήγησε την κατανάλωση χρυσού για κοσμήματα στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2020, σε όρους όγκου. Παρ’ όλα αυτά, οι δαπάνες των καταναλωτών για κοσμήματα αυξήθηκαν κατά 13% σε ετήσια βάση, στα 41 δισ. δολάρια, ως αποτέλεσμα των υψηλότερων τιμών.
