Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ προσπάθησε να βάλει τους θιασώτες της πιο περιοριστικής πολιτικής (hawkish) στη θέση τους, μετά την επιθετική ανατίμηση των αγορών, ωστόσο υπάρχουν πολλές εικασίες σχετικά με το τι θα κάνει η Τράπεζα και πότε, εξηγεί η ολλανδική τράπεζα ING.

Η ING είναι ξεκάθαρη: Αν η ΕΚΤ ήξερε τι ήθελε να κάνει στη συνέχεια, θα το είχε ανακοινώσει. Έχει ήδη αποφασιστεί ότι οι αγορές περιουσιακών στοιχείων δεν θα τερματιστούν και δεν θα υπάρξουν αυξήσεις επιτοκίων – απλά περιμένουμε να ανακοινωθεί αυτό στη συνεδρίαση του Μαρτίου. Αντ’ αυτού, η ΕΚΤ της περασμένης εβδομάδας απλώς σηματοδότησε ένα σημείο καμπής. «Μην περιμένετε από την ΕΚΤ να σπεύσει στην έξοδο», επισημαίνει η τράπεζα.

Τρία στάδια στην πορεία της ΕΚΤ προς την κανονικότητα

Για να καταλάβουμε τι θα κάνει η ΕΚΤ και πότε, πρέπει να διακρίνουμε τρία διαφορετικά στάδια στο δρόμο προς την ομαλοποίηση της πολιτικής: tapering, τέλος των αρνητικών επιτοκίων και, τέλος, μετάβαση σε μια πιο ουδέτερη στάση νομισματικής πολιτικής. Κάθε ένα από αυτά τα στάδια θα έχει διαφορετικές συζητήσεις για τον πληθωρισμό, εξηγεί η ING.

Tapering: Το Πρόγραμμα Επείγουσας Αγοράς για την Πανδημία (PEPP) θα σταματήσει τον Μάρτιο. Η απόφαση αυτή ελήφθη ήδη στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου. Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό είχαν επανέλθει λίγο πολύ στα προ της πανδημίας επίπεδα, εκπληρώνοντας τον στόχο του PEPP. Όσο υψηλότερες είναι οι προβλέψεις της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό το 2022 και το 2023, τόσο μικρότερη είναι η στήριξη για τη συνέχιση του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP).

Το τέλος των αρνητικών επιτοκίων: Μόλις τερματιστούν οι καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων, το επόμενο εργαλείο κρίσης θα συζητηθεί και πιθανότατα θα επιστρέψει στην εργαλειοθήκη. Η επιστροφή του επιτοκίου καταθέσεων στο μηδέν θα μπορούσε να φέρει ανακούφιση στον τραπεζικό τομέα και θα μπορούσε να αποτελέσει το κατάλληλο μήνυμα ότι η εποχή των μη συμβατικών μέτρων έχει τελειώσει. Εδώ θα ισχύουν οι ίδιες εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό όπως και στη συζήτηση για το tapering.

Αύξηση των επιτοκίων πέραν του μηδενός: O χρόνος αύξησης των επιτοκίων μετά την επαναφορά του επιτοκίου καταθέσεων στο μηδέν είναι ένα εντελώς διαφορετικό ζήτημα και θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη μακροπρόθεσμη άποψη της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό, ιδίως από την άποψή της για το κατά πόσον διαρθρωτικοί παράγοντες, όπως η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, οι δημογραφικοί παράγοντες και η αποπαγκοσμιοποίηση, θα ωθήσουν τον πληθωρισμό προς τα πάνω.

Αν το κάνουν, η ΕΚΤ έχει μόνο δύο επιλογές: είτε να αποδεχθεί κάπως υψηλότερο πληθωρισμό – καθώς οι αυξήσεις των επιτοκίων θα έχουν περιορισμένο αντίκτυπο στον πληθωρισμό που οδηγείται από παγκόσμιους παράγοντες, όπως είχαν οι μειώσεις των επιτοκίων στον αποπληθωρισμό που οδηγείται από παγκόσμιους παράγοντες – είτε να ξεκινήσει μια σειρά αυξήσεων των επιτοκίων με τον κίνδυνο να πνίξει την ανάκαμψη και να αποθαρρύνει τις επενδύσεις που απαιτούνται για την πράσινη μετάβαση.