Έπειτα από τις πρόσφατες στρατιωτικές επιτυχίες στις χώρες της αφρικανικής στέπας του Σαχέλ (Sahel – εκτείνεται από τον Ατλαντικό έως την Ερυθρά Θάλασσα) όπως η Νιγηρία, η Μοζαμβίκη, ο Νίγηρας και η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η προπαγάνδα του ISIS που απορρέει από τα κεντρικά στρατηγεία στη Μέση Ανατολή εστιάζει στην ριζοσπαστικοποίηση των ομάδων της κεντρικής Αφρικής, καθώς βρίσκει πρόσφορο και πολύ φθηνό «έδαφος» εξάπλωσης, ικανό να αντισταθμίσει τις αποτυχίες και τις απώλειες δυνάμεων αλλά και κύρους στις ασιατικές επιχειρήσεις.
Οι εξελίξεις στη Νιγηρία επιταχύνθηκαν μετά τον θάνατο του ηγέτη της τζιχαντιστικής Μπόκο Χαράμ, Αμπουμπακάρ Σεκάου. Οι «ευθύνες» πέφτουν στους ακραίους τζιχαντιστές της Iswap (οργάνωσης που προέκυψε από τη διάσπαση της Μπόκο Χαράμ το 2016).
Το Iswap είναι πλέον η κυρίαρχη τζιχαντιστική οργάνωση στη βορειοανατολική Νιγηρία, όπου πολλαπλασιάζει τις επιθέσεις του εναντίον του νιγηριανού στρατού.
Οι στρατηγικές των εξτρεμιστικών ομάδων του Ισλαμικού Κράτους διαφέρουν και διαμορφώνονται ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες. Αναλυτές, επισημαίνουν πως είναι θέμα χρόνου να βρεθεί πρόσφορο έδαφος συνεργασίας στους κόλπους των διεφθαρμένων μα και αποδυναμωμένων εθνικών αρχών.
«Πρέπει να προσφέρετε στις τοπικές κοινότητες κάποια εναλλακτική λύση, για να μην πέσουν στην αγκαλιά των τζιχαντιστών, και συνήθως δεν υπάρχει καμία», τονίζει αξιωματούχος της αντιτρομοκρατικής με έδρα το Μάλι.
Σύμφωνα με τον Ρίντα Λιαμούρι, αναλυτή στο Κέντρο Πολιτικής για το Νέο Νότο στο Μαρόκο, το Ισλαμικό Κράτος έχει ξεκινήσει τις προσπάθειες εισχώρησης στην υποσαχάρια Αφρική από το 2015, όμως σήμερα φαίνεται πιο δυνατό παρά ποτέ.
«Η πρόοδος ήταν ομολογουμένως αργή, όμως κατάφεραν να εστιάσουν σε πολύ συγκεκριμένους τομείς και κοινότητες με τις οποίες θα μπορούσαν να οικοδομήσουν δεσμούς προκειμένου να εδραιωθούν», τόνισε.
«Για μια σκληρή οργάνωση όπως το Isis, η υποσαχάρια Αφρική αποτελεί την απόλυτη επένδυση καθώς αποκτά την δυνατότητα ελέγχου μιας τεράστιας περιοχής πολλών χιλιάδων τετραγωνικών χλμ, με μηδαμινό κόστος», ανέφερε ο Βίνσεντ Φάουτσερ, ειδικός αναλυτής και μελετητής του ισλαμικού εξτρεμισμού στη Νιγηρία.
Η εισβολή του Iswap τον Μάιο στο πυκνό και δυσπρόσιτο δάσος Σαμπίσα, στα βορειοανατολικά της Νιγηρίας που αποτελούσε στρατηγείο της Μπόκο Χαράμ και η δολοφονία του βετεράνου ηγέτη Αμπουμπακάρ Σεκάου, έφερε τριγμούς στους κόλπους των τζιχαντιστών, καθώς οι ριζοσπάστες, πέρα από την οικειοποίηση του οπλοστασίου αλλά και των πόρων της Μπόκο Χαράμ, έχουν «προσηλυτίσει» πολλούς από τους οπαδούς του δολοφονηθέντος ηγέτη.
Λίγο πιο διαλλακτικός εμφανίζεται ο αρχηγός του Iswap, Αμπού Μουσάμπ αλ Μπαρνάουϊ, ο οποίος θεωρείται μορφωμένος και σχετικά μετριοπαθής, και έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα βελτίωσης της ζωής και της μεταχείρισης των νέων μουσουλμάνων στις τοπικές κοινωνίες.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η Iswap παρέδωσε εγκαταλελειμμένα βοσκοτόπια σε φτωχούς αγρότες που μέχρι τώρα δεν είχαν πρόσβαση στη γη, απελευθέρωσε κρατούμενους από φυλακές, επέβαλε θρησκευτικούς φόρους στους πλούσιους που η γη τους ανήκει στις περιοχές που πλέον ελέγχουν οι τζιχαντιστές και επιδίωξε να περιορίσει τις επιδρομές για «λεία πολέμου» που διανέμεται «παραδοσιακά» μεταξύ των μαχητών, έναντι αμοιβής.
Οι πολύνεκρες επιθέσεις του ISIS πληθαίνουν μόλις τον περασμένο μήνα σκότωσαν πάνω από 150 ανθρώπους, οι οποίοι, όπως υποστήριξαν σε ανακοίνωση οι τζιχαντιστές, ήταν «στρατιωτικοί» και όχι απλοί πολίτες.
Στο Μάλι, σε χωριό κοντά στα σύνορα με τον Νίγηρα, οι ισλαμιστές μαχητές ακρωτηρίασαν τρεις άνδρες (τους έκοψαν χέρι και πόδι), οι οποίοι είχαν καταδικαστεί από ισλαμικό δικαστήριο για ληστεία σε λεωφορείο. Η ποινή εκτελέστηκε επιδεικτικά στην αγορά του χωριού και μπροστά σε πλήθος πολιτών.
Παρόμοια περιστατικά έχουν αναφερθεί στη Μπουρκίνα Φάσο, όπου το Ισλαμικό Κράτος προσβλέπει να αποκτήσει την κυριαρχία.
«Το ISIS επιδεικνύει την πρόθεσή του να προσφέρει Νόμο και Τάξη. Οι τοπικές κοινωνίες δεν εγείρουν ερωτήσεις για τον τρόπο που αυτό γίνεται», καταλήγει ο Λιαμούρι.
