Καθηλωμένα και άπραγα παραμένουν δεκάδες δεξαμενόπλοια μήνες μετά τις κυρώσεις

Δεκάδες δεξαμενόπλοια παραμένουν καθηλωμένα και άπραγα, μήνες μετά την επιβολή κυρώσεων από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, αποτελώντας μήνυμα της χώρας όσον αφορά την ικανότητά της να διαταράξει την εφοδιαστική αλυσίδα πετρελαίου της Μόσχας αν το επιλέξει.

Από τον Οκτώβριο, 40 πλοία που εμπλέκονται στο εμπόριο πετρελαίου της Ρωσίας έχουν προστεθεί στον κατάλογο του Υπουργείου Οικονομικών με τις καθορισμένες υπό κυρώσεις οντότητες, κυρίως για παραβίαση ενός ανώτατου ορίου τιμών που έχει ως στόχο να περιορίσει την πρόσβαση του Κρεμλίνου στα πετροδολάρια.

Μόνο ένα από αυτά, το SCF Primorye, συνέλεξε φορτίο από τότε που εισήλθε στη λίστα. Με κατεύθυνση την Ασία, αν καταφέρει να ξεφορτώσει τα βαρέλια που μεταφέρει χωρίς προβλήματα, αυτό θα μπορούσε να ενθαρρύνει τη Ρωσία να χρησιμοποιήσει και πάλι περισσότερα από τα πλοία αυτά.

Οι κυρώσεις και το ανώτατο όριο τιμών που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία θεωρούνται εύκολα προς παράκαμψη από τη Μόσχα, δεδομένου του πόσο μεγάλες παραμένουν οι ροές αργού της χώρας. Ωστόσο, η αδράνεια του στόλου υποδεικνύει ότι όταν λαμβάνονται μέτρα κατά μεμονωμένων πλοίων, μπορούν να είναι αποτελεσματικά.

Είκοσι ένα από τα 40 ανήκουν στην κρατικά ελεγχόμενη ναυτιλιακή εταιρεία της Ρωσίας, Sovcomflot PJSC. Τα περισσότερα από τα άλλα 19 ελέγχονται από την Hennesea Holdings Ltd. με έδρα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Τα πλοία στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις αποτελούν ένα μικρό ποσοστό του σκιώδους στόλου πλοίων που έχει δημιουργηθεί με τη βοήθεια πληρεξουσίων εταιρειών για να παρακάμψουν τους περιορισμούς των G7 στις ναυτιλιακές υπηρεσίες.

Ένα από τα 40, το τουρκικής ιδιοκτησίας Yasa Golden Bosphorus, αφαιρέθηκε από τον κατάλογο τον Απρίλιο, επιτρέποντάς του να επωφελείται από διεθνείς υπηρεσίες, όπως η ασφάλιση. Από τότε που βγήκε από τον κατάλογο, το πλοίο φόρτωσε αμερικανικό αργό πετρέλαιο, αλλά παραμένει αγκυροβολημένο στις ακτές του Τέξας.

Τα υπόλοιπα από τα πλοία στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις κάθονται αδρανή και άδεια, διάσπαρτα σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg.

Επιστροφή στα ελληνικά ύδατα

Τουλάχιστον επτά πετρελαιοφόρα επέστρεψαν στα ύδατα στα ανοιχτά της νότιας Ελλάδας για να συνεχίσουν να μεταφέρουν ρωσικά φορτία πετρελαίου μετά το τέλος των ασκήσεων του ελληνικού πολεμικού ναυτικού στην περιοχή.

Οι ασκήσεις στον Λακωνικό Κόλπο ολοκληρώθηκαν την Κυριακή και πλέον δεν υπάρχουν ανακοινώσεις για δραστηριότητα στην ιστοσελίδα της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. Όταν ξεκίνησαν οι δραστηριότητες, πολλά πλοία κατευθύνθηκαν προς τα νότια.

Ο Λακωνικός Κόλπος έχει καταστεί σημαντικός κόμβος εφοδιασμού για να μπορέσει η Ρωσία να μεταφέρει το πετρέλαιό της στον υπόλοιπο κόσμο. Βρίσκεται σε μια σχετικά προστατευμένη περιοχή, όπου τα χωρικά ύδατα της Ελλάδας εκτείνονται μόλις έξι μίλια προς τη θάλασσα, πράγμα που σημαίνει ότι η εναλλαγή φορτίων πραγματοποιείται σε μια τοποθεσία στην οποία η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί εύκολα να παρέμβει.

Το πολεμικό ναυτικό είχε πραγματοποιήσει ασκήσεις στην περιοχή με σκοπό να απομακρύνει τα δεξαμενόπλοια, αλλά η επιστροφή των πλοίων δείχνει το πόσο δύσκολο θα είναι να επιβληθεί κάτι τέτοιο.

Από τη Βαλτική μέχρι τον Βόσπορο

Οκτώ από τα δεξαμενόπλοια της Sovcomflot, βρίσκονται ανοικτά των ρωσικών λιμανιών του Ειρηνικού Ωκεανού, του Βλαδιβοστόκ και της Ναχόντκα. Ένα εξ αυτών το οποίο είχε αγκυροβολήσει στην περιοχή έχει κατευθυνθεί άδειο προς τη Διώρυγα του Σουέζ και ένα άλλο έχει μεταφερθεί σε αποβάθρα συντήρησης στην Κίνα.

