Σημαντικά βήματα προς την ψηφιοποίηση της οικονομίας κάνει η Ελλάδα με σκοπό τόσο οι πολίτες όσο και οι επιχειρήσεις να διασφαλίσουν την ασφάλεια και ανθεκτικότητα του ψηφιακού της οικοσυστήματος και των αλυσίδων εφοδιασμού.
Γράφει η Ειρήνη Θεοφανίδου
Ωστόσο ένα από τα βασικά διδάγματα της πανδημίας είναι ότι αποκάλυψε τα τρωτά σημεία του ψηφιακού μας χώρου, την αυξημένη εξάρτησή του από κρίσιμης σημασίας, συχνά μη ενωσιακές τεχνολογίες, τόνισε την εξάρτηση από λίγες μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας με ταυτόχρονη αύξηση της εισροής παραποιημένων προϊόντων και της κλοπής στον κυβερνοχώρο και μεγέθυνε τον αντίκτυπο της παραπληροφόρησης στις δημοκρατικές μας κοινωνίες.
Όπως εξηγεί στο radar η οικονομολόγος Καλομοίρα Νεράτζη «αναδύθηκε επίσης ένα νέο ψηφιακό χάσμα, όχι μόνο μεταξύ των επαρκώς συνδεδεμένων αστικών περιοχών και των αγροτικών και απομακρυσμένων εδαφών, αλλά και μεταξύ όσων μπορούν να επωφεληθούν πλήρως από έναν εμπλουτισμένο, προσβάσιμο και ασφαλή ψηφιακό χώρο με πλήρες φάσμα υπηρεσιών και όσων δεν μπορούν. Παρόμοιο χάσμα προέκυψε και μεταξύ όσων επιχειρήσεων είναι ήδη σε θέση να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό του ψηφιακού περιβάλλοντος και όσων δεν έχουν ψηφιοποιηθεί ακόμη πλήρως».
Υπό αυτήν την έννοια, η πανδημία COVID-19 αποκάλυψε μια νέα «ψηφιακή φτώχεια», καθιστώντας επιτακτική ανάγκη να διασφαλιστεί ότι όλοι μπορούν να αξιοποιήσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό για μια καλύτερη ζωή με περισσότερη ευημερία. Το ελληνικό όραμα για το 2030 θα πρέπει είναι μια ψηφιακή κοινωνία όπου κανένας δεν μένει στο περιθώριο.
Ψηφιακές τεχνολογίες
Έως το 2030, οι ψηφιακές τεχνολογίες όπως το 5G, το διαδίκτυο των πραγμάτων, η υπολογιστική παρυφών, η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική και η επαυξημένη πραγματικότητα δεν θα είναι απλώς υποβοηθητικοί παράγοντες, αλλά θα βρίσκονται στον πυρήνα νέων προϊόντων, νέων διαδικασιών κατασκευής και νέων επιχειρηματικών μοντέλων που θα βασίζονται στη δίκαιη ανταλλαγή δεδομένων στην οικονομία δεδομένων.
Σύμφωνα με την κα. Νεράτζη «σε αυτό το πλαίσιο, η ταχεία έγκριση και εφαρμογή των προτάσεων της Ελλάδας για την ψηφιακή ενιαία αγορά και τη διαμόρφωση των ψηφιακών μελλοντικών στρατηγικών της θα ενισχύσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό των ελληνικών επιχειρήσεων και θα διασφαλίσει μια δίκαιη και ανταγωνιστική ψηφιακή οικονομία. Θα πρέπει επίσης να συνδυαστεί με ισότιμους όρους ανταγωνισμού στο εξωτερικό».
Σημειώνεται δε ότι ο μετασχηματισμός των επιχειρήσεων θα εξαρτηθεί από την ικανότητά τους να υιοθετήσουν τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες γρήγορα και κατά τρόπο οριζόντιο, μεταξύ άλλων σε βιομηχανικά οικοσυστήματα και οικοσυστήματα υπηρεσιών που υστερούν. Η υποστήριξη της ΕΕ, ιδίως μέσω των προγραμμάτων για την ενιαία αγορά, την ψηφιακή Ευρώπη και τη συνοχή, θα προωθήσει την ανάπτυξη και χρήση ψηφιακών δυνατοτήτων, όπως οι χώροι βιομηχανικών δεδομένων, η υπολογιστική ισχύς, τα ανοικτά πρότυπα και οι εγκαταστάσεις δοκιμών και πειραματισμού.
«Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην πρωτοποριακή και ανατρεπτική καινοτομία. Ενώ η Ευρώπη δημιουργεί ήδη τόσες νεοφυείς επιχειρήσεις η Ελλάδα θα πρέπει να δημιουργήσει συνθήκες και μια πραγματικά εύρυθμη ενιαία αγορά για ταχεία ανάπτυξη και επέκταση . Η ανάπτυξη ενός προτύπου νεοφυών επιχειρήσεων για την αριστεία μπορεί να συμβάλει στη διευκόλυνση της διασυνοριακής ανάπτυξης, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση για την επέκτασή τους» τονίζει η οικονομολόγος.
Και εξηγεί ότι «οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο σε αυτήν τη μετάβαση, όχι μόνον επειδή αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων της χώρας, αλλά και επειδή αποτελούν κρίσιμη πηγή καινοτομίας. Η Ελλάδα για τον λόγο αυτό θα κληθεί να επικαιροποιήσει τη βιομηχανική της στρατηγική, μεταξύ άλλων με σκοπό την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού των βιομηχανικών οικοσυστημάτων της προς στήριξη των στόχων του 2030».
Οι στόχοι της χώρας
«Έως το 2030, στόχος της Ελλάδας είναι να διασφαλιστεί ότι η δημοκρατική ζωή και οι δημόσιες υπηρεσίες στο διαδίκτυο θα είναι πλήρως προσβάσιμες για όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία, θα απολαύουν δε του καλύτερου στην κατηγορία του ψηφιακού περιβάλλοντος που θα παρέχει εύχρηστες, αποδοτικές και εξατομικευμένες υπηρεσίες και εργαλεία με υψηλά πρότυπα ασφάλειας και απορρήτου. Η ασφαλής ηλεκτρονική ψηφοφορία θα ενθαρρύνει την αύξηση της συμμετοχής του κοινού στη δημοκρατική ζωή. Οι φιλικές προς τον χρήστη υπηρεσίες θα επιτρέπουν στους πολίτες όλων των ηλικιών και στις επιχειρήσεις όλων των μεγεθών να επηρεάζουν αποτελεσματικότερα την κατεύθυνση και τα αποτελέσματα των κυβερνητικών δραστηριοτήτων και να βελτιώνουν τις δημόσιες υπηρεσίες» επισημαίνει χαρακτηριστικά.
Η κυβέρνηση ως πλατφόρμα, ως ένας νέος τρόπος δημιουργίας ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών, θα παρέχει ολιστική και ευχερή πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες με απρόσκοπτη αλληλεπίδραση προηγμένων δυνατοτήτων, όπως η επεξεργασία δεδομένων, η τεχνητή νοημοσύνη και η εικονική πραγματικότητα. Θα συμβάλει επίσης στην τόνωση της αύξησης της παραγωγικότητας από τις ελληνικές και τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, χάρη στις αποδοτικότερες υπηρεσίες που θα είναι εξ ορισμού ψηφιακές, αλλά και χάρη σε πρότυπο που θα παρέχει κίνητρα στις επιχειρήσεις, ιδίως τις ΜΜΕ, για μεγαλύτερη ψηφιοποίηση.
Για να καταστεί αυτό απολύτως δυνατό, οι πολίτες πρέπει καταρχάς να έχουν πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή, ασφαλή και υψηλής ποιότητας συνδεσιμότητα, να είναι σε θέση να μαθαίνουν βασικές ψηφιακές δεξιότητες –οι οποίες θα πρέπει να αποτελούν δικαίωμα για όλους– και να εξοπλίζονται με άλλα μέσα, τα οποία όλα μαζί τους επιτρέπουν να συμμετέχουν πλήρως στις οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες του σήμερα και του μέλλοντος. Πρέπει επίσης να έχουν εύκολη πρόσβαση σε ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες, βάσει μιας καθολικής ψηφιακής ταυτότητας, καθώς και πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες υγείας.
Οι πολίτες πρέπει να απολαύουν πρόσβασης χωρίς διακρίσεις σε διαδικτυακές υπηρεσίες, και μάλιστα με την υλοποίηση αρχών όπως οι ασφαλείς και αξιόπιστοι ψηφιακοί χώροι, ο συνδυασμός επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής σε απομακρυσμένο εργασιακό περιβάλλον, η προστασία των ανηλίκων και η δεοντολογική αλγοριθμική λήψη αποφάσεων.