Σε ευθεία αμφισβήτηση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων νοτίως της Κρήτης προχώρησε επίσημα η Λιβύη, καταθέτοντας Ρηματική Διακοίνωση στον ΟΗΕ, στην οποία υιοθετεί τη γραμμή του παράνομου Τουρκολιβυκού Μνημονίου, επιχειρώντας να εμφανίσει περιοχές ελληνικής ΑΟΖ ως δήθεν «λιβυκές θαλάσσιες ζώνες».
Πρόκειται για πρωτοφανή ενέργεια, καθώς για πρώτη φορά η Τρίπολη καταγράφει με έγγραφο στον ΟΗΕ χάρτες που αποτυπώνουν παράνομα θαλάσσια σύνορα με βάση το αμφισβητούμενο Μνημόνιο που υπεγράφη το 2019 με την Τουρκία. Οι διεκδικήσεις αυτές στρέφονται ευθέως κατά της διεθνούς νομιμότητας και του Δικαίου της Θάλασσας, καθώς προσπαθούν να ακυρώσουν την επαναλαμβανόμενα αναγνωρισμένη επήρεια της Κρήτης και των ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες.
Μεθοδευμένη απόπειρα δημιουργίας τετελεσμένων – Σταθερή η ελληνική θέση
Η Ρηματική Διακοίνωση, με ημερομηνία 20 Ιουνίου 2025 και αριθμό εγγράφου A/79/860, εστάλη στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και περιλαμβάνει διατυπώσεις περί «παραβίασης κυριαρχικών δικαιωμάτων της Λιβύης» και «παράνομων χαράξεων από την Ελλάδα», ενώ αναφέρεται και σε ήδη παραχωρηθείσες άδειες έρευνας σε διεθνείς ενεργειακούς ομίλους, όπως η ExxonMobil.
Η λιβυκή πλευρά κάνει λόγο για «μονομερή ενέργεια» εκ μέρους της Αθήνας, κατηγορώντας την Ελλάδα για παραβίαση της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας – την ίδια ώρα που επικαλείται και αποδέχεται ένα μνημόνιο που δεν έχει καμία διεθνή ισχύ και έχει καταδικαστεί ρητά από ΗΠΑ, ΕΕ και Αίγυπτο.
Στους χάρτες που συνοδεύουν τη Διακοίνωση αποτυπώνεται πλήρης ακύρωση της ελληνικής ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης, καθώς η Λιβύη επιχειρεί να επεκτείνει την «οριοθέτηση» του Μνημονίου Σάρατζ–Ερντογάν μέχρι και τις νότιες παρυφές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, υιοθετώντας για πρώτη φορά πλήρως την τουρκική γραμμή περί «Γαλάζιας Πατρίδας».
Η απάντηση της Αθήνας: Διάλογος ή Χάγη – Δεν αναγνωρίζονται τετελεσμένα
Η ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει την κίνηση με ψυχραιμία, σοβαρότητα και αποφασιστικότητα. Η Ρηματική Διακοίνωση, παρά τον προκλητικό της χαρακτήρα, επιβεβαιώνει επίσημα την ύπαρξη διεθνούς διαφοράς, γεγονός που ενισχύει τη νομική βάση της Ελλάδας για παραπομπή στη Χάγη, αν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, έχει ήδη προτείνει τη συγκρότηση τεχνοκρατικών ομάδων διαλόγου με την ανατολική Λιβύη, ενώ επίκειται και επαφή με την κυβέρνηση της Τρίπολης ώστε να διατυπωθεί αντίστοιχη πρόταση συνεργασίας. Η στρατηγική της Ελλάδας παραμένει σταθερή και θεσμική: ειρηνική επίλυση διαφορών, αποφυγή έντασης, πλήρης προσήλωση στο διεθνές δίκαιο και καμία αποδοχή τετελεσμένων.
Η Ελλάδα προχωρά στον ενεργειακό της σχεδιασμό με αυτοπεποίθηση και διαφάνεια
Η ελληνική πολιτεία έχει προχωρήσει με διαφάνεια και σεβασμό στις διεθνείς διαδικασίες στην αδειοδότηση οικοπέδων νότια της Κρήτης, βάσει του νόμου 4001/2011 και με πλήρη ενημέρωση της διεθνούς κοινότητας και των εταίρων. Η εμπλοκή σοβαρών επενδυτών, όπως η Chevron και η ExxonMobil, ενισχύει την γεωοικονομική θέση της χώρας στην Ανατολική Μεσόγειο και καταδεικνύει το διεθνές κύρος της ελληνικής ενεργειακής πολιτικής.
Η απόπειρα της Λιβύης να εμφανίσει τις νόμιμες ελληνικές έρευνες ως δήθεν «παράνομες δραστηριότητες» εντός λιβυκών υδάτων, διαψεύδει κάθε προηγούμενη “αισιοδοξία” περί σεβασμού των ορίων και αποκαλύπτει πλήρως την προσπάθεια συντονισμένης εργαλειοποίησης του ζητήματος από Τρίπολη και Άγκυρα.
