Ένα νέο τεστ σάλιου, που ανέπτυξαν ερευνητές στις ΗΠΑ, μπορεί να αποκαλύψει μέσα σε λίγα λεπτά εάν κάποιος έχει κάνει χρήση κάνναβης τις προηγούμενες 12 ώρες και μάλιστα δείχνει τα επίπεδα συγκέντρωσης του ναρκωτικού στον οργανισμό του. Το πολύ γρήγορο (rapid), άκρως ευαίσθητο και μη επεμβατικό νέο τεστ μπορεί να ανιχνεύσει την κάνναβη στο σάλιο μέσα σε μόνο πέντε λεπτά, πολύ πιο γρήγορα από τα έως τώρα τεστ που χρειάζονται ακόμη και ημέρες για να βγάλουν αποτέλεσμα.

Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Χάκο Λι της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό «Science Translational Medicine», δοκίμασαν το τεστ σε 43 χρήστες κάνναβης και άλλους τόσους μη χρήστες (η ομάδα ελέγχου).

Το τεστ ανιχνεύει άμεσα στο σάλιο των χρηστών τη βασική ψυχοδραστική ουσία της κάνναβης, την τετραϋδροκανναβινόλη (THC). Σύμφωνα με τους ερευνητές, χρειάζεται ένα ακριβές και ταχύτατο τεστ κάνναβης, καθώς η τελευταία γίνεται ολοένα πιο διαδεδομένη και επιπλέον υπάρχει η τάση νομιμοποίησής της για ιατρικούς ή ψυχαγωγικούς σκοπούς.

Η κάνναβη είναι ένα από τα ευρύτερα χρησιμοποιούμενα ναρκωτικά, με τουλάχιστον 180 εκατομμύρια τακτικούς χρήστες παγκοσμίως. Μολονότι επί δεκαετίες ήταν απαγορευμένη, τα τελευταία χρόνια η αντιμετώπιση απέναντί της τείνει να αλλάξει. Ενδεικτικά, στις ΗΠΑ 36 πολιτείες την έχουν ήδη νομιμοποιήσει για ιατρικές χρήσεις, ενώ 18 πολιτείες για ψυχαγωγική χρήση.

Πολλοί εργοδότες στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες υποβάλλουν σε τακτικά τεστ κάνναβης ορισμένους εργαζομένους τους, όπως τους οδηγούς ή τους χρήστες βαρέων μηχανημάτων. Όμως, τα σημερινά τεστ κάνναβης (Current Gas Chromatography Mass Spectrometry ή GC-MS), που βασίζονται σε δείγμα αίματος ή ούρων, έχουν διάφορα μειονεκτήματα, κυρίως είναι ακατάλληλα για άμεση ανίχνευση. Επιπλέον, η THC μπορεί να παραμείνει στην κυκλοφορία του αίματος ακόμη και για εβδομάδες μετά την τελευταία χρήση κάνναβης, με αποτέλεσμα τα υπάρχοντα τεστ να αδυνατούν να διακρίνουν την τωρινή χρήση από την πρόσφατη (προ ημερών ή εβδομάδων).

Το νέο rapid τεστ EPOCH χρησιμοποιεί έναν οπτικό αισθητήρα για να ανιχνεύει μέσα σε πέντε λεπτά την THC στο σάλιο, όπου η παρουσία τής εν λόγω ουσίας «μαρτυράει» καλύτερα (σε σύγκριση με το αίμα ή τα ούρα) ότι έχει γίνει χρήση κάνναβης κατά το τελευταίο 12ωρο. Η ανίχνευση της THC στο σάλιο γίνεται είτε εάν ο χρήστης έχει εισπνεύσει την κάνναβη είτε εάν την έχει καταναλώσει με το φαγητό του. Το αποτέλεσμα του τεστ δεν επηρεάζεται από άλλους παράγοντες, όπως εάν ο χρήστης είναι καπνιστής τσιγάρων ή έχει πιει καφέ.

Οι δημιουργοί τεστ αισιοδοξούν ότι, με την περαιτέρω βελτίωσή του, το EPOCH θα αποτελέσει μία φθηνή λύση για ελέγχους οδηγών στον δρόμο, εργαζομένων στους χώρους δουλειάς κ.ά.