Πρώτα έρχεται η αγάπη και μετά ο γάμος. Το καροτσάκι με το μωρό παραμένει, ωστόσο,  ερωτηματικό. Φέτος εκτιμούν άνθρωποι της αγοράς ότι θα είναι για τις ΗΠΑ έτος ρεκόρ γάμων με περίπου 25% περισσότερα ζευγάρια να λένε «I do» από ό,τι συνήθως.

Για τις επιχειρήσεις, η έκρηξη αυτή αποτελεί «σανίδα σωτηρίας» ύστερα από δύο χρόνια αυστηρών περιορισμών και καθυστερήσεων εξαιτίας της πανδημίας του Covid-19. Η άνθηση της βιομηχανίας των γαμήλιων εκδηλώσεων, που ξεκίνησε στα τέλη του περασμένου έτους, τροφοδότησε τις ελπίδες ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αντιστρέψουν μια πολυετή τάση πτώσης των ποσοστών γονιμότητας. Ωστόσο, νέα δεδομένα και στοιχεία από δημογράφους δείχνουν ότι, μόλις ξεκαθαρίσουν οι καθυστερήσεις των τελετών, η αύξηση των ταξιδιών είναι απίθανο να οδηγήσει σε περισσότερα ταξίδια… στο μαιευτήριο. Πράγματι, παρά μια ελαφρά άνοδο το 2021, ο ρυθμός γεννήσεων εξακολουθεί να κυμαίνεται κοντά στα ιστορικά χαμηλά, πολύ κάτω από αυτό που απαιτείται για να αποτραπεί η συρρίκνωση του πληθυσμού.

Η επιβράδυνση του ΑΕΠ

Οι παράγοντες πίσω από τη μείωση του ποσοστού γεννήσεων είναι περίπλοκοι και πολύπλευροι, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών απόψεων για τον γάμο, των αυξανόμενων ανησυχιών για το μέλλον μεταξύ των νεότερων ζευγαριών, των νέων οικονομικών πιέσεων και της αυξανόμενης αποδοχής του τρόπου ζωής χωρίς παιδιά. Όμως οι οικονομικοί κίνδυνοι είναι ξεκάθαροι. Οι χώρες με μείωση του πληθυσμού γερνούν και επομένως υποφέρουν από βραδύτερη οικονομική ανάπτυξη και τεταμένους κρατικούς προϋπολογισμούς. Τα προγράμματα του δικτύου κοινωνικής ασφάλειας, όπως η Κοινωνική Ασφάλιση και το Medicare, πρέπει να εκταμιεύσουν περισσότερα, ενώ βασίζονται σε μικρότερη ομάδα εργαζομένων για να καταβάλουν φόρους. Λιγότερα μωρά με την πάροδο του χρόνου μεταφράζονται σε χαμηλότερες καταναλωτικές δαπάνες, τον μεγαλύτερο μοχλό οικονομικής ανάπτυξης.

Τι λένε οι οικονομολόγοι

Εάν ο εργαζόμενος πληθυσμός αυξάνεται κατά μία ποσοστιαία μονάδα πιο αργά το χρόνο, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της χώρας θα μπορούσε επίσης να αυξηθεί κατά μία ποσοστιαία μονάδα πιο αργά, λέει ο Ronald Lee, δημογράφος και οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ. Η ετήσια αύξηση του ΑΕΠ επιβραδύνθηκε κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες από το 2010 έως το 2020 λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, σύμφωνα με προκαταρκτικές προβλέψεις του Εθνικού Γραφείου Οικονομικών Ερευνών. Από το 2020 έως το 2030, η ανάπτυξη θα μπορούσε να μειωθεί κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες, εκτιμούν οι ερευνητές.

Σε ορισμένες περιπτώσεις σε όλο τον κόσμο, η τάση οδήγησε σε μεγάλες περιόδους στασιμοπληθωρισμού – μια περίοδο κατά την οποία τόσο η ανεργία όσο και ο πληθωρισμός είναι υψηλά, αναστέλλοντας την οικονομική ζήτηση. Οπως έλεγαν στην Ιαπωνία οι “χαμένες δεκαετίες οικονομικής ανάπτυξης” οφείλονταν σε μεγάλο βαθμό στις απότομες μειώσεις των ποσοστών γονιμότητας εν μέσω ενός ταχέως πληθυσμού που γερνούσε. Το πρόβλημα, λένε οι ίδιες πηγές, μπορεί να είναι δύσκολο να αντιστραφεί. Στην Κίνα, η οποία επίσης αντιμετωπίζει πτώση στα ποσοστά γονιμότητας, η κυβέρνηση ανέτρεψε τη μακροχρόνια πολιτική της για το ένα παιδί το 2016 και παρακάλεσε ευθέως τις οικογένειες να κάνουν περισσότερα μωρά. Μέχρι στιγμής, αυτό δεν φαίνεται να έχει λειτουργήσει. 

Η ανησυχία για τη μείωση των ποσοστών γονιμότητας δεν είναι νέα. Οι γεννήσεις μειώνονται σταθερά τις τελευταίες δεκαετίες στις ανεπτυγμένες χώρες παγκοσμίως, αλλά οι συνέπειες της γήρανσης του πληθυσμού δεν έγιναν ποτέ τόσο έντονες στις ΗΠΑ όσο είναι τώρα στην αγορά εργασίας, για παράδειγμα, με την κατάσταση να επιδεινώνεται.