Υπάρχει μια δεύτερη συγκέντρωση αδρανών δεξαμενόπλοιων της Sovcomflot και στη Μαύρη Θάλασσα.

Λίγο μετά την άφιξή τους στην περιοχή, καθένα από αυτά φαίνεται να έχει απενεργοποιήσει τους αναμεταδότες που αποκαλύπτουν στα ψηφιακά συστήματα εντοπισμού το πού βρίσκονται. Ωστόσο, δεδομένου ότι τα πλοία θα πρέπει να παρέχουν σήμα εάν πλεύσουν μέσω του στενού ναυτιλιακού στενού του Βοσπόρου της Τουρκίας για να βγουν από τη Μαύρη Θάλασσα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι όλα τους βρίσκονται ακόμη στην περιοχή.

Το πρώτο από τον επταμελή στολίσκο έφτασε τον Δεκέμβριο. Το τελευταίο δεξαμενόπλοιο έφτασε στην περιοχή νωρίτερα αυτό το μήνα, αφού παρέδωσε ένα τελευταίο φορτίο αργού πετρελαίου στην Κίνα, το οποίο είχε φορτώσει στο λιμάνι Κοζμίνο του Ειρηνικού λίγες μόλις ημέρες πριν του επιβληθούν κυρώσεις τον Φεβρουάριο.

Τα άλλα τρία από τα πλοία της εταιρείας στα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις βρίσκονται στη Βαλτική. Δύο είναι αγκυροβολημένα έξω από τον τερματικό σταθμό εξαγωγών στο Ust-Luga. Το άλλο βρίσκεται δυτικότερα, στα ανοικτά των ακτών της Εσθονίας, όπου έχει αδρανοποιηθεί από τα τέλη Φεβρουαρίου.

Τα 18 δεξαμενόπλοια της Hennesea στα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις φαίνεται επίσης να παραμένουν αδρανή από τότε που τα περισσότερα από αυτά προστέθηκαν στον κατάλογο του Υπουργείου Οικονομικών τον Ιανουάριο. Όπως και τα αντίστοιχα της Sovcomflot, τα πλοία έχουν συγκεντρωθεί σε μικρό αριθμό τοποθεσιών.

Δέκα βρίσκονται στα ανοικτά των ακτών της Κίνας και της Νότιας Κορέας, συμπεριλαμβανομένων δύο που βρίσκονται σε αποβάθρες συντήρησης.

Τα περισσότερα από τα υπόλοιπα βρίσκονται στα ανοιχτά του Πορτ Σάιντ στην ανατολική Μεσόγειο, ορισμένα για περισσότερο από τρεις μήνες.

Η αλλοίωση του σήματος παρακολούθησης, όπου τα συστήματα εντοπισμού λαμβάνουν λανθασμένο σήμα θέσης, έχει τοποθετήσει για λίγο αρκετά από αυτά τα πλοία σε διάφορα… αεροδρόμια. Το Sensus, για παράδειγμα, εμφανίστηκε στο αεροδρόμιο Rafic Hariri της Βηρυτού στο Λίβανο στις 17 Μαΐου. Άλλα δεξαμενόπλοια έχουν επίσης εμφανιστεί «αραγμένα» στο αεροδρόμιο του Καΐρου.

Το μόνο από τα δεξαμενόπλοια της Hennesea για το οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις και το οποίο φαίνεται ότι μπορεί να είναι ενεργό είναι το δεξαμενόπλοιο LR2 Apus. Το πλοίο απέπλευσε από το Πορτ Σάιντ στα τέλη Μαρτίου και έφτασε στον Περσικό Κόλπο στα μέσα Απριλίου. Στη συνέχεια πέρασε αρκετές ημέρες κινούμενο με ταχύτητα μικρότερη του 1 κόμβου κοντά στο πετρελαϊκό πεδίο Soroosh του Ιράν, πριν κατευθυνθεί προς το Khor Fakkan στα ΗΑΕ, όπου εθεάθη για τελευταία φορά στα τέλη Απριλίου.

Παράλληλα, τουλάχιστον 10 από τα δεξαμενόπλοια της Sovcomflot στα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις μετονομάστηκαν και άλλαξαν σημαία στη Ρωσία.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι πέντε από τα δεξαμενόπλοια της Hennesea λειτουργούν επίσης με νέες ταυτότητες, ενώ όλα τους τώρα πλέουν υπό τη σημαία της Eswatini. Η μικροσκοπική χώρα της νότιας Αφρικής, γνωστή παλαιότερα ως Σουαζιλάνδη, είναι μεταξύ των χωρών που προσφέρουν υπηρεσίες νηολόγησης πλοίων.

Τα ονόματα των δεξαμενόπλοιων συχνά αλλάζουν μετά την επιβολή κυρώσεων, προκειμένου τα πλοία να απομακρυνθούν από τις βάσεις δεδομένων των κυρώσεων. Πάραυτα, παραμένουν ανιχνεύσιμα μέσω μοναδικών αριθμητικών αναγνωριστικών που τους έχουν αποδοθεί και τα οποία δεν αλλάζουν.